کاشت سبزی در قطب جنوب؛ مقدمه کاشت گیاه در سیارهی مریخ
در سرزمین یخزدهی قطب جنوب بدون کمک نور خورشید، خاک یا آفتکش، گیاهان سبزی در حال رشدند و دانشمندان آلمانی از این گیاهان تغذیه میکنند.
پژوهشگران ایستگاه نئومایر ۳ اولین سبزیهای رشدکرده در قطب جنوب را از یک گلخانهی بسیار پیشرفته که هستهی مرکزی پروژهی Eden-ISS به شمار میرود، برداشت کردند. این پروژه در حال بررسی این پرسش است که چگونه گیاهان میتوانند نهتنها در مکانهای سخت روی زمین مانند قطبها و بیابانها، بلکه در شرایط غیر منتظرهی سیارات دیگر هم رشد کنند (با امید فراهم کردن سبزی تازه برای افرادی که به کرهی ماه، مریخ و دیگر مکانها میروند).
اولین برداشت گیاه در قطب جنوب حاصل سالها تلاش و در سایهی یک گلخانهی بسیار ویژه اتفاق افتاده است. این گلخانه در ژانویهی سال ۲۰۱۸ در میان هیاهوی زیاد دانشمندان به قطب جنوب رسید. گلخانهی مذکور قطب جنوب اصلا شبیه نمونههای معمولی نیست؛ این گلخانه درون یک کانتینر حمل و نقل تغییر شکل یافتهی بدون پنجره جای گرفته و دارای جریان هوای بستهای است و نور مصنوعی بنفش در آن تابانده میشود.
درون آن گیاهان به روش هوا-کشت رشد مییابند؛ یعنی بدون خاک یا نور خورشید، مواد مغذی به ریشهی آنها اسپری میشود و نور لامپهای LED به برگهای آنها میتابد و هوای اطراف آنها فیلتر و با گاز کربن دیاکسید غنی میشود.
برای پژوهشگرانی که در قطب جنوب به سر میبرند، چشمانداز سبزیهای تازه، تغییری هیجانانگیز خواهد بود. تا قبل از آن این افراد برای دریافت غذاهای تازه متکی به هواپیما بودند؛ یا اینکه مجبور بودند ازغذاهای خشکشده و یخزده استفاده کنند. برای پژوهشگران بینسیارهای، توانایی تولید غذا در دنیاهای دیگر میتواند به معنای تفاوت مرگ و زندگی باشد.
طبق برآورد ناسا، در یک سفر رفت و برگشت به مریخ به هزاران کیلوگرم غذا نیاز است؛ تنها برای چهار فرد در یک مأموریت سهساله به بیش از ۱۰,۸۸۶ کیلوگرم غذا برای سه وعدهی غذایی در هر روز نیاز خواهد بود. اگر در این سفرها بتوان هنگام فرود، یک باغچهی هوا-کشت بر پا و دیگر منابع (مانند مواد مغذی و آب) را از خاک خانهی جدید مهیا کرد، ذخیرهی غذایی برای هفتهها و حتی سالها بدون نیاز به انتقال مقادیر زیاد مواد غذایی از کرهی زمین ممکن خواهد شد.
داشتن سبزی تازه روی مریخ یا دیگر سیارهها میتواند تأثیرات مهمی بر سلامتی هم داشته باشد. مواد غذایی تازه حاوی آنتیاکسیدانهایی هستند که میتوانند از فضانوردان در برابر پرتوهای مضر حفاظت کنند. از طرفی، مواد مغذی همچون ویتامینها که مقدارشان در میوهها و سبزیهای خشک کم میشود، در اختیار فضانوردان قرار میگیرد.
طبق گزارش آسوشیتد پرس، کارکنان نئومایر قصد دارند از ماه می سال جاری، در هر هفته چهار تا پنج کیلوگرم میوه و سبزی برداشت کنند. اگر همه چیز طبق نقشهی آنها پیش برود، جای امیدواری است که فضانوردان هم بتوانند سبزیهای متنوع را در محل فرود خود بکارند.