آیت الله جوادی آملی: یونان معبر فلسفه است نه مبدا آن
آیتالله عبدالله جوادی آملی شامگاه چهارشنبه در نخستین شب از شب های سهگانهای که به مناسبت سالگرد درگذشت و برای بزرگداشت علامه طباطبایی(ره) در دارالقرآن این مفسر بزرگ برگزار شد، گفت: یونان معبر فلسفه است نه مبدا آن؛ سقراط و افلاطون و ارسطو خیلی بزرگ هستند اما کوچکتر از آنند که مبدا فلسفه باشند، مبدا و پدر فلسفه ابراهیم(ع) است، اینها وقتی راههای ابراهیم خلیل(ع) از بابل به یونان رفت تربیت شدند وگرنه چطور آن سقراط آنقدر تربیت میشود که جام شوکران بنوشد؟ پس میشود کسی راه ابراهیم خلیل را طی کند و بشود سقراط و افلاطون و ارسطو.
این مفسر قرآن کریم تصریح کرد: ابوریحان بیرونی که مدتی هم در هند زندگی کرده بود در کتاب “تحقیق ما للهند” میگوید من از علمای هند گله دارم، زیرا آنها هم اگر مانند مردم یونان بیدار میشدند، دیگر موش پرست و گوساله پرست نمیشدند، چند سال پیش که دانشمندان هندی به ایران آمدند من همین حرفها را برایشان زدم و اینها اشک ریختند.
منتظر واقعی جهانی حرف میزند و فکرش نیز جهانی است نه ایرانی یا قمی
آیت الله جوادی آملی گفت: در سورههایی مثل توبه و فتح قرآن کتابی معرفی شدهاست که بر تمامی مکتبهای جهان حکومت دارد.
این مفسر قرآن با بیان اینکه خداوند متعال در سوره مائده گفته است که قرآن مهیمن بر تمام کتابهای جهانی است و هیمنه دارد، اظهار کرد: هیمنه قرآن یعنی سیطره و سلطنت قرآن بر تمامی کتب و مکاتب عالم فلذا قرآن کتابی جهانی است و اقتضای آن جهانی فکر کردن است.
وی با بیان اینکه ما همه در انتظار ظهور هستیم ادامه داد: اگر حضرت صاحب(عج) آمد و گفت برای تبلیغ برو به فلان کشور، ما باید کتب کشورهای دیگر و مکاتب دیگر را بدانیم تا شرق رفتیم شرقی حرف بزنیم و غرب رفتیم غربی حرف بزنیم و این معنای جهانی فکر کردن است که در آیه شریفه آمده است.
وی عنوان کرد: ما اگر جهانی حرف بزنیم باید جهانی هم فکر کنیم و اگر قمی یا ایرانی یا حتی خاورمیانهای فکر کنیم، عملمان با آیه شریفه هماهنگ نیست، فلذا منتظر واقعی کسی نیست که جهانی حرف میزند و قمی فکر میکند بلکه کسی است که جهانی حرف میزند و جهانی فکر میکند.
آیتالله جوادی آملی با اشاره به مثالی از تاریخ اسلام به نقل قولی از نبی اکرم(ص) در خصوص اهمیت مطالعه علوم عقلی با رویکردی جهانی پرداخت و گفت: رسول گرامی(ص) فتح خیبر را با فعالیتهای تبلیغی جعفر در سرزمین مسیحیان حبشه هم طراز میداند و این یعنی ممکن است اهمیت کار علمی یک طلبه با رویکردی جهانی از فتح خیبر هم ارزشمندتر باشد.
وی اظهار کرد: ذات اقدس اله گفت قرآن باید جهانی باشد و پیامبر مسئول جهانی کردن این کتاب بود وعلما وارثان انبیا هستند و این غیر از آن است که اولاد وارث پدر است زیرا در ارث مادی باید پدر بمیرد تا ارث به وارث برسد اما در ارث معنوی ابتدا وارث باید بمیرد تا ارث نصیبش شود و این است معنای «موتوا قبل ان تموتوا».
رِئیس موسسه اسرا تصریح کرد: رسول(ص) یک زبان محلی دارد با مسلمانان ویک زبان منطقی با موحدان و برای سایرین یک زبان عقلی و فطری دارد که برهانی است و دلیل محور و زبان جهانی است فلذا باید با حکمت حرف با جهانیان سخن گفت.
وی افزود: گاهی یک سطر از زیارت نامهها و احادیث وقتی به دست بزرگان بیفتد و بخواهند تدریسش کنند میشود چندین جلد کتاب فلذا چه اسمش را فلسفه بگذاری چه کلام یا حدیث یا مناجات شعبانیه.
وی با بیان اینکه اظهار فقر و نیاز در درگاه ربوبی لازم است، عنوان کرد: نیاز در جای خود ولی ما چنان که در مناجات شعبانیه میبینیم، نیازمند ناز کردن برای خدا هم هستیم، به خداوند عرض می کنیم که اگر در قیامت ما را مواخذه کردی ما هم مواخذه میکنیم که تو که بزرگی چرا من را نبخشیدی؟ این مساله همان ناز کردن است که توضیح آن مستلزم علوم عقلی است.
آیت الله جوادی آملی تاکید کرد: آب فقط میتواند خون و نجسی را پاک کند اما ما یک سلسله قوههای بدخیم داریم مانند حرف حرام یا استعمار خارجی که آب نمی تواند آنها را پاک کند اما خون میتواند، همین بود که امام گفت؛ «خون بر شمشیر پیروز است».
وی ادامه داد: کشوری که خون داد میوههای پاک میدهد؛ امروز زمین این کشور پاک است و ما باید در این زمین میوهای به ثمر دهیم که غرب را در برابر سلطنت و حکومت جهانی دین محکوم کنیم و تا فلسفه و علوم عقلی نخوانیم نمیشود.
آیت الله جوادی آملی با ذکر این مطلب که اخلاص آن است که از خدا جز خدا نخواهیم، عنوان کرد: اخلاص آن نیست که به نیت کسب علم و علامه شدن تعبد کنی بلکه آنست که بی تمنا باشی در بندگیات.
به گزارش ایسنا، وی بیان کرد: سفر دور و دراز مرکب و راحله میخواهد؛ امام حسن عسکری(ع) بیان کردند مرکب و راحله، همان نماز شب است، نماز شب مرکب راهوار است، اگر راه نزدیک باشد انسان به مقصد میرسد ولی وقتی راه طولانی است نمیتوان پای پیاده رفت و باید با نماز شب در این مسیر حرکت کرد.
وی در پایان با اشاره به نقش علامه طباطبایی(ره) عنوان کرد: علامه شاگردانی تربیت کرد که شبهات تودهایها را پاسخ دادند، کتاب اصول فلسفه علامه(ره) بعد از ۶۰ سال هنوز زنده است و ما باید اینهارا احیا کنیم.