این «استیضاح» است یا «معامله» و «بده بستان»؟
جلسه استیضاح علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به احتمال زیاد چهارشنبه این هفته برگزار می‌شود. ماجرای استیضاح او که از هفته ها قبل آغاز شده بود، سرانجام با 40 امضا تقدیم هیات رئیسه شد. پیشتر 10 محور برای استیضاح ربیعی مطرح شده بود که «ازهم‌گسیختگی این وزارتخانه»، «عدم به‌کارگیری جوانان»، «اوضاع معیشتی و رفاهی بازنشستگان بیمار»، «اوضاع شستا و سازمان تأمین اجتماعی»، «نرخ بیکاری» و «اوضاع معیشتی وخیم کارگران» از جمله این محورهاست.
ربیعی پس از اعلام وصول استیضاح، در واکنش به آن اعلام کرد که «علت اصلی استیضاح را نمی‌دانم ولی استیضاح پس از تنها ۵ ماه از استیضاح قبلی را عجیب می‌دانم.»
بهروز نعمتی در اظهاراتی که به نظر واکنش به این بخش از سخنان وزیر کار است، گفته: «برطبق آیین نامه داخلی مجلس هیچ محدودیت زمانی برای برگزاری دوباره استیضاح ربیعی وجود ندارد.»
باید به قدرت لابی‌گری ربیعی تحسین گفت!
اما استیضاح مورد اشاره ربیعی، خود داستان مفصلی دارد. او در اسفندماه 96، پس از یک جلسه پرحاشیه و پرتنش، سرانجام با رای میلیمتری در وزارت کار ابقا شد. در جریان رای گیری، ابتدا نتیجه آراء 125 رای موافق به 124 رای مخالف اعلام شد و براساس آن ربیعی رای اعتماد گرفت؛ اما با اعتراض برخی نمایندگان، شمارش آراء تجدید شد. لحظاتی بعد و پس از شمارش مجدد آراء، نتیجه 125 رای موافق به 125 رای مخالف اعلام شد و با اعلام نظر از نمایندگان، رای گیری مجدد انجام شد که این بار در یک اتفاقی عجیب و تامل برانگیز پس از رای گیری، او با 126 رای موافق، 124 رای مخالف، 2 ممتنع و یک رای باطله ، همچنان وزیر ماند!
جلسه مذکور تحت تاثیر سقوط هواپیمای تهران – یاسوج شرکت آسمان متعلق به وزارت کار بود اما بخشی از بحث که مدت ها صحبت از استیضاح، پس گرفتن امضا و موضوعاتی مربوط به باج گیری را دربرمی گرفت، جلسه مجلس را وارد حاشیه کرد. ماجرا از این قرار است که از مدتی پیش، بحث معامله برخی نمایندگان با وزیر کار، به صورت گرفتن امتیاز از او و در مقابل، پس گرفتن امضای استیضاح و یا رای مخالف به آن، در مجلس دهان به دهان می چرخید. در این جلسه، ربیعی با رویکردی تهاجمی تلاش کرد تا بازی را به نفع خود تغییر دهد. بدین شکل که او تصریح کرد «اگر در وزارتخانه ماندم نه به کسی باج دادم، نه می‌دهم.» او همچنین با گفتن این جمله که «شخصی کمپین “نه به ربیعی” راه انداخته و در مجلس می‌پلکد!» فضا را متنشنج تر از قبل کرد. با این وجود، تعدادی از نمایندگان موافق استیضاح با صراحت تمام از موضوع باج گیری و لابی گری صحبت کردند.
محمد قسیم عثمانی، نماینده بوکان، با بیان اینکه «ربیعی یکی از نمونه‌های بارز مبارزه با استیضاح است» گفت: باید به قدرت لابی‌گری ربیعی تحسین گفت! اگر آن‌قدر که ربیعی به لابی‌گری مبادرت می‌ورزد، به مهار حوزه وظایفش مبادرت می‌ورزید، وضعیت طور دیگری بود.
تاجگردون هم با اشاره تلویحی به این موضوع تصریح کرد: چهار سال و 6 ماه پیش، پشت این تربیون قرار گرفتم و از برادرم ربیعی دفاع کردم آن روز برای من عباد بود، عبادی که ضد فساد، برنامه ریز و مستقل بود و تحت تاثیر امثال تاجگردون ها قرار نمی گرفت و من از آن روز از عباد و عبادها دفاع کرده و خواهم کرد. او گفت «ما آمدیم پشت تو که علی ربیعی باشی، مستقل باشی و معامله نکنی»
محمدرضا پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس اما صریح ترین حرف را در این میان زد و ربیعی را «خدای لابی‌گری» خواند.
