آب تنی با کت و شلوار؛ افتخار رسانه ملی
ماجرای سکانس هجو آمیز آب تنی با کت و شلوار در مجموعه «لیسانسه ها» خیلی خبر ساز شد. در واقع با توجه به سابقه ذهنی که از سروش صحت و جنس سریال سازی او داریم، وقوع این دست حواشی از پس کارهای او، اتفاقا خیلی قابل پیش بینی است. صحت اصولا صدایی خلاف جریان مسلط در صدا و سیما است. از همین جهت باید حضورش را قدردان باشیم.
ابتدا کمدی سازهای تلویزیون را مرور کنیم تا برسیم به سروش صحت و لیسانسه ها؛ سیروس مقدم و پایتخت، دورهمی و مهران مدیری، خندوانه و رامبد جوان و سعید آقاخانی و سریال های گاه و بیگاهی که بیشتر کپی ناموفقی از کارهای عطاران است.
هر کدام از این فضاهای مفرح مختصات خاص خودش را دارد و برگ برنده ای. مثلا مدیری در لحن و اجرا و استفاده درست از کلام موفق است. بازی با میمیک صورت، مکث و ریتم، از خصویات این فرم از طنازی است. او حتی تمسخر هم را در قالب طنازی های خودش نهادینه می کند و البته که انرژی های منفی مردم را خارج می کند، اما سال هاست که دیگر اتفاق خاصی نیست.
طنز عطاران که جایش به شدت خالیست و آقاخانی آن را در سطحی ضعیف ادامه می دهد، طنزی مختص به موقعیت است. شناخت واقعیت زندگی روزمره و نزدیکی زیاد به مخاطب که با رِندی و تیزهوشی عطاران مخلوط می شود، بیانگر نوعی از فضای مفرح و انتقادی است که بدیلی ندارد. از آن طرف طنز موجود در سری های «پایتخت» با همه‌ی شیرینی اش به طرز غیر قابل انکاری فکر ساز نیست و بی تعارف تا حد زیادی به رفتار و گویش جغرافیایی وابسته است. رامبد و خندوانه هم که به نوعی کمدی مکتبی و آکادمیک را در قالب های گوناگون و به روز ارائه می کنند. از ارائه تک نفره ی یک نمایش کُمیک تا یک مسابقعه ذاتا خنده دار، صحت اما حکایت دیگری دارد در میان همه‌ی این ها، او به جرات کُند ترین و خلوت ترین کمدی را در تلویزیون ارائه می کند و البته سورئال ترین آن ها را.
شروع طوفانی و متفاوت «لیسانسه ها» در سکانس سرگردانی سه کاراکتر اصلی داستان در یک بیابان ناشناخته. سکون سازی و فاصله گذاری دائمی میان دیالوگ ها. موقعیت های که به حوصله پرداخت می شود و عجله ای برای رد شدن و مزه ریختن های کلامی ندارد.
کاراکترهایی که کاملا شخصیت منحصر به فرد دارند و کمتر تیپیکال رفتار می کنند، طنز صحت را ویژه و خاص می کنند. او با ساخت چنین فضایی هر جقدر که می خواهد دست به هجو می زند. سورئالیسم موجود درکارهای او اجازه می دهد تن کاراکترهای کت و شلوار کند و به استخر بفرستد. از دل این هَجو نوعی نقد ظریف و دلنشین در می آید. چه خوب که تلوزیون این صداها را تحمل کند. هم مخاطب می بَرَد و هم رسانه ملی.
صحت، شان مخاطب را حفظ می کند و برای کار ارزش قائل است. ببینید استفاده درست از موسیقی آوازی ایران را و شوخی های محترم و به جایی که با فضای آواز ایرانی می کند. شوخی های ژآنری با ابزار های سینمایی مثل اسلوموشون و…لیسانسه ها پر از خلاقیت است. این آب تنی با کت وشلوار را چه بهتر درتلویزیون خودمان نقد کنیم تا در تلویزیون های معاند آن ورآبی. در واقع سوزنی است به خودمان در کنار جوالدوزهایی به دیگران. والسلام.
