آیا حمله پهبادی به تاسیسات نفتی آرامکو می‌تواند زمینه‌ساز وحدت اروپا، آمریکا و عربستان علیه ایران شود؟

    کد خبر :611774

کامران کرمی، کارشناس مسائل حوزه خلیج فارس در یادداشتی برای انتخاب می نویسد: حمله پهبادی ارتش یمن و نیروهای انصارلله به دو پالایشگاه شرکت نفت «آرامکو» در شهرهای «بقیق» و «هجره حریص» در شرق کشور عربستان، دو پیامد اصلی را در معادلات منطقه‌ای بر جای خواهد گذاشت.

اولین پیامد، تغییر رویکرد نیروهای مقاومت یمن از فاز تدافعی به فاز آفندی (تهاجمی) است. بعد از آغاز حملات ائتلاف متحد عربی به رهبری عربستان سعودی در مارس 2015، تا چند مدت اخیر همراه شاهد حملات این جبهه و دفاع شیعیان حوثی بوده‌ایم اما اکنون شاهد تغییر معادلات هستیم؛ به گونه‌ای که در معادلات جدید تنها جبهه متحد عربی نیست که می‌تواند حملات تهاجمی انجام دهد.

پیامد دوم، تلاش و اقدامات جدی‌تر احتمالی عربستان برای ایجاد تغییر در معادلات میدانی کشور یمن است. در واقع، عربستانی‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که اقدامات آن‌ها علیه نیروهای مقاومت در یمن نه تنها تا کنون مثمرثمر نبوده و زمینه رسیدن به قدرت شیعیان الحوثی را سلب نکرده، بلکه زمینه‌ساز قدرت‌گیری بیشتر آن‌ها شده است. در نتیجه این سناریو بسیار محتمل است که حاکمان ریاض تلاش‌های خود را برای انجام حملات جدی‌تر در یمن افزایش دهند. با این وجود، اگر وضعیت با بی‌میلی ترامپ در ورود به مساله همراه شود، احتمال گرایش ریاض به مسیر مذاکره و حل دیپلماتیک بحران یمن نیز بسیار محتمل خواهد بود.

در سطحی دیگر حمله پهبادی ارتش یمن به تاسیسات نفتی آرامکو را می‌توان در مقام متغیری مهم در مناسبات میان ایران و عربستان مورد ارزیابی قرار داد. بعد از فروکش کردن بحران سوریه، کشور یمن به کانون اصلی رقابت و منازعه میان ایران و عربستان در سطح منطقه‌ای تبدیل شده است. قاعدتا بحرانی شدن یا فروکش کردن بحران یمن، ارتباط مستقیمی با افزایش یا کاهش سطح منازعات میان ایران و عربستان دارد. اگر عربستان به کمک آمریکا بتواند اسنادی را علیه ایران در زمینه دست داشتن در حملات پهبادی گردآوری کند و در سازمان ملل ارائه کند؛ احتمال ایجاد یک اجماع جهانی در محکومیت تهران وجود دارد. در این شرایط به نظر می‌رسد چنین رخدادی روند کاهش تنش‌های اخیر را مختل و زمینه‌ساز تنش‌زایی جدید خواهد شد. لذا می‌توان عنوان کرد که نوع برداشت و ادراک محمد بن سلمان در خوانش این حمله از اهمیتی ویژه برخوردار است.

علاوه بر این، مسائل توجه به این نکته نیز ضروری است تایید دست داشتن یا نداشتن ایران در حمله پهبادی به تاسیسات نفتی آرامکو، احتمالا می‌تواند سطح تنش‌های میان ایران با آمریکا و کشورهای اروپایی را افزایش دهد. قطعا در صورت اثبات چنین مساله‌ای، مجددا واکنش اروپایی‌ها به موضوعاتی همانند برنامه موشکی، برنامه هسته‌ای، نفوذ منطقه‌ای ایران و تحریم‌ها معطوف خواهد شد. همچنین، احتمالا شاهد کم‌رنگ شدن نتایج چند دور مذاکرات یمنی‌ها با حضور اروپایی‌ها خواهیم بود و وارد نوعی بازتعریف سیاست اروپا در ارتباط با تهران خواهیم بود. حتی این احتمال وجود دارد که در صورت تایید نقش ایران، احتمالا اروپایی‌‌ها همانند گذشته در جرگه آمریکا در ضدیت با تهران قرار خواهند گرفت. درمجموع، تایید یا عدم تایید این‌ که آیا ایران در حملات یمن علیه عربستان نقش داشته یا خیر، فاکتوری بسیار تاثیرگذار در تعیین معادلات آینده خواهد بود.

0
نظرات
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد نظرات حاوی الفاظ و ادبیات نامناسب، تهمت و افترا منتشر نخواهد شد

دیدگاهتان را بنویسید