آغاز تلاش‌ها برای تقویت جایگاه دیپلماتیک عراق در منطقه/ هدف عراق از برگزاری نشست همسایه‌ها چیست؟
بغداد تلاش دارد در اواخر ماه جاری میلادی میزبان نشست سران کشورهای همسایه عراق به علاوه امارت، قطر و مصر باشد. برگزاری این نشست مهم‌ترین تلاش دیپلماتیک عراق و گسترده‌ترین محمل گفتگوی منطقه‌ای در خاورمیانه خواهد بود.
«بازتاب»؛ آرش صفار- به گزارش پایگاه «السومریه»، وزیر خارجه عراق، «فواد حسین» در دیدار با رئیس‌جمهور ترکیه ضمن گفتگو در خصوص روابط دوجانبه، دعوتنامه رسمی «مصطفی الکاظمی» برای شرکت در نشست کشورهای همسایه عراق را به «رجب طیب اردوغان» ارائه کرده است.
عراق با ایران، ترکیه، سوریه، اردن، عربستان و کویت مرز مشترک دارد. این نشست که در سطح سران، احتمالا در اواخر ماه جاری میلادی برگزار خواهد شد.
به گزارش «شفق نیوز»، قرار است علاوه بر ۶ کشور همسایه از رهبران امارات، قطر و مصر نیز برای شرکت در نشست دعوت شود.
عراق پیش‌تر میزبان «عبدالفتاح السیسی»، رئیس‌جمهور مصر و «عبدالله بن حسین»، پادشاه اردن بود و توافق‌های سه کشور، به ویژه در زمینه پروژه شام جدید مورد توجه رسانه‌ها و تحلیل‌گران قرار گرفت.
همچنین بغداد از چندی پیش میزبان گفتگوهای ایران و عربستان برای کاهش تنش‌ها بوده است؛ به گفته منابع عراقی میانجی‌گری عراق ایجاد کانال‌های ارتباط مستقیم میان ایران و اردن و مصر را نیز در بر می‌گیرد.
از سوی دیگر، میان تهران و قاهره نیز اخیرا گفتگوهایی با هدف ایجاد کانال ارتباطی مستقیم و دائمی انجام شده است.
در این شرایط، برگزاری نشست همسایگان عراق ابتکاری مثبت است که می‌تواند تأثیر بسزایی بر امنیت منطقه داشته‌ای باشد.
عراق در دوره کاظمی تلاش داشته است تا از طریق ایفای نقش میانجی و کانال ارتباطی بین کشورهای منطقه، علاوه بر پیش‌برد منافع امنیتی و اقتصادی خود، در جهت احیای جایگاه عراق در مناسبات منطقه‌ای، حرکت کند.
این نشست، بالقوه پتانسیل تبدیل شدن به یک محملی دائمی -مثلا در چارچوب ابتکار بغداد- برای گفتگوهای منطقه‌ای را دارد.
در این صورت، این اولین ابتکار منطقه‌ای خواهد بود که شامل ایران و ترکیه نیز می‌شود؛ اتحادیه عرب این ویژگی را نداشت و شورای همکاری خلیج فارس هم اساسا در برابر حس تهدید کشورهای عضو از جانب ایران و عراق شکل گرفت؛ سازمان همکاری اسلامی هم نهادی فرامنطقه‌ای بود که هرگز تأثیرگذاری چندانی بر معادلات خاورمیانه و حتی مسئله فلسطین نداشته است.
از سوی دیگر، حتی اگر اراده‌ای برای تداوم نشست همسایگان عراق، امارات، قطر و مصر وجود نداشته باشد، برگزاری آن در سطح سران، به معنی حضور ابراهیم رئیسی و احتمالا محمد بن سلمان در این نشست است.
این در شرایطی است که از آخرین دیدار سران ایران و عربستان ۹ سال می‌گذرد؛ آخرین بار محمود احمد‌نژاد در مرداد ۱۳۹۱ برای شرکت در اجلاس مکه برای حل بحران سوریه به عربستان سفر کرد.
برگزاری دیداری دوجانبه میان رئیس‌جمهور ایران و ولیعهد سعودی در حاشیه نشست همسایگان عراق می‌تواند گامی موثر در به نتیجه رسیدن گفتگوهای ایران و عربستان برای کاهش تنش‌ها باشد.
باید دید آیا نهادهای متولی سیاست منطقه‌ای ایران می‌توانند بر سر دستور کار و برنامه‌ای مشخص برای این نشست به اجماع برسند و از فرصت ایجاد شده بهره لازم را بگیرند یا اینکه در دولت رئیسی هم ناهماهنگی‌ها ادامه خواهد یافت؟
