وقوع زلزله در تهران؛ آغاز یک بحران ملی گسترده
تهران، استانبول و توکیو، سه نمونه شاخص از تمرکز بالای جمعیت در مجاورت گسل‌های فعال هستند که خطرپذیری زیادی در برابر زمین‌لرزه دارند. با این حال، وضعیت تهران و استانبول در مقایسه با توکیو، بحرانی‌تر است؛ چرا که ژاپن طی ۹۰ سال گذشته، به‌عنوان تنها کشور جهان، بیشترین سرمایه‌گذاری و تلاش را در زمینه کاهش آسیب‌پذیری و ارتقای تاب‌آوری شهری در برابر زلزله انجام داده است.
نخستین زمین‌لرزه ثبت‌شده در سال ۱۴۰۴، بامداد اول فروردین در شهر بِنک بوشهر با قدرت ۴.۱ ریشتر رخ داد. از آغاز سال تا اول اردیبهشت، ۱۲ زلزله بالای ۴ ریشتر در استان‌های مختلف ثبت شده که آخرین آن، زمین‌لرزه ۴.۲ ریشتری در اردکان فارس بود.
دکتر مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی، با هشدار درباره احتمال وقوع زلزله شدید در تهران، گفته گسل‌های شمال، مرکز و جنوب این شهر توان ایجاد زلزله‌هایی تا بیش از ۷ ریشتر را دارند. او تاکید کرده در صورت وقوع چنین زلزله‌ای، حداقل ۳۰ درصد ساختمان‌های فرسوده تخریب، تلفات بالا، و اختلال شدید اقتصادی و اجتماعی رخ خواهد داد.
زارع با اشاره به ساخت‌وسازهای پرخطر، از جمله هتل ۳۰ طبقه در منطقه ولنجک روی گسل شمال تهران، هشدار داده که جمعیت بالای ساکن در این مناطق، شرایط را بحرانی‌تر کرده است. او تخمین می‌زند رهاسازی انرژی گسل شمال تهران می‌تواند جابه‌جایی‌هایی تا ۳ متر عمودی ایجاد کند که بیش از ۲.۵ میلیون نفر را به‌طور مستقیم در معرض خطر قرار می‌دهد.
در مقایسه با کشورهای پیشرفته مانند ژاپن و ترکیه که سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای برای کاهش آسیب‌پذیری انجام داده‌اند، تهران هنوز فاقد سامانه هشدار سریع مؤثر است.
به گزارش اعتماد، زارع تأکید کرده که زلزله‌ای شدید در تهران نه فقط پایتخت، بلکه کل کشور را با بحرانی جدی مواجه می‌کند. او همچنین به آسیب‌پذیری بالای ساختمان‌های مسکن مهر در سراسر کشور اشاره کرده و آن‌ها را همچون «مین‌های آماده انفجار» در برابر زمین‌لرزه دانسته است.
