آغاز مذاکرات هستهای ایران و اروپا: آیا توافق جدید ممکن است؟
در حالی که تنشها در خاورمیانه همچنان بالا است، دیپلماتهای اروپایی و ایرانی روز جمعه در ژنو ملاقات کردند تا امکان از سرگیری مذاکرات جدی هستهای در هفتههای آینده را بررسی کنند. هدف از این نشستها رسیدگی به نگرانیهای اصلی در خصوص برنامه هستهای ایران قبل از آغاز دوره دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ در 20 ژانویه است.
این نشستها در ژنو، شهری که پیش از این نقش مرکزی در مذاکرات هستهای با ایران داشت، اولین دیدار پس از انتخابات ایالات متحده محسوب میشود. این ملاقات در زمانی حساس برگزار میشود، چرا که بازگشت ترامپ به قدرت و سیاستهای سختگیرانهاش در قبال ایران در مرکز توجه قرار دارد. دولتهای اروپایی در تلاشند تا پیش از آغاز کار دولت جدید ایالات متحده، به توافقاتی دست یابند.
بازتاب– عصر امروز غریبآبادی، معاون وزیر خارجه ایران، به رسانه ها اعلام کرد که یک دور دیگر از گفتگوهای صریح با مقامات سیاسی کشورهای فرانسه، آلمان و بریتانیا برگزار شده است. در این گفتگوها، تحولات اخیر دوجانبه، منطقهای و بینالمللی، به ویژه مسائل هستهای و رفع تحریمها، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت.
وی تاکید کرد که ایران بهطور قوی به پیگیری منافع مردم خود متعهد است و اولویت کشور همچنان ادامه گفتگوها و تعاملات دیپلماتیک است. همچنین، توافق شد که این گفتگوها در آینده نزدیک ادامه یابد.
اولویت ایران: رفع تحریمها
به گزارش رویترز؛ اولویت اصلی ایران در این مذاکرات رفع تحریمهایی است که از سال 2018 به دلیل خروج ترامپ از توافق هستهای 2015 علیه این کشور اعمال شده است. مقامات ایرانی اعلام کردهاند که هدف اصلی آنها در نشست ژنو یافتن راههایی برای رفع این تحریمها است.
دیپلماتها از هر دو طرف اذعان دارند که هیچ توافق ملموسی تا زمان بازگشت ترامپ به قدرت به دست نخواهد آمد، اما مذاکرهکنندگان اروپایی در تلاشند تا یک چارچوب برای مذاکرات جدی در آینده تعیین کنند.
مسئله هستهای تنها یکی از جنبههای مذاکرات خواهد بود. دیپلماتها همچنین به بررسی روابط نظامی ایران با روسیه و نقش منطقهای این کشور خواهند پرداخت. افزایش تنشها با اسرائیل و نگرانی از جنگ تمامعیار به ویژه در لبنان و غزه، بر این مذاکرات تاثیرگذار خواهد بود.
با وجود عدم قطعیت در خصوص سیاستهای ترامپ، دیپلماتهای اروپایی بر این باورند که ضروری است که اکنون وارد مذاکره شوند تا از تشدید تنشها جلوگیری کنند. هدف این است که پیش از تابستان آینده، مذاکراتی برای محدود کردن برنامه هستهای ایران صورت گیرد و در ازای آن، تحریمها به تدریج کاهش یابد، هرچند تحریمهای شدید اقتصادی ایالات متحده همچنان چالش بزرگی برای ایران خواهد بود.
با گسترش غنیسازی اورانیوم توسط ایران، هنوز مشخص نیست که ترامپ به مذاکره بر سر محدودیتهای جدید قبل از انقضای محدودیتهای توافق 2015 در ماه اکتبر سال آینده موافقت کند یا خیر. اگر توافقی قبل از آن تاریخ به دست نیاید، مسئله ممکن است به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شود و تحریمهای لغو شده مجدداً اعمال شوند.
ایران که همواره برنامه هستهای خود را صلحآمیز دانسته است، هشدار داده است که در صورت بازگشت تحریمها، ممکن است استراتژی هستهای خود را بازنگری کند. با توجه به وضعیت پیچیده جهانی، هفتههای آینده میتواند سرنوشتساز باشد.