اتهام به اصلاح‌طلبان مجلس
دو سال پیش در روز هشت اسفند عرصه سیاسی ایران مملو از امید به آینده بود. یک روز پس از برگزاری انتخابات مجلس دهم، که در هفتم اسفند اسفند ۹۴ برگزار شد و با موفقعیت نسبی ائتلاف اصلاح طلبان- اعتدالگرایان همراه بود، بسیاری از مردم تصور می‌کردند که آینده بهتری در انتظارشان است. اما حالا پس از دو سال شرایط طور دیگری است.
پیروزی حسن روحانی در انتخابات امسال و نزدیکی دولت و مجلس هم نتوانسته است به امید‌ها و انتظارات اکثریت مردم پاسخ دهد. بحران اقتصادی، فساد سیستماتیک، نارضایتی‌های اجتماعی و مدنی، جدال‌های نفس گیر سیاسی به شکاف میان مردم و حاکمیت دامن زده است و کشور را در شرایط ویژه‌ای قرار داده است.
حالا با گذشت دو سال بسیاری از رای دهنگان به ائتلاف، نارضایتی‌ها در دی ماه امسال به کف خیابان‌ها در شهرهای مختلف کشور کشیده شد و ضربه مهمی به اعتماد مردم نسبت به اصلاح طلبان و اعتدالگرایان زد.
بسیاری از حامیان اصلاح طلبان حالا به جایی رسیده اند که می‌گویند از رای خود پشیمانند. آن‌ها اصلاح طلبان مجلس را بی خاصیت و خنثی ارزیابی می‌کنند.
اما آیا اینگونه است؟
محمد صادق جوادی حصار از تحلیلگران مدافع اصلاح طلبان در این باره به فرارو گفت: «اگر بخواهیم از فعالیت اصلاح طلبان واقعی لیست امید بحث کنیم به یک شکل باید قضاوت کنیم و اگر بخواهیم درباره کلیت لیست امید صحبت کنیم، که لیست ترکیبی بود از اصلاح طلبان و اصولگرایان معتدل که برای پیشگیری از ورود جریان‌های افراطی به مجلس شکل گرفت، باید طور دیگری قضاوت کنیم.»
او افزود: «درباره کلیت لیست امید که ائتلافی بود، باید بگویم که این مجموعه در هدف گذاری تا حدی موفق بود. مثلا در پیشگیری از رفتار‌های افراطی، کمک به دولت برای تحقق اهدافش، در تنش زدایی در روابط بین المللی و همراهی و هماهنگی با دولت برای پیشبرد برجام تاحدودی موفق بوده است.»
این کارشناس مسائل سیاسی اضافه کرد “این موارد بخش عمومی کار است، در ابعاد نظارتی و مسائلی همچون تلاش در جهت شفاف سازی بودجه و یاری دولت در این زمینه عملکرد نسبتا موفقی داشته است.”
جوادی حصاری در ادامه عنوان کرد “در مجموع اگر از دید ارزیابی ائتلاف اصلاح طلبان با دیگر نیرو‌های معتدل حامی دولت به ماجرا نگاه کنیم کارنامه فراکسیون امید، کارنامه‌ای با نمره قابل قبول است.”
او گفت: «اما در ارزیابی عملکرد اصلاح طلبان، که برای پیشبرد اهداف اصلاح طلبانه همچون افزایش امید، افزایش مشارکت، ارائه برنامه‌های روشن و قابل دفاع اصلاح طلبانه و… باید گفت: فراکسیون امید خیلی موفق نبوده است.”
این فعال سیاسی اصلاح طلب افزود: «این اتهام به نمایندگان اصلاح طلب وارد می‌شود که بیش از آنکه بخواهند محافظه کاران را به مشارکت در رفتار اعتدالی دعوت کنند وازمشارکت بیشتر اصلاح طلب در امور مدیریتی استفاده کنند، خود آن‌ها به دلایل متعدد محافظه کار شده اند. آن‌ها وضع دیروز را نمی‌پذیرفتند، اما خواستار حفظ وضع امروز هستند. آن‌ها می‌خواهند خودشان نماینده بمانند، در عرصه قدرت سیاسی نقش آفرین باشند به قیمت آنکه آرمان‌های اصلاح طلبانه را آگاهانه در طاقچه فراموشی قرار دهند و یا برای همیشه از آن آرمان‌ها روی برگردانند.»
