ارتباط آب و هوا با سلامت مغز

بر اساس تازه‌ترین تحقیقات، قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش می‌دهد.

آلودگی هوای محیط به عنوان یک ریسک فاکتور اصلی برای بسیاری از بیماری‌های مزمن شناخته شده است و خطر مرگ زودرس را افزایش می‌دهد. قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا از طریق مکانیسم‌های بیولوژیکی متعدد، از جمله التهاب، استرس اکسیداتیو، آسیب DNA، آسیب کروموزوم و متیلاسیون، خطر بیماری قلبی عروقی، سکته مغزی و افسردگی را افزایش می‌دهد.

تماس مداوم رگ‌های خونی کوچک مغز با میکروذرات بیولوژیکی منجر به التهاب موضعی و ریزخون‌ریزی‌ها در سد خونی مغزی می‌شود که به مرور زمان به اختلال شناختی ختم می‌شود و سپس باعث زوال عقل می‌شود. بنابراین افراد هرچه بیشتر در معرض آلودگی هوا باشند، خطر ابتلا به آلزایمر در آنها بیشتر است. مطالعات اخیر نشان می‌دهد آلودگی هوا به طور مستقیم منجر به به انحطاط مغز می‌شود و خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش می‌دهد. به همین ترتیب، بزرگسالانی که در معرض سطوح بالای آلودگی هوا قرار دارند، بیش از سایرین در شرف ابتلا به بیماری آلزایمر هستند.

آلودگی هوا تاثیر مستقیمی بر دریافت اکسیژن بدن دارد. هنگامی که سموم و مواد شیمیایی محیطی همراه با اکسیژن در خون حل می‌شوند و به سلول‌های مغز می‌رسند، باعث استرس اکسیداتیو می‌شوند. استرس اکسیداتیو مزمن در بافت‌های عصبی به عنوان یک ریسک فاکتور قوی برای آلزایمر محسوب می‌شود.

در مطالعه‌ای که اخیراً بر روی بیش از هزار فرد ۴۵ تا ۷۵ ساله در آتلانتا انجام شد، محققان نشانگرهای زیستی مثبت بیماری آلزایمر، به ویژه پلاک‌های آمیلوئید، را در مایع مغزی نخاعی شرکت‌کنندگانی یافتند که در معرض آلودگی هوای محیطی و ترافیکی محل سکونت خود قرار گرفتند. این مطالعه که در Perspectives Environmental Health منتشر شد، بزرگ‌ترین پژوهش در نوع خود است که اطلاعات جدیدی را به مطالعات پیشین اضافه می‌کند و بر این مسئله که آلودگی هوا مستقیماً منجر به زوال مغزی می‌شود، صحه می‌گذارد.

بدیهی است که آلودگی هوا به طور کلی بر سلامت انسان از جمله سلامت مغز مضر است. این مطالعه با نشان دادن رابطه‌ای با سطح پروتئین آمیلوئید در مایع مغزی نخاعی نشان می‌دهد که آلودگی هوا ممکن است خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش دهد. از همین رو گفته می‌شود که با پاکسازی محیطی و کاهش آلودگی می‌توان به کاهش بار بیماری آلزایمر کمک کرد.

تا حد ممکن در معرض آلودگی هوا قرار نگیرید

در روزهایی که شاخص کیفیت هوای محلی شما گزارش می‌دهد که کیفیت هوا پایین و سرشار از آلاینده است، سعی کنید ساعات بیرون ماندن از منزل را محدود کنید و از ورزش کردن در هوای آزاد بپرهیزید. اگر در روزهای آلوده مجبور هستید بیرون از منزل باشید، از ماسکی مانند ماسک N۹۵ استفاده کنید.

کارهای دیگری را انجام دهید که به کاهش خطر آلزایمر کمک می‌کند، از جمله:

یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.

به ورزش منظم بپردازید.

فشار خون و قند خون خود را مدیریت کنید.

سیگار را ترک کنید و از مصرف زیاد الکل خودداری کنید.

به اندازه کافی بخوابید.