ابزارهای ویژه پکن در مواجهه با واشنگتن
بدون شک، منازعه اقتصادی ایالات متحده آمریکا و چینی ها به نقطه فعلی ختم نخواهد شد. بر این اساس در آینده، شاهد گستردگی دامنه منازعه اقتصادی دو کشور خواهیم بود.
مقامات پکن، نسبت به رویکرد اقتصادی حمایت گرایانه و محدود کننده دونالد ترامپ به شدت خشمگین هستند. در چنین شرایطی احتمال می رود که چینی ها در آینده ای نزدیک از ابزارهای خاص خود برای هدایت و مدیریت این منازعه اقتصادی استفاده کنند.
پکن اخیرا از ایالات متحده آمریکا به سازمان تجارت جهانی شکایت کرده است. دلیل این شکایت، اقدام آمریکا به اعمال تبعیض در حوزه تجارت آزاد است. با این حال به نظر می رسد سازمان تجارت جهانی قدرت متوقف ساختن منازعه اقتصادی شکل گرفته میان واشنگتن و پکن را نداشته باشد.
به نظر می رسد ترامپ در راستای عملی کردن شعارهای انتخاباتی خود مبنی بر تقویت رویکرد حمایت گرایانه اقتصادی، سعی در تحدید همزمان چین و اروپای واحد دارد. اگرچه اتحادیه اروپا هنوز واکنش قاطعانه ای به اقدامات ترامپ (از جمله وضع تعرفه های گمرکی بر فولاد و آلومینیوم) صورت نداده، اما پکن از اکنون تصمیم گرفته است واکنش قاطعانه ای را در قبال اقدامات تحریک کننده اقتصادی واشنگتن صورت دهد.
منازعه اقتصادی ایالات متحده آمریکا و چین وارد فاز تازه ای شده است. در سال ۲۰۱۷ میلادی، چنین منازعه ای صرفا در سطح لفظی میان واشنگتن و پکن وجود داشت، اما هم اکنون شاهد شکل گیری منازعه عملگرایانه تمام عیاری میان دو بازیگر هستیم. نگاه تهدید محور ایالات متحده نسبت به چین (که در دکترین امنیت ملی ترامپ نیز بازتاب یافته است) منجر به تشدید این منازعه در سال ۲۰۱۸ میلادی شده است.
ایالات متحده آمریکا ماه گذشته تصمیم گرفت با وجود اعتراضات جهانی، بر واردات فولاد از برخی از کشورها از جمله چین ۲۵ درصد و بر واردات آلومینیوم نیز ۱۰ درصد تعرفه اعمال کند. به دنبال این اقدام آمریکا، وزارت بازرگانی چین نیز اعلام کرد در مقابله با اعمال تعرفه آمریکا بر روی کالاهای چینی، این کشور نیز بر ۱۲۸ قلم کالای وارداتی از آمریکا از جمله گوشت خوک و میوه ها تعرفه اعمال کرده است.
بدون شک، منازعه اقتصادی ایالات متحده آمریکا و چینی ها به نقطه فعلی ختم نخواهد شد. بر این اساس در آینده، شاهد گستردگی دامنه منازعه اقتصادی دو کشور خواهیم بود.
همین مسئله، تراز تجاری این دو را تحت تاثیر قرار خواهد داد. از سوی دیگر، کنشها و واکنشهای صورت گرفته در این منازعه، تاثیری ساختاری بر حوزه تجارت آزاد خواهد گذاشت. اما در این میان نکته ای وجود دارد که نمی توان به سادگی از آن عبور کرد. اینکه چینی ها هنوز از ابزارهای ویژه خود در تقابل اقتصادی با دولت ترامپ استفاده نکرده اند.
چین نزدیک به یک تریلیارد دلار از بدهی های خارجی ایالات متحده آمریکا را در تملک خود دارد. از سوی دیگر، چینی ها همواره بزرگ ترین برندگان و خریداران مزایده های وزارت خزانه داری آمریکا تا سال ۲۰۱۶ میلادی بوده اند. همین مسئله سبب شده است تا برخی اقتصاد دانان آمریکایی نسبت به عواقب تقابل اقتصادی با پکن هشدار دهند.
آنها معتقدند که منازعه اقتصادی واشنگتن و پکن محدود به حوزه صادرات و واردات نخواهد ماند و به دیگر حوزه ها نیز کشیده خواهد شد، زیرا با توجه به تملک بخش زیادی از بدهی های خارجی آمریکا توسط چین، پکن می تواند از این ابزار در منازعه اقتصادی با دولت ترامپ استفاده کند. از این رو اقدامات تحریک کننده اقتصادی واشنگتن علیه پکن، نوعی خودزنی اقتصادی از سوی رئیس جمهور ایالات متحده و همراهانش محسوب می شود.