آیا سیاست خارجی ترامپ آتش تنش ها بین تهران و ریاض را شعله ورتر خواهد کرد؟
نخستین سال ریاست جمهوری دونالد ترامپ با رسوایی هایی پر شمار همراه بود ، حتی وی با ارسال توئیت هایی آتشین و در عین حال اهانت آمیز تا مدت ها به سوژه رسانه های خبری تبدیل شده بود . اما در تمام طول این سال ، خبری از اصلاحات ریشه ای قانون اساسی ایالات متحده نبود .
یوشکا فیشر وزیر خارجه اسبق آلمان در پراجکت سیندیکت نوشت: نخستین سال ریاست جمهوری دونالد ترامپ با رسوایی هایی پر شمار همراه بود ، حتی وی با ارسال توئیت هایی آتشین و در عین حال اهانت آمیز تا مدت ها به سوژه رسانه های خبری تبدیل شده بود . اما در تمام طول این سال ، خبری از اصلاحات ریشه ای قانون اساسی ایالات متحده نبود .
در ادامه یادداشت یوشکا فیشر آمده است: اکنون، سوال بزرگ در سال 2018 این است که آیا ایالات متحده به دنبال تداوم سیاست های خارجی پیشین است؟ آن هم در شرایطی که این روزها رویکرد ترامپ تحولاتی قابل توجه را پشت سر می گذارد.
طی سال نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، آسیب های ناشی از سیاست های خارجی ایالات متحده به مراتب کمتر از آن چه تصور می شد، بود .برای مثال با وجود سخنان عجیب و جنجالی رهبر دیکتاتور کره شمالی ؛ کیم جونگ اون ، ریاست جمهوری آمریکا هیچ تلاشی را برای آغاز جنگ با این کشور از خود نشان نداد .درواقع از سوی آمریکا در دریای چین یا شبه جزیره کره هیچ تحرک یا تحریک خاصی مشاهده نمی شود.رفتار ترامپ در خصوص سیاست های این مناطق را می توان بخشی از دیپلماسی های بلند مدت وی دانست .
در واقع، به نظر می رسد ترامپ، به جای برخورد مستقیم با چین،در تلاش است یک رابطه مستقیم و صمیمی با ریاست جمهوری این کشور ترتیب دهد . این در حالی است که دردوران کاندیداتوری و پیش از انتخابات ، زمزمه هایی مبنی بر تمایل ترامپ برای لغو همکاری های ترانزیتی در اقیانوس آرام به گوش می خورد .موضوعی که می توانست به شدت اقتصاد چین و ترانزیت کالاها توسط این کشور را به چالش بکشد . اما نه تنها این اتفاق رخ نداد ، بلکه ترامپ ، قوانین تجارت غرب را در منطقه آسیا-اقیانوس آرام تقویت کرد.گرچه شاید هدف اولیه ترامپ از این کار تقویت اقتصاد ایالات متحده بود ، اما همین هدف اولیه منافعی دلچسب نیز برای چین داشت .
افزون بر این ها ، علیرغم تمامی گمانه زنی ها ، ترامپ هیچ تلاشی برای راه اندازی جنگ بر سر بالابردن تعرفه های واردات کالا از خود نشان نداد . وارداتی که عمدتا در همکاری با شرکای مشهور تجاری ایالات متحده مانند چین، آلمان وبرخی کشورهای اروپایی انجام می شد . البته ترامپ در این میان با وجود تمدید معاهده هسته ای با ایران ، در اقدامی مناقشه برانگیز با به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل هنوز هم شیطنت هایی را در قبال برخی کشورها از جمله ایران نشان می دهد .
با همه این ها به نظر می رسد ،امید ترامپ برای افزایش همکاری با روسیه یک امید واهی است ، چرا که تفکر متحدان این کشور در خصوص سیاست های روسیه در برابر اوکراین کاملا منفی است .شایان ذکر است شایعات در خصوص دخالت ولادیمیر پوتین در انتخابات سال 2016 آمریکا و تلاش وی برای تغییر سیاست های آمریکا در دامن زدن به مشکلات بین 2 کشور بی تاثیر نیست .
افزون بر این ها در حالی که ترامپ در بین بسیاری از نهادهای نظامی با عنوان «تاریخ مصرف گذشته » شناخته می شود ، ناتو در طول سال گذشته قدرت و مشروعیت بیشتری به دست آورده است . شاید بتوان یکی از دلایل این موضوع را افزایش نفوذ اروپایی ها در ارکان قدرت نظامی بین الملل برای دفاع از خود در برابر مخاطرات تلقی کرد . موضوعی که اگر هیلاری کلینتون رئیس جمهور فعلی ایالات متحده بود، قطعا شکل و شمایلی دیگر داشت .
بسیاری از کارشناسان سیاست بین الملل در توصیف کابینه ترامپ می گویند ؛ “بزرگسالان (افراد پخته ) در لباس دیپلماتیک وارد کاخ سفید شده اند ” این موضوع به ویژه در توصیف وزیر دفاع ؛ جیمز ماتیس، مشاور امنیت ملی ؛ مک مستر، و رئیس ستاد جان کلی گفته می شود .به نظر می رسد این سه نفر، تداوم سیاست های خارجی ایالات متحده را تضمین کرده و خواهند کرد.
اما آیا همه این ها به این معنی است که جهان می تواند آسوده باشد ؟
البته که نه. همچنان یک علامت سوال بزرگ وجود دارد که سیاست های خارجی دونالد ترامپ به کجا خواهد رسید . اگرچه سیاست های مشاوران ترامپ به خوبی واضح و روشن است ، اما میان آن چه مشاوران می گویند و آن چه ناگهان ترامپ از خود بروز می دهد تفاوت هایی وجود دارد ، که باعث می شود ، سیاست های خارجی ترامپ سازماندهی مناسبی نداشته باشند .
حتی به نظر می رسد این عدم ثبات به تضعیف کاخ سفید و سیاست های رسمی و خارجی ایالات متحده نیز افزوده است . پس از 11 سپتامبر 2001، ایالات متحده سخت گیری هایی جدی در قبال تروریسم به عنوان تهدید اصلی امنیت ملی و صلح جهانی قائل شده است . اما رقابت سنگین و نفس گیر بین آمریکا ، چین و روسیه جای تروریسم را گرفته و این کشور را در این حوزه کمی تنزل درجه داده است .
بنابراین، اگر به عقب بازگشته و سیاست های کلی ترامپ در سال 2017 را مرور کنیم ، متوجه می شویم سیاست خارجی امریکا به شدت این روزها غیرقابل پیش بینی شده است، تا حدی که احتمال خواهد داشت سال 2018 سال افزایش خطرات باتوجه به برخی موارد مثل تنش ها در خلیج فارس ، لبنان، جنگ در سوریه، مبارزه بین عربستان سعودی و ایران بر سر هژمونی بر منطقه و آزمایش های هسته ای در شبه جزیره کره باشد.
به گزارش انتخاب گرچه مشکل آمریکا با ایران و کره بر سر مسائل هسته ای تا حدودی مشابهت دارد ، اما خطر درگیری نظامی با کره شمالی و ایران اساسا قابل مقایسه نیست . در مورد کره شمالی، هیچ شکی نیست که کوچک ترین تهدید تندی ، می تواند یک موشک بالستیک را روانه خاک ایالات متحده کند، ، چنین جنگی حتی ممکن است به استفاده از سلاح های هسته ای مرگبار بین 2 طرف منجر شود.