آیا روسیه با پیشنهاد آتش بس 30 روزه واشنگتن موافقت خواهد کرد؟

بازتاب– با گذشت چهار سال از جنگ تمامعیار روسیه و اوکراین، تلاشها برای برقراری آتشبس همچنان ادامه دارد. در تازهترین تحولات، اوکراین موافقت خود را با یک آتشبس ۳۰ روزه اعلام کرده، اما مشروط بر اینکه روسیه نیز به آن پایبند باشد. این پیشنهاد که با حمایت ایالات متحده مطرح شده، واکنش نامشخصی از سوی مسکو به همراه داشته است.
موضع اوکراین و اهداف آن
به نوشته یورو نیوز؛ اوکراین با پذیرش مشروط این آتشبس، در تلاش است تا نشان دهد که به دنبال پایان جنگ و برقراری صلح است. از دیدگاه کییف، این یک فرصت برای فشار دیپلماتیک بر روسیه محسوب میشود، زیرا در صورت مخالفت مسکو، مشروعیت ادعاهای آن در مورد دفاع از امنیت ملی خود زیر سؤال خواهد رفت.
با این حال، اقدامات روسیه در صحنه میدانی خلاف این رویکرد را نشان میدهد. بهعنوانمثال، درست پس از انتشار این پیشنهاد از سوی هیئتهای آمریکایی و اوکراینی در عربستان سعودی، روسیه حملات جدیدی را علیه شهرهای سومی، دنیپرو و کریوی ریه انجام داد که منجر به تخریب زیرساختها و خانههای غیرنظامیان شد.
موضع روسیه و عدم شفافیت در پاسخ
موضع روسیه در قبال این پیشنهاد همچنان مبهم باقی مانده است. کرملین اعلام کرده که منتظر جزئیات بیشتری از سوی واشنگتن است، اما در عین حال، اقدامات نظامی خود را متوقف نکرده است. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که روسیه تنها زمانی با آتشبس موافقت خواهد کرد که این توافق نوعی مشروعیتبخشی به اشغال اراضی اوکراینی را در پی داشته باشد.
دوناچا او بیچاین، استاد علوم سیاسی در دانشگاه شهر دوبلین، معتقد است که کرملین بهدنبال به رسمیت شناختن تصرف اراضی و اجرای سیاست پاکسازی قومی در اوکراین است. او تأکید دارد که این مسئله ارتباطی با گسترش ناتو ندارد، زیرا در غیر این صورت، روسیه اجازه نمیداد سوئد و فنلاند به این ائتلاف بپیوندند. در واقع، هدف اصلی مسکو، نابودی حاکمیت ملی و هویت اوکراین است، نه جلوگیری از گسترش ناتو.
نقش آمریکا و فشارهای احتمالی بر روسیه
به عقیده تحلیل گران، ایالات متحده در این میان نقش کلیدی ایفا میکند. وزیر خارجه آمریکا، مارکو روبیو، اعلام کرده که واشنگتن در حال رایزنی با روسیه برای بررسی امکانپذیری این آتشبس است. او همچنین تأکید کرد که در صورت مخالفت روسیه، واشنگتن باید سیاستهای خود را بازنگری کرده و درک بهتری از نیت واقعی کرملین به دست آورد.
او بیچاین بر این باور است که آمریکا میتواند فشار بیشتری بر ولادیمیر پوتین وارد کند. او به شورش سال ۲۰۲۳ گروه واگنر به رهبری یوگنی پریگوژین اشاره کرده و میگوید که پیشروی سریع نیروهای واگنر بهسمت مسکو نشان داد که رژیم پوتین چندان باثبات نیست. او معتقد است که اگر پوتین احساس کند که ادامه جنگ در اوکراین به قدرت او در داخل روسیه آسیب میزند، بهسرعت از مواضع خود عقبنشینی خواهد کرد و با بهرهگیری از تبلیغات رسانهای، این عقبنشینی را بهعنوان یک پیروزی جلوه خواهد داد.
آتشبس ۳۰ روزه؛ صلحی واقعی یا تاکتیکی دیپلماتیک؟
هرچند پیشنهاد آتشبس ۳۰ روزه میتواند گامی بهسوی کاهش درگیری باشد، اما عدم شفافیت موضع روسیه و ادامه حملات آن نشان میدهد که این کشور بهدنبال تحمیل شرایط خود بر اوکراین است. در این میان، نقش ایالات متحده و میزان فشاری که بر کرملین وارد میشود، میتواند تعیینکننده آینده این توافق باشد. اگر واشنگتن و متحدانش بتوانند هزینههای ادامه جنگ را برای مسکو افزایش دهند، احتمال پذیرش آتشبس واقعی بیشتر خواهد شد. اما در غیر این صورت، این پیشنهاد ممکن است تنها در حد یک مانور دیپلماتیک باقی بماند.