احتمال نخست وزیر شدن یک مهاجرزاده مسلمان در انگلیس
با شدت گرفتن بحران در حزب محافظه کار انگلیس و احتمال کنار رفتن «ترزا می»، یک رسانه غربی در گزارشی عنوان داشت که ممکن است بریتانیا برای اولین بار دارای یک نخست وزیر مسلمان شود.
به گزارش بازتاب، بی بی سی در گزارش خود می نویسد: میتوانید تصورش را بکنید که روزی انگلیس یک نخستوزیر مسلمان داشته باشد؟ اگر تا چند سال پیش چنین تصوری دور از ذهن بود، امروز شاید ممکنتر از هر زمان دیگری به نظر برسد.
اختلافات درونی حزب حاکم انگلیس، ممکن است به کنار گذاشته شدن رهبر حزب، ترزا می، و گزینش یک نخستوزیر جدید بینجامد. در میان گزینههای موجود برای جانشینی می، نام نخستین وزیر مسلمان کابینه هم بسیار به چشم میخورد.
رسانههای بریتانیایی مدتی است از یک ستاره نوظهور و درحال پیشرفت در حزب محافظهکار سخن میگویند؛ او «ساجد جاوید» است که پلههای ترقی را در داخل حزب و دولت طی کرده و اکنون سکاندار دومین وزارتخانه مهم انگلیس، یعنی وزارت کشور است و بخت اول جانشینی ترزا می، در صورت کنار رفتن او از قدرت به شمار میرود.
بر اساس این گزارش، شدت گرفتن اختلافات داخلی در حزب محافظه کار بر سر نحوه خروج از اتحادیه اروپا و همچنین از دست رفتن اکثریت کرسی های پارلمان در نتیجه انتخابات زودهنگام سال ۲۰۱۷ موجب شده تا انتقادها از ترزا می افزایش یافته و احتمال کنار رفتن وی از ریاست حزب محتمل تر شود.
رسانههای بریتانیایی از جاوید به عنوان یک گزینه مطرح برای نخستوزیری آینده، در صورت کنار گذاشته شدن ترزا می نام میبرند. به گفته روزنامه فایننشال تایمز، موسسات شرطبندی شانس او برای نخستوزیری را بیش از دیگران میدانند.
رئیس حزب چگونه تغییر می کند؟
بر اساس قانون، اگر ۱۵ درصد اعضای حزب در پارلمان به نهاد موسوم به «کمیته ۱۹۲۲» نامه بنویسند و خواهان به چالش کشیدن ریاست ترزا می شوند، این کمیته اجازه انتخابات درون حزبی را صادر میکند. در این انتخابات، نمایندگان حزب در پارلمان، به رهبر حزب رای اعتماد میدهند و اگر او نتواند رای اکثریت حزب را به دست آورد، رایگیری دیگری برای نامزدهای رهبری حزب و در نتیجه نخستوزیری برگزار میشود. با نارضایتیهای موجود درونحزبی، رای عدم اعتماد به می، چندان هم دور از ذهن نیست.
در چنین شرایطی، احتمال اینکه اکثریت حزب محافظهکار به رهبران اصلی برگزیت، مثل بوریس جانسون و جیکوب ریس-ماگ رای ندهند وجود دارد.
اگر حزب محافظهکار بریتانیا بخواهد، ترزا می را کنار بگذارد و هم زمان نخواهد سرنوشت کشور و حزب را به یکی از مخالفان سرسخت اتحادیه اروپا بسپارد، شاید بتوان گفت که گزینه مطلوبتر برای اکثریت حزب – که مانند ترزا می، خواهان باقیماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا بودهاند – انتخاب چهره تازهنفس و در عین حال طرفدار معامله با اتحادیه اروپا، از داخل حلقه حاکم است و در میان گزینه های موجود، ساجد جاوید این شرایط را دارد.
با وجود اینکه بوریس جانسون با داشتن دو دوره شهرداری پایتخت و دو سال وزارت خارجه بریتانیا، نسبت به ساجد جاوید شخصیتی سرشناستر و تاثیرگذارتر به شمار میرود، به نظر میرسد حتی در میان مردم عادی هم نسبت به جاوید، از اقبال کمتری برای رهبری کشور برخوردار است.
۳۶ درصد شرکتکنندگان یک نظرسنجی موسسه یوگاو (YouGov) در ماه گذشته گفتهاند ساجد جاوید را گزینه مناسبتری برای نخستوزیری آینده میدانند، در حالی که این رقم درباره جانسون، ۳۰ درصد بوده است.
اگر جاوید جانشین ترزا میشود، که اصلاً بعید نیست، بریتانیا برای اولین بار در تاریخ یک رهبر غیرسفیدپوست خواهد داشت که همانند صادق خان، شهردار لندن، مسلمان و فرزند یک مهاجر پاکستانی راننده اتوبوس است.
ساجد جاوید کیست؟
ساجد جاوید ۴۸ ساله و متولد شهر روچدیل انگلستان است. او در یک خانواده مهاجر مسلمان بزرگ شد. او که از اوایل دهه ۱۹۸۰ به جمع حامیان حزب محافظهکار پیوسته بود، در سال ۲۰۱۰ به نمایندگی از این حزب از شهر «برامزگرو» انگلستان وارد پارلمان شد و بعدها در دولت محافظهکار بریتانیا وزیر شد.
او در سال ۲۰۱۴ در مصاحبهای به روزنامه دیلی میل انگلستان گفت پدرش در ۱۷ سالگی از پاکستان به انگلستان آمده بود و به عنوان راننده اتوبوس مشغول به کار شده بود. جاوید گفته است که پدرش در میان مردم به «آقای شبانه روزی» معروف شده بود، چون به طور شبانه روزی کار میکرد.
در پی پیروزی صادق خان در انتخابات شهرداری لندن در سال ۲۰۱۶، جاوید اینگونه انتخاب شهردار جدید را تبریک گفت: تبریک از طرف یک فرزند راننده پاکستانی اتوبوس به یک فرزند دیگر راننده پاکستانی اتوبوس.