آنچه باید درباره انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان عراق بدانیم
یک سال پس از پیروزی رای آری به استقلال کردستان عراق و شکست اقلیم در اجرایی کردن نتیجه این همه پرسی تاریخی، شهروندان کردستان عراق یکشنبه ۳۰ سپتامبر برای انتخاب نمایندگان پارلمان اقلیم پای صندوق‌های رای می‌روند. انتخاباتی که با چهار سال تاخیر برگزار می‌شود.
کارکرد پارلمان کردستان عراق
مجلس اقلیم کردستان، یکصد و یازده نماینده دارد. یازده صندلی مجلس به اقلیت‌ها اختصاص دارد: ۵ نماینده ترکمن، ۵ آشوری و یک ارمنی باید در این مجمع قانونگذاری حضور داشته باشند.
اکثریت حاضر در مجلس، دولت محلی را تشکیل می‌دهد. از زمان استقلال عملی (دوفاکتو) کردستان عراق در سال ۱۹۹۱، معمولا ائتلافی از دو حزب سنتی منطقه یعنی حزب دموکرات و اتحادیه میهنی، اداره این منطقه را در دست داشته اند. مقر حزب دموکرات در اربیل، پایتخت کردستان عراق است و ساز و برگ مرکزی اتحادیه میهنی در سلیمانیه قرار دارد. در دهه ۹۰ میلادی این دو حزب با یکدیگر وارد درگیری نظامی شدند.
احزاب اصلی اقلیم کردستان عراق
حزب دموکرات کردستان
این حزب در سال ۱۹۴۶ میلادی توسط مصطفی بارزانی، (پدر مسعود) به‌عنوان یک حزب ناسیونالیست -که برای استقلال کردستان و «رفع ستم ملی» بر کردهای عراق فعالیت می‌کرد- تاسیس شد. مصطفی بارزانی پس از یک دوره جنگ با حکومت مرکزی عراق به ایران پناه آورد و در سال‌های پیش از انقلاب ۱۳۵۷ در کرج ساکن بود. پس از مرگ وی در سال ۱۳۵۷، مسعود به رهبری حزب رسید. در سال ۱۹۹۱ و پس از جنگ اول خلیج فارس و ایجاد منطقه پرواز ممنوع برفراز خاک کردستان عراق، حزب دموکرات (معروف به پارتی) یکی از پایه‌های اداره این منطقه عملا خودمختار بود. پارت دموکرات به شکل سنتی روابط نزدیکی با ترکیه دارد.
نچریوان (نوشیروان) بارزانی، برادرزاده مسعود، هم‌اکنون نخست وزیر دولت اقلیم است. مسرور بارزانی، فرند مسعود هم ریاست اطلاعات اقلیم را بر عهده دارد.
اتحادیه میهنی کردستان
اتحادیه میهنی در سال‌های ۱۹۷۴-۱۹۷۵ و با انشعاب شماری از کادرها و اعضای «چپ» حزب دموکرات کردستان تشکیل شد. رهبری این جریان از آغاز با جلال طالبانی ( مام جلال) بود.
اتحادیه میهنی در سال‌های پایانی جنگ ایران و عراق روند نزدیک شدن به جمهوری اسلامی را در پیش گرفت. نفوذ سنتی این حزب در منطقه سلیمانیه، کماکان و با وجود شکست در انتخابت سال ۲۰۱۳ حفظ شده است. قباد طالبانی، فرزند جلال هم‌اکنون جانشین نچیروان بارزانی، نخست وزیر اقلیم است.
اتحادیه میهنی هم در پارلمان اقلیم و هم در مجلس عراق ۱۸ کرسی در اختیار دارد و در حال حاضر دومین حزب عمده کردستان عراق به شمار می‌رود.
گوران، جنبش تغییر
حزب گوران (تغییر) به‌عنوان جریان اصلی اپوزیسیون اقلیم کردستان در سال ۲۰۰۹ تشکیل شد. این حزب کار خود را با اعتراض به حاکمیت سنتی و متصلب پارتی و اتحادیه میهنی آغاز کرد. نچریوان (نوشیروان) مصطفی، از کادرهای بالای حزب دموکرات، تا زمان مرگ در سال ۲۰۱۷ موسس، تئوریسین و رهبر اصلی این جنبش نوظهور به شمار می‌رفت. این حزب در حال حاضر ۲۴ کرسی در پارلمان اقلیم دارد اما در جریان انتخابات فدرال عراق در سال ۲۰۱۸ و با از دست دادن یک جایگاه، تنها توانست ۵ کرسی پارلمان عراق را از آن خود کند.
حزب اتحاد اسلامی کردستان
با وجود حضور دو حزب سکولار در کردستان عراق، حزب اتحاد اسلامی در سال ۱۹۹۴ اعلام موجودیت کرد. این حزب که در حال حاضر ۱۰ کرسی در پارلمان اقلیم دارد، در سال ۲۰۱۵ عملا با اخوان‌المسلمین بیعت کرد؛ به همین دلیل گمانه‌زنی‌ها درباره حمایت ترکیه و قطر از این جریان سیاسی محافظه‌کار در سال‌های اخیر افزایش یافته است.
جنبش نسل جدید
این حزب در سال ۲۰۱۷ و پس از ناکامی رفراندوم استقلال، توسط یکی از سرمایه‌داران جوان اقلیم به نام شسوار عبدالوحید بنیان نهاده شد. «جنبش نسل جدید» در انتخابات پارلمانی فدرال ماه مه ۲۰۱۸، چهار کرسی را از آن خود کرد.