ماجرای نماینده منتقد وزیر کار که پس از انتصاب فرزندش در یک شرکت، ترمزش کشیده شد!
در این مورد، مثال زیاد است اما یکبار نماینده مردم تهران که عضو هیات رییسه نیز هست، حملات تندی را نثار وزیر کار در نطق ها خود و روزنامه اش کرد، اما یکباره ترمز را کشید و سپس خبر آمد، که فرزند او مدیرعامل یک شرکت در زیرمجموعه وزارت کار شده است!
پس از انتشار این خبر، نماینده مذکور ضمن تایید کلیت خبر، ادعا کرد که از این ماجرا بی خبر بوده و بعد از اطلاع، فرزند خود را دعوا کرده است!
وی همچنین افزوده بود که شرکت مذکور کاغذیست و کاری انجام نمی دهد و فرزندش، تنها ماهیانه دو میلیون تومان حقوق می گیرد!
شبکه های اجتماعی پس از انتشار جوابیه ی او، ضمن تمسخر «دعوای این نماینده مجلس با فرزندش» و «بی اطلاعی از انتصابش»، پرسیده بودند که چرا دقیقاً بعد از این انتصاب، ترمز انتقادات انتحاری وی علیه وزیر کار کشیده شده بود؟
برخی دیگر نیز با کنایه به «کاغذی بودن شرکت» پرسیده بودند که چرا برای مدیرعامل یک شرکت کاغذی باید حقوق پرداخت شود؟!
وعده استخدام همسر یکی از نمایندگان؟
اکنون 5 ماه پس از آن استیضاح خبرگزاری فارس با ارائه اسنادی مدعی شده، در جلسه مذکور، «وعده استخدام همسر یکی از نمایندگان باعث شد تا وی که موافق استیضاح وزیر کاربود به مخالف استیضاح تبدیل شده و همین تغییر موضع وی سبب شد تا استیضاح وزیر کار با اختلاف یک رای به تصویب نرسد.» این موضوع بار دیگر احتمال تکرار برخی لابی ها و معاملات با نمایندگان را زنده کرده است.
جلسه پیشین البته اولین استیضاح وزیر کار با حواشی اینچنینی نبود. اولین بار تیرماه سال 95 زمزمه های استیضاح او در مجلس شنیده شد. او نخستین گزینه مجلس دهم برای استیضاح بود. اگرچه این استیضاح را نمایندگان اصلاح طلب مجلس كلید زده بودند اما مستقل از فراكسیون امید آن را دنبال می کردند. طرح استیضاح در ابتدا بیش از 60 امضا جمع کرد. بعد از شروع ماجرای فیش های حقوقی در فضای مجازی تبعات انتشار فیش حقوقی 37 میلیونی مدیرعامل بانك رفاه دامان وزیر رفاه را هم گرفت. خیلی ها در فضای مجازی معتقد بودند ربیعی در انتصاب صدقی مدیرعامل بركنار شده بانك رفاه نقش زیادی داشته است.
نادر قاضی پور، نماینده مردم ارومیه هم در گمانه ای دیگر گفته بود: «کار استیضاح وزیر کار به خاطر تعیین حقوق کم کارگران در دست بررسی است که در این خصوص مشغول جمع آوری امضا از سوی نمایندگان مجلس برای استیضاح وزیر کار هستیم.» با این وجود، طرح استیضاح به دلیل عقب نشینی برخی نمایندگان که با حواشی متعددی هم همراه بود سرانجام منتفی شد. در آن زمان هم ارتباطات برخی نمایندگان استیضاح کننده با وزارت کار و اتفاقاتی که در همین راستا رخ داد از جمله علل منتفی شدن استیضاح عنوان شده بود.
در اواخر سال 95، طرح استیضاح ربیعی بار دیگر با 30 امضا کلید خورد. پیش از آن سلمان خدادادی در نامه‌ای به هیئت‌رئیسه مجلس اعلام کرده بود که به دلیل از حد نصاب افتادن تعداد امضاهای طرح استیضاح علی ربیعی، این طرح قابل رسیدگی در کمیسیون اجتماعی نیست و منتفی شده، در همین حال اکبر رنجبرزاده عضو هیئت‌رئیسه مجلس ضمن تأیید این خبر، گفته بود: این طرح به دلیل اینکه امضاهای آن کمتر از ۱۰ نفر بود، منتفی شد. به گفته او، اما پس از منتقی شدن این طرح برخی از نمایندگان همچنان اصرار به طرح استیضاح وزیر کار داشتند.
