نحوه کاشت میلگرد در ستون + ضوابط و عمق کاشت میلگرد

یکی از مراحل مهم و تخصصی در اجرای پروژه‌های ساختمانی، اجرای صحیح و اصولی میلگرد در اجزای سازه‌ای مانند ستون‌ها است. نحوه کاشت میلگرد در ستون، مستقیماً بر ایمنی و استحکام سازه تأثیر دارد و نادیده گرفتن نکات فنی و مهندسی آن می‌تواند پیامدهای جدی برای دوام و پایداری ساختمان داشته باشد. این فرآیند، علاوه بر آشنایی با روش‌های اجرایی، نیازمند شناخت دقیق از ضوابط، عمق مناسب سوراخ‌کاری و استفاده صحیح از چسب یا انکرهای شیمیایی است.

مراحل اجرایی نحوه کاشت میلگرد در ستون

اجرای اصولی کاشت میلگرد در ستون، شامل مجموعه‌ای از عملیات فنی است که هرکدام باید با دقت و طبق استانداردهای مهندسی صورت گیرد. در این بخش، مراحل لازم برای اجرای صحیح کاشت میلگرد در ستون را بررسی می‌کنیم:

1_ تعیین محل دقیق کاشت میلگرد

پیش از هر اقدامی، محل دقیق کاشت بر اساس نقشه‌های اجرایی و هماهنگی با سازه‌ موجود مشخص می‌شود. در سازه‌هایی که از قبل بتن‌ریزی شده، استفاده از تجهیزات تصویربرداری مانند دستگاه اسکن آرماتور برای تشخیص محل میلگردها و خاموت‌های قبلی توصیه می‌شود.

2_ سوراخ‌کاری دقیق و اصولی

با استفاده از دریل یا دستگاه مغزه‌گیر (core drilling) محل مشخص‌شده را سوراخ‌کاری می‌کنند. در کاشت میلگرد ستون در فونداسیون، بهتر است از دریل استفاده شود تا به آرماتورهای موجود آسیب وارد نشود. قطر سوراخ باید متناسب با قطر میلگرد و مطابق محاسبات مهندسی انتخاب شود.

3_ تمیزکاری و آماده‌سازی سوراخ

جداره‌های داخلی سوراخ باید کاملاً پاک‌سازی شوند. این کار ابتدا با دمیدن هوای پرفشار و سپس با استفاده از فرچه مخصوص انجام می‌شود.

4_ تزریق چسب یا انکر شیمیایی

چسب مخصوص، باید طبق دستورالعمل شرکت سازنده به درون سوراخ تزریق شود. برندهایی مانند Hilti، Fischer و Sika در این زمینه راهکارهای متنوعی ارائه می‌دهند و استفاده از محصولات آن‌ها به همراه دیتاشیت، تضمین‌کننده کیفیت نهایی کار خواهد بود.

5_ نصب میلگرد و انتظار برای گیرش

میلگرد به‌آرامی و با چرخاندن در محل کاشته می‌شود تا به چسب آغشته گردد. زمان گیرش چسب، بسته به نوع آن، از چند دقیقه تا چند ساعت طول می کشد. در این مدت، نباید هیچ فشاری به میلگرد وارد شود.

6_ کنترل نهایی

پس از گیرش کامل، محل کاشت باید بازبینی شود. تطابق محل و راستای میلگرد با نقشه‌ها و بررسی دستی اتصال، مرحله نهایی کنترل کیفیت است.

نکته: در برخی پروژه‌ها، برای اتصال تیر به ستون یا ستون به ستون، آگاهی از نحوه میلگرد گذاری ستون بتنی اهمیت ویژه ای دارد. در این شرایط، رعایت محل قرارگیری خاموت‌ها و فاصله میان میلگردها ضروری است تا در آینده، اتصال سازه‌ای دچار ضعف نشود.

ضوابط کاشت میلگرد در ستون

رعایت ضوابط فنی و استانداردهای مهندسی در اجرای پروژه‌های ساختمانی، نقش تعیین‌کننده‌ای در کیفیت نهایی سازه دارد. در مورد نحوه کاشت میلگرد در ستون، آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های مشخصی ارائه شده‌اند که باید به‌دقت رعایت شوند. مهم‌ترین ضوابط کاشت میلگرد در ستون عبارتند از:

1_ فاصله بین میلگردهای کاشته‌شده

بر اساس آیین‌نامه بتن ایران (آبا)، حداقل فاصله بین دو میلگرد کاشت‌شده باید پنج برابر قطر میلگرد باشد تا از ایجاد تنش‌های متمرکز و نچسبیدن مناسب چسب جلوگیری شود.

2_ پوشش بتنی (کاور)

به‌منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت و عوامل خورنده، باید دور میلگرد کاشته‌شده، حداقل یک لایه پوشش بتنی مناسب وجود داشته باشد. این پوشش که به آن کاور گفته می‌شود، از زنگ‌زدگی و تخریب میلگرد جلوگیری می‌کند.

3_ میزان تغییر شکل میلگرد در گسیختگی

میلگردهایی که برای کاشت انتخاب می‌شوند، باید حداقل ۸٪ تغییر شکل در حالت گسیختگی داشته باشند. این موضوع تضمین می‌کند که میلگردها در برابر فشارهای وارده، مقاومت کافی دارند.

4_ نسبت سطح مقطع میلگرد کاشت‌شده به ستون موجود

در صورتی که هدف، امتداد ستون یا افزایش ظرفیت باربری آن باشد، نسبت سطح مقطع میلگردهای کاشت‌شده به سطح مقطع کل ستون، باید بین ۰.۸٪ تا ۸٪ باشد.

