ارتباط پایین رفت سطح آبهای زیرزمینی با زلزله
برآوردها نشان میدهند که اگر الگوی مصرف آب سطح مصرف کنونی و میزان هدر رفت فعلی تغییر نکند در سال ۲۰۵۰ از هر سه نفر دو نفر دچار کمبود آب خواهند شد و همگی با خطر خشکسالی مواجه خواهیم شد.
به گزارش ایسنا، آب مایه حیات انسان است و برای بقا و توسعه زندگی او ضروری است و دارای هیچ جایگزینی نیز نیست. ممکن است برای منابع طبیعی مانند بنزین و چوب جایگزینهایی وجود داشته باشد، اما هیچ جایگزینی را برای آب نمیتوان متصور بود اگر چه آب منبعی تجدیدشدنی است و ۷۵ درصد سطح زمین را آب پوشانده اما تنها سه درصد آب موجود در زمین شیرین است. از این مقدار ۲/۹۹۷ درصد به صورت یخهای قطبی است که استخراج آن به ضرر طبیعت خواهد بود و تنها ۰/۰۰۳ درصد قابل دستیابی و مصرف است.
نزولات آسمانی، تامین کننده آب شیرین زمین هستند که بخشی از آن در زمین نفوذ میکنند و سفرههای آب زیرزمینی را تشکیل میدهند و بخشی دیگر به صورت نهر و رودخانه روی زمین جاری میشوند که بیشتر آنها در نهایت به دریا میریزند.
امروز حدود ۷۶۸ میلیون نفر درجهان به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند و دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون نفر نیز از آب بهداشتی محروم هستند. بیش از ۴۰ درصد از جمعیت جهان نیز در مناطقی زندگی میکنند که بحران آب در آنجا جدی است. همچنین یک پنجم ذخایر سفرههای آب زیرزمینی درجهان خشک شده است. برآوردها نشان میدهند که اگر الگوی مصرف آب سطح مصرف کنونی و میزان هدر رفت فعلی تغییر نکند در سال ۲۰۵۰ از هر سه نفر دو نفر دچار کمبود آب خواهند شد و همگی با خطر خشکسالی مواجه میشویم.
افزایش رقابت در بخشهای شهری و کشاورزی
افرایش فزآینده جمعیت زمین سبب افزایش میزان تقاضای آب برای مصارف خانگی، کشاورزی و صنعتی شده است. امروزه رقابت برای منابع آب بسیار شدید است. زیر بیش از هفت میلیارد نفر روی زمین زندگی میکنند و مصرف گوشت، سبزیجات و آب درحال افزایش و در نتیجه رقابت برای آب در بخشهای صنعتی شهری و کشاورزی بیشتر شده است.
پیشبینی میشود که جمعیت حدود ۷ میلیارد و ۲۰۰ میلیون نفری جهان به ۹ میلیارد و ۶۰۰ میلیون نفر افزایش یابد. در این صورت میزان تقاضا برای آب ۵۵ درصد افزایش خواهد یافت که این مسئله در گزارش اخیر سازمان ملل متحد( گزارش توسعه آب در جهان ) ذکر شده است.
استفاده از آب آشامیدنی برای استحمام نادرست است
استاندارد سرانه بینالمللی مصرف آب روزانه ۱۵۰ لیتر است که در بسیاری از مناطق جهان مصرف واقعی بسیار بیشتر است. استفاده از آب آشامیدنی برای استحمام، شستوشوی خودرو و آبیاری باغچه نادرست است حتی در کشورهای توسعه یافته نیز برخی از مردم ترجیح میدهند از آب آشامیدنی با کیفیت به جای آب بازیافتی برای موارد غیر ضروری مانند شست وشوی خودرو یا آبیاری باغچهها استفاده کنند.
با توجه به کاهش فزاینده سطح آب در جهان و هزینه بالای تصفیه آب ضروری است خطوط لولهکشی آب آشامیدنی با آب مربوط به استحمام و فاضلاب مجزا باشند همچنین مکانیزه ساختن سیستمهای فاضلاب سبب میشود که آب آشامیدنی تصفیه شده تنها برای نوشیدن و پخت و پز استفاده شود و فاضلاب تصفیه شده به مصارف دیگر برسد و توصیه میشود که در بلوکها و مجتمعهای شهری علاوه بر آب آشامیدنی از آب بازیافتی هم استفاده شود.
