اجتماعی شدن نظام سلامت هزینه‌ها را کاهش می‌دهد

محمدهادی ایازی، معاون اجتماعی وزارت بهداشت در یادداشتی تاکید کرد: ۸۷۵ خیریه و ۶۲۰ سازمان مردم نهاد در حوزه سلامت در سطح کشور، نقش موثری در ارتقای سطح بهداشت و درمان جامعه دارند.

خبر این است: اجتماعی شدن نظام سلامت، هزینه‌های حوزه سلامت را کاهش می‌دهد.

حال باید ببینیم برای اجتماعی کردن نظام سلامت، چه باید کرد؟

بی شک از یک سو مشارکت دستگاه های فرهنگ ساز، بین بخشی و مردم از اصلی ترین ارکان تحقق این مهم هستند. از سویی دیگر پذیرفتن اینکه، دولت به دلیل محدودیت در تامین منابع به تنهایی نمی تواند برای تقویت اقدامات در حوزه سلامت کاری انجام دهد، مشارکت افراد، سمن‌ها و انجمن‌ها در این حوزه حیاتی را، دو چندان می کند.

زمانی که معاونت اجتماعی را در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تاسیس کردیم، راه را یافتیم و اکنون وقت آن است که مسیر را با تقویت سمن های کارآمد در حوزه سلامت هموار کنیم. می دانستیم کافی است که موانع و زنجیرها را از پاهای آن ها بازکنیم، انرژی ای به اندازه همه ایران آزاد می شود؛ برای کمک به همنوع.

سمن ها می توانند با مشارکت خود بخش عمده ای از مشکلات را حل و در اجتماعی شدن نظام سلامت نقش ویژه ای ایفا کنند.

اهمیت مشارکت دستگاهها در حوزه سلامت مردم تا حدی است که سازمان جهانی بهداشت (WHO) حداکثر سهم مدیریت نظام سلامت از سلامت را، ۲۵ درصد و ۷۵ درصد مابقی را در اختیار دستگاههای دیگری عنوان می کند.

سمن ها به ویژه سمن های سلامت هر جا که می روند رد پای مهربانی از خود برجای می گذارند. آنها با ساختار قانونمند، مستقل، غیرانتفاعی، داوطلبانه و مقید به ارزش های اجتماعی، برای رفاه عمومی، به ویژه طبقه محروم جامعه هستند. یکی از مهمترین ماموریت های آن ها بی‌مشکل کردن زندگی برای بیمار است تا تنها به درمانش بیندیشد و در این باره با انگیزه زندگی کند. به عبارتی سمن ها به زندگی می اندیشند. از این رو بود که تلاش کردیم سمن ها را شناسایی کنیم، افزایش و سپس به آن ها آموزش بدهیم. به عبارتی باید نقش مدیریت منابع را از طرق علمی به انجام می رساندیم. زیرا نیک می دانیم که مهم نیست چقدر امکانات در اختیار داریم، اگر ندانیم چگونه از آنها استفاده کنیم، هیچگاه کافی نخواهند بود…

اکنون ۸۷۵ خیریه و ۶۲۰ سازمان مردم نهاد در حوزه سلامت در سطح کشور، در حال حاضر نقش بسیار موثری در ارتقای سطح بهداشت و درمان جامعه در زمینه هایی همچون فعالیت های درمانی، پیشگیرانه، فرهنگی و آموزشی ایفا می کنند بنابراین تسهیل و تعمیق علمی کار خیرین و انجمن‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد باید اولویت نخست ما می بود. زیرا می دانستیم همواره زمانی فرا می‌رسد که باید میان تماشاگر بودن و عمل یکی را برگزید …این معیار انسان شدن است! و سمن ها در ایفای چنین نقشی پیشتاز.

با این همه کسی گمان نمی کرد وقتی در گوشه ای از کشور، زلزله ای، صدها جان شیرین را ستاند، معجزه رخ می دهد؛ برای کاهش آلام مردم، خیل عظیم سمن های بهداشتی به کمک زلزله زدگان شتافتند و سهم خود را در یک هبستگی با شکوه ملی با کمک به هموطنان کرد خود ایفا کردند، به نحوی که صحنه های شکوهمند آن در هر نگاه با وجدانی، حلقه های اشک را شکل دادند. زلزله ۷ ریشتری، با گستره وحشتناک تخریب؛ واقعا از توان دولت خارج بود که در مدت زمانی کوتاه، این گونه امداد رسانی کند که سمن ها در حوزه های مختلف از جمله حوزه پزشکی کردند. به نظر من، ما دولتمردان روزی خواهیم مرد که نخواهیم و نتوانیم از قدرت مشارکت مردم برای اداره زندگی شان بهره ببریم. سمن های سلامت در زلزله کرمانشاه ثابت کردند که به حق نام «سفیران سلامت » بر آنان نهاده شده است.

در چند روز نخست زلزله، سازمان های مردم نهاد با ارسال صدها باراقلام کمکی مورد نیاز، ۳۲ تیم پزشکی، ۳۳ کانکس و ۳۲ تیم پاکسازی محیط زیست در مناطق زلزله زده حضور داشتند. این تیم ها همراه با کمک رسانی در عین حال به استانداردسازی در تامین نیازهای منطقه با توجه به شناخت بومی از آنان مبادرت می کردند. حال که معجزه توانمندی سمن ها را در زلزله کرمانشاه به تماشا نشستیم در صدد آن هستیم با تشکیل بانک اطلاعاتی، توانمندسازی و توسعه کمی و کیفی سمن ها، راه توسعه سلامت را بیش از گذشته با سپردن امور مردم به دست خودشان هموار کنیم. سمن ها همانند خانه ای هستند که در آن ها آدم‌ها یکدیگر را دوست دارند و به یاری هم می شتابند. و می دانند راه اندازی سمن برای شهرت و انتفاع مادی مانند خانواده ای است که در آن بچه ها قد می‌کشند، اما به دلیل فقدان عشق میان والدین، “بزرگ” نمی شوند.

اندیشه های خوب از روح های پاک تراوش می شوند؛ سمن ها محلی اند برای تولید چنین اندیشه هایی. و سمن های سلامت تنها به این می اندیشند که مخاطبانشان صادقه بگویند: نگران نباش، باهم درستش می کنیم… تو به زودی خوب می شی.

دکتر سید محمدهادی ایازی، معاون اجتماعی وزارت بهداشت

منبع:مهر