5_ حداقل تعداد میلگرد در مقاطع فشاری

در ستون‌هایی که فشار زیادی تحمل می‌کنند، حداقل ۴ میلگرد کاشته‌شده باید در داخل خاموت قرار گیرند. این خاموت‌ها به‌عنوان سیستم مهاربندی جانبی، نقش مهمی در انتقال بار دارند.

هنگام برآورد هزینه‌های کلی پروژه، به‌ویژه در بخش خرید مصالح، مقایسه منابع مختلف و بررسی قیمت میلگرد از کارخانه های معتبر مانند کارخانه فولاد تأثیر قابل توجهی بر مدیریت بودجه دارد.برای آگاهی از قیمت میلگرد ابهر می­توانید به وبسایت آسن مراجعه کنید.

عمق کاشت میلگرد در ستون و فونداسیون

یکی از مهم‌ترین عوامل در استحکام و دوام اتصال، تعیین دقیق عمق کاشت میلگرد در فونداسیون است. این پارامتر در میزان مصرف چسب، نقش کلیدی دارد. عوامل مؤثر در تعیین عمق کاشت میلگرد شامل موارد زیر است:

• قطر میلگرد: به‌طور کلی، عمق سوراخ باید ۱۰ تا ۱۵ برابر قطر میلگرد باشد. برای مثال، اگر قطر میلگرد ۱۴ میلی‌متر باشد، عمق کاشت آن باید بین ۱۴۰ تا ۲۱۰ میلی‌متر در نظر گرفته شود.
• نوع چسب یا انکر شیمیایی مورد استفاده: برندهای مختلف مانند Hilti، Fischer یا Mapei، بسته به مقاومت کششی چسب، پیشنهادات متفاوتی برای عمق کاشت دارند. به عنوان مثال، برای چسب Hilti HIT-RE100، عمق کاشت برای میلگرد سایز ۱۴، حدود ۱۲۵ میلی‌متر تعیین شده است.
• میزان باربری مورد انتظار از میلگرد: در نقاطی از سازه که انتظار می‌رود بارگذاری بالاتری روی میلگرد وارد شود (مثلاً در ستون‌های طبقات پایین یا اتصال تیر به ستون)، عمق کاشت باید افزایش یابد تا درگیری بیشتری بین میلگرد و بتن حاصل شود.
• نوع عضو سازه‌ای (ستون یا فونداسیون): در فونداسیون‌ها، اغلب فضای کافی برای عمق‌ بیشتر وجود دارد، در حالی که در ستون‌ها ممکن است محدودیت‌هایی مانند ضخامت بتن یا تداخل با میلگردهای دیگر، تعیین‌کننده عمق نهایی باشد.

تبعات عدم رعایت عمق مناسب

عمق کم باعث می‌شود که میلگرد به‌درستی درگیر نشود و در برابر کشش یا فشار، از بتن جدا شود. این ضعف، خصوصاً در اتصال تیرهای جدید به ستون‌های قدیمی، ممکن است مشکل ساز شود. همچنین عمق زیاد گرچه از نظر فنی مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما موجب مصرف بیش‌ازحد چسب و افزایش هزینه‌های پروژه می‌گردد.

الزامات آیین‌نامه‌ای برای ضوابط کاشت میلگرد ستون

طبق آیین‌نامه آبا، استفاده از جداول پیشنهادی یا نرم‌افزارهای معتبر برای تعیین عمق سوراخ توصیه شده است. در مواردی که نیاز به اتصال یک بخش جدید به فونداسیون باشد، کاشت میلگرد ستون در فونداسیون انجام می‌شود. در این شرایط، عمق کاشت باید به‌گونه‌ای انتخاب شود که اتصال به آرماتورهای اصلی فونداسیون، بدون آسیب به آن‌ها، حاصل گردد. استفاده از دریل با کنترل عمق، برای جلوگیری از برخورد با میلگردهای قبلی، ضروری است.

مزایا، کاربردها و نکات نهایی در کاشت میلگرد ستون

اجرای صحیح کاشت میلگرد، مزایای فنی متعددی برای پروژه‌های ساختمانی به همراه دارد که در ادامه به صورت خلاصه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم. مزایای کلیدی عبارتند از:

افزایش ظرفیت باربری: با کاشت میلگرد، امکان افزودن اعضای سازه‌ای جدید مانند تیر یا دیوار برشی فراهم می‌شود.

امکان تقویت سازه‌های موجود: در پروژه‌های مقاوم‌سازی، مثل اجرای ژاکت بتنی.

صرفه‌جویی در هزینه و زمان: به جای تخریب و ساخت مجدد، تنها با ایجاد سوراخ و کاشت میلگرد می‌توان تغییرات لازم را اعمال کرد.

کاربردهای متداول

• اتصال تیر جدید به ستون‌های موجود
• امتداد ستون در طبقات جدید
• نصب صفحات اتصال یا قطعات تاسیساتی به ستون و سقف

جمع‌بندی

کاشت میلگرد در ستون مرحله‌ای حساس در سازه‌های بتنی است که دقت و تخصص بالایی می‌طلبد. شرکت آسن با تجربه و تجهیزات پیشرفته، خدمات حرفه‌ای کاشت میلگرد را با کیفیت و تضمین ارائه می‌دهد. برای اجرای مطمئن و ایمن پروژه‌های خود، انتخاب تیم متخصص آسن بهترین گزینه است.