اجرای نمایش ایرانی مدرن مدنظرم است

کارگردان نمایش «نیلوفر و نفت» می‌گوید قصدش اجرای نمایش ایرانی مدرن است و مدرن از نظرش صرفا به معنای جدید و نو نیست بلکه به این معنی است که عقل گرایی، تجربه و علم در اثر وجود داشته باشد.

امیر دژاکام نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر که این روزها نمایش «نیلوفر و نفت» را در سالن ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه برده است درباره این تجربه جدید و چگونگی قرارگیری آن در کنار تجربیات گذشته خود به خبرنگار مهر گفت: من همیشه چه وقتی «فاوست»، چه وقتی «اسید» و چه وقتی «عروسی خون» را کار کردم، فکر می کردم در یک مسیر حرکت می کنم و آثارم در یک راستا قرار دارند. برای من همیشه مفاهیم زیبایی شناسی، شرقی و نوع نمایش ایرانی مطرح بوده است.

وی یادآور شد: از سال ۱۳۶۴ که گروه «اندیشه ماهان» شکل گرفت و حتی قبل تر هم که فعالیت می کردم، نمایش ایرانی نه به آن شکلی که وجود دارد، من را جذب خود کرده بود. من هیچ وقت قصد تکرار نوع سنتی نمایش ایرانی را نداشتم بلکه همیشه می خواستم نمایش ایرانی مدرن باشد؛ مدرن صرفا به معنای جدید و نو مدنظرم نیست بلکه به این معنی که عقل گرایی، تجربه و علم در نمایش ایرانی حضور داشته باشد.

این مدرس و کارگردان تئاتر با بیان اینکه مدرن برای من این است که در اثرم مفهوم عقل گرایی که علم را تأیید می کند، مفهوم تجربه به عنوان آزمایشگاه، علوم جدید، جامعه شناسی و روانشناسی در اثرم وجود داشته باشد، افزود: این جهت گیری برای من وجود داشته است اما از طرف دیگر حکمت های نمایش های ایرانی نظیر همزمانی و درمکانی برای من اهمیت دارد.

دژاکام اظهار کرد: برای من صحنه نمایش ایرانی به مثابه جهانی و بازیگر به مثابه انسان است، انسان روی این دایره قرار می گیرد و می گوید «بشو پس می شود». از این رو روی صحنه نمایش های من تقریبا کمتر آکسسوآر و یا دکور به معنای رویدادگاه معین یک اتفاق دیده می شود، فضاهایی که در آثار من وجود دارد فضاهایی است که با موضع گیری بازیگر معنا می شود.

کارگردان «نیلوفر و نفت» با بیان اینکه در عرصه تولید چیزهای جدیدی را آموختم که پیش از این بلد نبودم یعنی اینکه بدون حمایت گرفتن از کسی یا نهادی به تنهایی فعالیت و کار خود را انجام دهم، تأکید کرد: این روند خیلی سخت است مخصوصا با رویکردهایی که من دارم. با کمال احترام برای دوستانی که باورشان چیز دیگری است باور من این است که تئاتر، تجارت نیست. بد نیست که بازیگران چهره و مطرح در تئاتر حضور داشته باشند ولی وقتی همه جهت گیری ها به سمت تجاری شدن باشد، باعث می شود تئاتر چیزهایی را از دست بدهد.

این نمایشنامه نویس و کارگردان با سابقه تئاتر تصریح کرد: خوشحالم با وجود اینکه از رانت برخوردار نیستم که لزوما همه برخوردار نیستند، می توانم کارهای دیگری انجام دهم و خدا این توانایی را به من داده تا بتوانم شاگرد تربیت کنم. اصولا رانت ها شکل های مختلفی دارند، رانت راست، رانت چپ و بدبخت کسی که نه راست است و نه چپ.

دژاکام در پایان درباره اینکه آیا قصد دارد همانند ۲ تجربه گذشته خود باز هم آثار برتولت برشت را روی صحنه ببرد یا نه، توضیح داد: برای اجرای یک اثر نمایشی مدت تمرین برای من مهم است، محاسبه می کنم که چقدر امکان تمرین، تبلیغات و چه سالنی را برای اجرا دارم. به طور حتم باز هم از برشت کار خواهم کرد و البته قصد دارم اثری از شکسپیر را هم به صحنه ببرم.

نمایش «نیلوفر و نفت» این روزها در ساعت ۱۹ در سالن ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر اجرا می شود. این نمایش تا پایان مردادماه روی صحنه خواهد بود.