این کارشناس سیاسی معتقد است: «معلوم نیست مرز توقف این کوتاه آمدن از مواضع کجاست. ممکن است فشار جریان‌های منتقد دولت افزایش پیدا کند و آن‌ها یک گام عقب‌تر بروند و بگویند مرز اینجاست. ممکن است تهدید به رد صلاحیت شوند، اگر آرمان‌های اصلاح طلبانه برایشان مهم نباشد، باز هم عقب نشینی کنند. این یک اتهام است، شاید اثباتش راحت نیست، ولی این اتهام به فراکسیون امید وارد شده است.»
جوادی حصار با اشاره به انتقاد‌ها از عملکرد محمد رضا عارف رییس فراکسیون امید گفت: «عده‌ای می‌گویند آقای عارف نتوانسته مدیریت درخشانی داشته باشد و فراکسون امید به وزنه تاثیرگذار و تعیین کننده در مناسبات قدرت در درون مجلس تبدیل نشده است. اصلاح طلبان نتوانستند در کمیسیون‌های مهم مجلس قدرتمند ظاهر شوند. اصلاح طلبان در کمیسیون‌های مهمی همچون اقتصاد، امنیت ملی، برنامه بودجه و… حضور فعالی ندارند. حتی در کمیسیون آموزش هم که بسیاری تصور می‌کردند ریاست آن باید برعهده آقای عارف قرار گیرد، این اتفاق رخ نداد.»
این فعال سیاسی افزود: «این انتقاد‌های همیشه به اصلاح طلبان وارد شده است. این سوال مطرح بوده که آیا آن‌ها نمی‌توانستند بهتر عمل کنند؟ آیا واقعا قدرت لابی نیرو‌های راست همچون آقای لاریجانی اینقدر قویتر بوده است که همه نمایندگان معتدل مجلس را به سمت خودش جذب کنند؟»
او گفت: ” عملکرد مدیریتی آقای عارف خارج از مجلس و در عرصه مدیریت اصلاح طلبان زیر سوال است. اینکه به نظر می‌رسد که هدف این بوده از شورای هماهنگی اصلاح طلبان همانقدر استفاده کنند که لیستی ببندند و وارد مجلس شوند، اما بعدش هیچ توجهی به مطالبات اصلاح طلبان و احزاب اصلاح طلب نمی‌شود. ”
جوادی حصار گفت: «سوال این است شورای عالی اصلاح طلبان به مدیریت آقای عارف بعد از انتخابات چه گرهی از مشکلات احزاب و گروه‌های اصلاح طلبان در تهران و شهرستان‌های دیگر گشوده است؟ اگر قرار است این مجموعه تاثیرگذار عمل کند باید با رویکرد پاسخگویی به سراغ اصلاح طلبان در شهرهای مختلف بروند و پاسخ دهند که در فراکسیون امید در مجلس چه می‌کنند؟»
این تحلیلگر مسائل سیاسی اظهار کرد: «خلاصه حرف این است که اصلاح طلبان در مجلس ضمن زحماتی که کشیده اند، اگر با همین فرمان جلو بروند بعید است در انتخابات آینده درخشان و امید بخش عمل کنند. حتی بعید است که بتوانند از ابزار‌هایی مثل آقای خاتمی دوباره استفاده کنند و با یک “تکرار می‌کنم” دیگر مردم را به عرصه بکشانند.»
او افزود: «این تاسف آور است که اصلاح طلبان اجازه دادند دیگرانی در مجلس با طرح موضوعات حاشیه‌ای آن‌ها را مدیریت کنند و از متن مطالبات اصلاح طلبانه دور نگه دارند. در حقیقت دوستان ما در مجلس مدیریت شدند تا اینکه بتوانند مجلس را مدیریت کنند.»
جوادی حصار در پاسخ به این سوال که شاخص‌ترین عملکرد اصلاح طلبان در مجلس گفت: “هیچ چیز بارزی در این باره وجود ندارد. تنها می‌توان گفت به دولت در مسیر پیشرفت برجام کمک کردند. البته در این زمینه کمک آقای لاریجانی و اصولگرایان معتدل کمتر از اصلاح طلبان نبود.”
او درباره اینکه غیر از محمود صادقی می‌توان در میان اصلاح طلبان مجلس یک چهره شاخص و اثر گذار را نام برد، گفت: «من تصور می‌کردم حداقل آقای عارف نقش لیدر اصلاح طلبان را بر عهده گیرد و موفق عمل می‌کند، اما باید بگویم در دو سال مدیریت فراکسیون امید ندیده ایم که آقای عارف بتواند نقشه راه تازه‌ای برای اصلاح طلبان ایجاد کند و منشا تحول مهمی شود.»