عواملی که مانع صرفجویی در مصرف آب میشود
معمولا پولی که افراد و سازمانها برای تهیه آب می پردازند بسیار کمتر از هزینههای واقعی آن است. همین موضوع سبب شده که مصرفکنندگان تمایل چندانی به صرفهجویی در مصرف نداشته باشند و صنایع نیز به دنبال بازیافت آب مصرفی و به کارگیری سیستمهای صرفهجویی در آب نباشند همچنین تفاوت زیادی بین هزینه پرداختی آب و هزینه تمام شده سبب میشود که امکان گسترش شبکههای آبرسانی به مناطق فقیرنشین و دوردست وجود نداشته باشد.
تعدیل رژیم غذایی آب بیشتری فراهم میکند
سرانه مصرف آب مجازی در رژیم غذایی ما به نوع غذایی که می خوریم بستگی دارد. یک مترمکعب در روز برای بقا، ۲.۶ مترمکعب در روز برای کسانی که رژیم گیاهخواری هستند و بیش از ۵ متر مکعب در روز برای رژیم گوشتی متداول در ایالات متحده آمریکا آشکار کرده است که تعدیل رژیم غذایی بویژه در کشورهای توسعه یافته، آب بیشتری را برای دیگر اهداف فراهم میآورد.
به کارگیری مجدد فاضلابها؛ سیاست ملی
بازیافت آبهای سطحی شهری میتواند مانع از کاهش ذخایر آب زیرزمینی شود. برای مثال در تاکوسن در ایالت آریزونا از طریق آبیاری زمینهای گلف توسط آب بازیافتی سالانه میلیونها متر مکعب آب صرفهجویی میشود. در برخی کشورها به کارگیری مجدد فاضلابها سیاست ملی اعلام شده است و از فاضلابهای شهری برای آبیاری محصولات کشاورزی استفاده میشود. درشهر کانبرای استرالیا آب مربوط به بارندگی شهری برای آبیاری فضاهای سبز جمعآوری و ذخیره میشود، همچنین آب جمعآوری شده در مخازنی که در پشت بام قرار گرفته برای اموری چون شستوشوی خودرو به کار برده میشود.
خطری که آبهای شیرین را تهدید میکند
شور شدن آبهای زیرزمینی فرایندی برگشتناپذیر است که بر اثر پیشروی آبهای شور و پسروی آبهای شیرین رخ میدهد و آبهای شور جایگزین آبهای شیرین میشوند. هنگامیکه لایههای آب شیرین بر اثر بهرهبرداری بیرویه کاهش یابد جبهه آبهای شور به سمت منابع آبی شیرین کشیده و در نتیجه منابع آب شیرین، شورمیشود همچنین مصرف زیاد آب گرم علاوه بر هدررفت آب سبب اتلاف انرژی و آلودگی هوا میشود زیرا برای گرم کردن آب به مواد سوختی نیاز است و سوخت و نیروگاههای تولیدکننده برق از آلایندههای اصلی هوا و از عوامل بارش باران اسیدی هستند.
بر اساس بررسیهای انجام گرفته هر ۱۰۰ اصله درخت بالغ بر سالانه حدود ۸۰۰۰ گالن آب باران را ذخیره میکنند. به کارگیری و استفاده از گیاهان بومی و مقاوم در برابر خشکی علاوه بر سبز ساختن فضای شهری و ایجاد منافع مربوط به آن سبب صرفهجویی قابل توجهی در مصرف آب میشود.
بر اساس کتاب ورزش و محیط زیست، برخی متخصصان، پایین رفت سطح آبهای زیرزمینی را از عوامل وقوع زلزلههای شدید میدانند چون وجود آب سبب میشود تا لایههای زمین کمتر اصطحکاک داشته باشند و لرزش افزایش یابد و زلزلههای شدید، کمتر رخ دهد. امروزه در مهندسی زلزله برای جلوگیری از وقوع زلزله از تزریق آب درون گسلها استفاده میشود.