با این وجود، در گیر و دار تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری، ربیعی از طرح مجدد استیضاح هم به سلامت عبور کرد. با این وجود در جریان رقابت های انتخاباتی، ضعف وزارتخانه متبوع وی در جریان حادثه معدن گلستان ضربه بزرگی به ستاد انتخاباتی روحانی زد. ماجرا تا جایی پیش رفت که پیش بینی ها حکایت از آن داشت که ربیعی این بار نمی تواند رای اعتماد اصلاح طلبان مجلس را به دست بیاورد. با این حال ماجرا به گونه ای دیگر پیش رفت و رایزنی های گسترده ای که بسیاری از نمایندگان مجلس آن را تایید کردند، ورق را برگرداند.
به طور مثال، عبدالرضا هاشم زایی، نماینده اصلاح طلب پیش از رای گیری مجلس در این باره گفته بود: «ربیعی در روزهای اول معرفی به مجلس شرایط خوبی نداشت، ولی در این روزها شرایط نسبتا خوبی دارد و احتمالا رایزنی‌ها در این باره بی تأثیر نبوده اند.» به گفته او، «ربیعی با وجودی که شرایط خوبی نداشت، ولی روز به روز جو مجلس به نسبت روزهای اول، درباره ایشان بهتر شد و رفته رفته قابل قبول‌تر هم می‌شود. حالا ممکن است رایزنی‌ها یا گزارش‌ها و اطلاعات درباره ایشان اثر گذار بوده باشد، ولی نمی‌توانم هنوز بگویم رای او آیا در حد قبولی و گرفتن اعتماد از مجلس است یا خیر و این امر در چند روز اینده مشخص می‌شود و همه چیز به ادامه رایزنی‌ها در این فرصت باقی مانده بستگی دارد.»
سخنان «مخالفان ربیعی» که از «موافقت» هم بیشتر بود!
روزهای آینده اما مشخص کرد که رایزنی های مورد اشاره هاشم زایی کاملا کارآمد بوده و ربیعی با رایی بیشتر از رای چهار سال قبل یعنی با 191 رای موافق در مقابل 79 رای مخالف به دولت راه یافت.
محمدرضا پورابراهیمی نماینده اصولگرا درباره رایزنی های ربیعی ضمن تشریح تقاضای خود از دو نماینده مخالف برای اختصاص بخشی از وقت شان به او و بی سرانجام ماندن این موضوع گفته بود: «هیچ فرد منصفی قبول نمی‌کند که مخالفانی که در مخالفت با آقای ربیعی صحبت کردند، درواقع مخالف ایشان بوده باشند؛ اظهارات مخالفان به حدی نامربوط بود که حتی صدای آقای لاریجانی را هم درآورد؛ این افراد آبروی مجلس را می‌برند.»
وی تأکید کرد: «در طول پنج روز گذشته افراد خاص و مهمی فشارهای بسیار سنگینی به بنده آوردند که در مخالفت با وزارت رفاه صحبت نکنیم. حتی برخی افراد از من خواستند که قول بدهم در مورد زندگی شخصی ایشان مطالبی را بیان نخواهم کرد.»
او همان زمان تهدید کرده بود: اگر حتی یک درصد هم آقای ربیعی از صحن علنی رأی اعتماد دریافت کرد، همه موضوعات مورد نظر بنده در قالب تحقیق، تفحص، سؤال و استیضاح در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت.
عده‌ای امتیاز می‌گیرند و استیضاح تمام می‌شود
اخیرا، پروانه سلحشوری، نماینده اصلاح طلب تهران در مجلس درباره چرایی به نتیجه نرسیدن طرح های استیضاح از جمله برای وزرای صنعت و کار به «انتخاب» گفته بود: «گاهی فکر می کنم دیگر پای هیچ استیضاحی را امضا نکنم. متاسفانه استیضاح هم برای مجلسی‌ها یک وسیله‌ای شده»
او افزوده بود «عده‌ای امتیاز می‌گیرند و استیضاح تمام می‌شود. ما مجلسی‌ها از ابزاری که در دست داریم، درست استفاده نکردیم.»
