اتحاد نفتی تزارها با ریاض/اوپک به حاشیه رانده میشود؟
تلاش روسیه برای تشکیل یک سازمان موازی با اوپک به منظور مدیریت تولید و عرضه نفت، آنهم با مشارکت خود اوپکی ها از تلاش این کشور برای اعمال قدرت بیشتر در بازار نفت حکایت دارد.
پس از خوش رقصی سعودی ها برای آمریکا ، چند روز قبل الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه اعلام کرد که این کشور قصد دارد یک سازمان جدید با مشارکت اوپکی ها تاسیس کند و این سازمان جدید از ژانویه ۲۰۱۹ شروع به کار میکند. نواک مشخصاً گفت که این سازمان عملکردهای مربوط به تنظیم تولید نفت را حفظ خواهد کرد و قادر خواهد بود در صورت لزوم، تولید نفت را دوباره کاهش دهد.
وزیر انرژی روسیه در این باره توضیح داد: ما برنامهریزی کردهایم که این مکانیزم را در اول ژانویه ۲۰۱۸ آغاز کنیم و هنوز گزینهها برای نامهای پیشنهادی این سازمان انتخاب نشدهاند و باید در مورد محل دفتر مرکزی این سازمان هم تصمیمگیری کرد.
به گفته وی علیرغم تصمیم اوپک برای افزایش تولید، دنیا در آینده نزدیک با افزایش تولید و بالا بودن عرضه روبرو نمیشود، کاملا برعکس، بازارها دوباره در حال متوازن شدن هستند و احتمال کسری عرضه وجود دارد.
برخی کارشناسان معتقدند هدف روسیه از تشکیل این سازمان جدید اعمال قدرتی بیش از اوپک بر بازار نفت است. به نحوی که در صورت تمایل بتواند تولید نفت را با همراهی عربستان و بدون نیاز به اجماع اعضای اوپک افزایش دهد؛ البته باید دید نوع تصمیم گیری در این سازمان به شکل اجماعی همانند اوپک خواهد بود یا حق «وتو» برای برخی اعضا در نظر گرفته می شود.
محمدعلی خطیبی، نماینده اسبق ایران در اوپک در گفتگو با مهر با بیان اینکه پیشنهاد عضویت روسیه در اوپک همواره از سوی اوپکی ها به این کشور مطرح بوده است، گفت: علت عدم عضویت روسیه به عنوان بزرگترین تولید کننده نفت غیر اوپک، به سیاست های خود این کشور باز می گردد.
وی افزود: نوع تصمیم گیری در این نوع از سازمان ها مهم است. در برخی موارد همانند اوپک تصمیم گیری بر اساس اجماع نظر همه اعضا شکل می گیرد؛ بنابراین مخالفت یک عضو می تواند نتیجه تصمیم گیری را تغییر دهد. در بعضی دیگر از موارد تصمیم گیری بر اساس نظر اکثریت شکل می گیرد (۵۰ درصد به علاوه ۱). برخی موارد نیز نتیجه تصمیم گیری ها متاثر از سهم تولیدی اعضا است. به عبارتی دیگر هر کشوری که سهم تولید بیشتری دارد تاثیر گذاری بیشتری بر نتیجه تصمیم های این سازمان خواهد داشت که در چنین شرایطی بی شک عربستان و روسیه سهم قابل توجهی دارند.
به گفته این کارشناس بین المللی نفت اکنون نمی توان درباره روند دقیق فعالیت این سازمان اظهارنظر کرد و باید صبر کرد، اما اکنون هم اگر تولید کننده ای خارج از توافق تولید خود را افزایش دهد هیچ منع قانونی وجود ندارد و در شرایط تعادل عرضه و تقاضا، تنها موجب تاثیر منفی بر بازار است که طبیعتا همه تولیدکنندگان را متاثر می کند.