آمریکا در پی بستن یک روزنه نفتی ایران
در ماه می، ایران گزارش کرد که روزانه ۳۰۰ هزار بشکه گاز طبیعی یا میعانات گازی صادر کرده است. با توجه به اینکه ایران و مشتریانش برای مجازات‌های سختگیرانه‌تر آمریکا آماده می‌شوند، ارقام ماه ژوئن، کاهش صادرات نفت خام را نشان داد، اما در این دوره صادرات میعانات افزایش یافته است.
دو تن از کارشناسان مراکز مطالعاتی آمریکایی مدعی شدند که در تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران، که در چهارم نوامبر آینده اعمال خواهند شد، روزنه‌ای وجود دارد که ممکن است ایران از آن استفاده کند.
به گزارش فرارو، پس از خروج کاخ سفید از برجام، تحریم‌های آمریکا علیه ایران مجددا برقرار شدند.
دور نخست تحریم‌ها در اوایل ماه گذشته میلادی اجرا شد و دور بعدی که نفت ایران را هدف قرار می‌دهند، در چهارم نوامبر اجرا خواهند شد.
در این میان، برخی از محافل ضدایرانی در آمریکا، برای تشدید فشار تحریم‌ها و افزایش کارآمدی آن‌ها راهکار‌هایی به دولت دونالد ترامپ ارائه می‌کنند. در همین رابطه، الن آر والد، پژوهشگر ارشد مرکز انرژی جهانی شورای آتلانتیک، به طور مشترک با بهنام بن طالب‌لو از کارشناسان اندیشکده دست‌راستی بنیاد دفاع از دمکراسی‌ها، برای افزایش فشار تحریم‌های نفتی بر ایران به دولت آمریکا پیشنهاد کردند شرایط اعطای معافیت تحریمی را سخت‌تر کند.
والد در این یادداشت، که نسخه‌ای از آن در وبگاه دالاس نیوز منتشر شده، نوشت:” در حالی که بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران در اوایل ماه جاری توسط دولت ترامپ تیتر‌ها را به خود اختصاص داد، یک تاریخ مهمتر، چهارم نوامبر است. زمانی که قرار است مجازات‌های واقعا فلج‌کننده، از جمله مجازات‌های نفتی، اعمال شوند”. از دیدگاه این دو کارشناس، در تحریم‌های نفتی آمریکا “مفرهایی” وجود دارد که آمریکا برای تشدید فشار بر ایران باید آن‌ها را ببندد.
از جمله این مفرها، فروش گسترده نوعی نفت فوق‌سبک معروف به میعانات است که محصول جانبی تولید نفت و گاز طبیعی است. از این نفت دو نوع وجود دارد: میعانات لیس (Lease condensates) از تولید نفت خام در هنگام فرآیند حفاری استحصال می‌شود. نوع دوم، میعانات گازی (plant condensates) هستند که از گاز طبیعی و پالایشگاه‌های نفت خام بدست می‌آیند. در تحریم‌های آمریکا علیه ایران به هر دو محصول عنوان “محصولات نفتی (petroleum products) ” اطلاق شده است، اما به عنوان نفت خام شمرده نشده‌اند.
ایران مقادیر زیادی از میعانات گازی تولید و صادر می‌کند که غالبا به عنوان نفت خام طبقه‌بندی می‌شوند. با این حال، زمانی که دولت باراک اوباما، تحریم‌های نفتی را اجرا کرد، یک مفر به کشور‌ها اجازه داد که میعانات ایران را بدون نقض تحریم‌ها بخرند. بنا به ادعای والد، حتی زمانی که درآمد صادرات نفت خام ایران کاهش یافت، فروش این میعانات برای ایران پول اضافی فراهم کرد. بنا به گزارش نیویورک‌تایمز، ایران از محل فروش این میعانات فقط در سال ۲۰۱۴ در یک دوره سه ماهه، تقریبا ۱.۵ میلیارد دلار درآمد کسب کرده بود.
به گفته والد، دلیل این امر، روش دولت اوباما در اعطای معافیت تحریمی به کشور‌هایی است که به طور چشمگیری خرید نفت خام ایران را کاهش داده‌اند. دولت اوباما، واردات میعانات از ایران را در نظر نگرفته بود. مشتریان نفت ایران به لحاظ قانونی و سیاسی قادر بودند واردات‌شان از آنچه دولت آمریکا آن را محصول نفتی نامیده بود از جمله انواع منتخب از میعانات ایران، افزایش دهند و در عین حال، از تحریم‌ها آمریکا معافیت بگیرند. زیرا طبق نامگذاری‌های به کار رفته در قانون آمریکا، آن‌ها واردت‌شان از نفت خام ایران را کاهش داده بودند. این معیار، هنوز هم برقرار است.
نویسندگان یادداشت در ادامه به دولت آمریکا هشدار دادند که اگر این بار آمریکا تحریم‌های نفتی ایران را نیرومندانه اجرا نکند، داده‌های صادرات میعانات نشان می‌دهد که ایران باز هم از این روزنه استفاده خواهد کرد. در ماه می، ایران گزارش کرد که روزانه ۳۰۰ هزار بشکه گاز طبیعی یا میعانات گازی صادر کرده است. با توجه به اینکه ایران و مشتریانش برای مجازات‌های سختگیرانه‌تر آمریکا آماده می‌شوند، ارقام ماه ژوئن، کاهش صادرات نفت خام را نشان داد، اما در این دوره صادرات میعانات افزایش یافته است.
براساس پیشنهاد این دو کارشناس، دولت ترامپ باید شرایط اعطای معافیت- اگر معافیتی در کار باشد- را سخت کند تا فروش همه انواع میعانات ایران و نفت خام آن را ممنوع کند.
گفتنی است که برخی محافل ضدایرانی در آمریکا، مشخصا اندیشکده بنیاد دفاع از دمکراسی‌ها، با روی کار آمدن ترامپ تلاش‌هایشان برای تشدید فشار بر ایران را افزایش داده‌اند. مشخصه بارز این دسته از کارشناسان، ارائه راهکار‌های صریح و بی‌پرده به دولت ترامپ است. پیشنهاد قطع صادرات میعانات گازی ایران نیز در همین راستا صورت گرفته است. قبل از آن، چندین پیشنهاد از سوی کارشناسان این اندیشکده مطرح شده که عموما اجرای آن‌ها، به وخیم‌تر شدن مناسبات ایران و آمریکا می‌انجامد.