سابقه لابی ها
تقاضای استیضاح فعلی ربیعی ۴۰ امضا دارد. استیضاح قبلی او با ۲۴ امضا کلید خورده بود. یعنی تعداد امضاهای اولیه این بارتقریبا به دو برابر افزایش یافته. استیضاح ربیعی، یک آزمون جدی برای مجلس دهم است که آبروی آن به صورت کاملا جدی در معرض خطر قرار گرفته. اگر مجلس باز هم به استیضاح ربیعی رای ندهد و او بار دیگر ابقا شود، آیا نمی توان نتیجه گرفت همان گونه که برخی نمایندگان از جمله سلحشوری گفته اند، استیضاح صرفا ابزاری برای نمایندگان شده؟ آیا نمی توان نتیجه گرفت که موضوعی که یک رسانه اصولگرا درباره استخدام همسر یک نماینده در قبال رای منفی به استیضاح ربیعی مطرح کرده، ریشه ای حتی گسترده تر دارد و چه بسا بارها در انحای گوناگون تکرار شده است؟ مگر نه آنکه در ماجرای رای اعتماد به وزیر کار در زمان معرفی کابینه دولت یازدهم، «انتخاب» با انتشار اسنادی از لابی گسترده مدیران سازمان تامین اجتماعی در استان ها برای جلب رای اعتماد نمایندگان خبر داد؟
شوخی تلخ کاربران شبکه های اجتماعی: این مجلس در «راس امور» است یا «ذیل امور»؟
چطور ممکن است هر بار روند استیضاح وزیر کار با تعدادی نماینده کلید بخورد؛ سپس در جریان مذاکرات مجلسی ها با نمایندگان آن وزارتخانه، این امضاها مدام جابجا شود و در نهایت در روز استیضاح، یک اتفاقی کاملا معکوس صورت بگیرد و بار دیگر وزیر کار از مجلس رای اعتماد اخذ کند؟! چطور ممکن است مجلس هر چند ماه یک بار وزیر کار را با امضاهای فراوان مستحق استیضاح تشخیص دهد و درست در روز استیضاح ناگهان نظرش تغییر کرده و بار دیگر او را ابقا کند؟! آیا اینکه خود وزیر کار نیز این استیضاح را عجیب دانسته و گفته در کمیسیون از خود دفاع نکرده، به ابعاد ابهام آمیز ماجرا اضافه نمی کند؟ آیا این روش امتیازگیری برخی نمایندگان نیست؟
برگ برنده ربیعی و سینه چاکان برای مظلوم نمایی و لوث کردن استیضاح
ربیعی و سینه چاکانش، اما با یک برگ برنده ویژه سعی در مظلوم نمایی دارد و لوث کردن استیضاحش! آنها میگویند، چطور ممکن است وزیری که 5 ما قبل از مجلس رای اعتماد گرفت، باز هم برای رای اعتماد به مجلس برود؟!
و در ادامه برای برای مظلوم نمایی بیشتر می گویند، با همه این ظلم هایی که به ربیعی رفته، او خود را پاسخگو به ملت و نمایندگان می داند!
موافقان دلسوز خروج ربیعی از وزارت کار اما می گویند، بار کج به مقصد نخواهد رسید؛ ربیعی باید بجا این فرافکنی ها در مورد جلسه استیضاح اخیرش و چگونگی رای اعتماد مجلس به او، بیشتر توضیح دهد که چه شد، نمایندگانی که به سختترین منتقدان خود بدل شده بودند، یکباره حامی سرسخت و شدند؟!
کدام بی آبرویی برای مجلس از این بزرگتر که در این برهه حساس اقتصادی که نگاه مردم به حرکتی مثبت از جانب نمایندگان خود است، آنها صرفا به یک «بده بستان» با وزیر برای منافع شخصی خود فکر کنند؟ آیا چنین مجلسی را می توان در راس امور دانست یا به شوخی برخی کاربران شبکه های اجتماعی، در ذیل امور هم تعریف نمی شود؟
بازی با آبروی کشور و نظام؛ سلب اعتماد باقی مانده مردم
چهارشنبه روز آزمون مجلس است و آبروی مجلس و نمایندگان، در گرو استیضاح ربیعی! اگر بار دیگر بوی معامله به مشام برسد، و وزیر کار از این طریق باز هم ابقا شود، آیا مردم بار دیگر به چنین مجلسی اعتماد خواهند کرد؟ نمایندگانی که دوباره ربیعی را تا مرز استیضاح می کشاند و بعد، لابی های وزیر جواب می دهد، مایه آبروریزی کشور و نظام نیست؟
گویا برخی نمایندگان، مجلس را به شوخی گرفته اند و این فضای مقدس را در حد یک دفتر امتیازگیری تقلیل داده اند؛ اما حضرات فراموش نکنند که سال آینده، انتخابات مجلس در پیش است و مردم، رسانه ها و شبکه های اجتماعی نیز این روزها و این اقدامات را فراموش نخواهند کرد!
