آیا «خروج ایران از سوریه»، تصمیم مشترک روسیه و آمریکا بود؟
الحیات در مطلبی به قلم عبدالوهاب بدرخان نوشت: مساله جدیدی در بحران سوریه دیده می شود که نشان می دهد تفاهم ها بین ایالات متحده و روسیه هنوز از بین نرفته است، که مهمترین آنها یافتن راه حل سیاسی بر اساس یک قانون اساسی جدید و انتخابات در سال 2021 است. غیبت آمریکا از نشست آستانه 9 شاخصی است که نشان می دهد واشنگتن با شیوه روسیه برای پایان دادن به جنگ سوریه موافق است و تا زمانی که مسکو شرایط از پیش تعیین شده را رعایت می کند، امریکا در مسائل دخالت نمی کند. از جمله این شروط آن است که ایران جزئی از راه حل نباشد، قانون اساسی آینده سوریه صلاحیتهای رئیس جمهور را کاهش دهد، و انتخابات تحت نظارت بین المللی انجام شود.
به گزارش انتخاب، این رسانه عرب زبان ادامه داد: این شروط به معنای دشواریهایی در مرحله انتقالی است که در طی آن بشار اسد صلاحیت مطلق خود را حفظ می کند و هم پیمان ایرانی او شرایط را به سمتی پیش می برد که منجر به راه حل سیاسی نشود، حتی در چارچوب روسی آن.
در همین راستا، پوتین در دیدار با اسد نقشه راه تازه ای را در برابر نظام سوریه ترسیم کرده و به بشار اسد ابلاغ کرد که از حالا به بعد همه چیز در اختیار مسکو است، پس نه آمریکایی ها، نه اروپاییها، نه اعراب و نه ترکها اعتراضی به این مساله ندارند، بلکه حتی از نقش روسیه در سوریه با شروطی حمایت می کنند که مهمترین این شروط، آن است که نقش روسیه در سه حالت مورد قبول دیگر دولتها نیست؛ 1-در صورتی که در تثبیت وجود ایران در سوریه سهیم باشد، 2-اگر نظام سوریه را وادار به مذاکره جدی برای راه حل سیاسی نکند، 3- در صورتی که راه حل سیاسی واقعی وجود نداشته باشد، هیچ همکاری بین المللی برای آبادسازی سوریه نمی شود.
به این ترتیب، اسد از سوچی بازگشت در حالی که گزینه سختی را در برابر خود داشت، که البته می دانست روزی با آن مواجه می شود: ائتلاف با ایران دیگر در دسترس نیست و این مساله به سرعت پدیدار شد، تا آنجا که حضور نیروهای روسیه در خیابانهای دمشق افزایش یافت، حتی در پایگاههای ایرانی ها و نیروهای وابسته به انها.
مشخص است که در صحبتهای پوتین با اسد دو مساله مهم بوده است؛ اول آنکه آنچه از نظر نظامی محقق شده برای آغاز مذکرات صلح در استانه و سوچی کافی است، و دیگر آنکه با اغاز مرحله ای از عملیات سیاسی، نیروهای خارجی از سوریه خارج خواهند شد.
در مورد نیروهای خارجی، الکساندر لاورانتینف تصریح کرد که مراد از آن، نیروهای آمریکایی، ترکی، ایرانی و نیروهای حزب الله است. پیش از این، پوتین خود در کنفرانس مطبوعاتی از حضور ایرانی ها در سوریه دفاع کرده بود و آن را با حضور روسیه در سوریه برابر دانست که هر دو بنابر خواسته بشار اسد در این کشور عربی حاضر شده اند. اما تاکید او بر خروج نیروها چه بسا به حمایت از عملیات سیاسی از یک سو، و از سوی دیگر، بر ضرورت احیای اقتصاد و ارائه کمکهای انسانی اشاره دارد، یعنی روسیه خود را به نوعی ضامن و مسئول برقراری ارامش و استقرار در سوریه می داند.
