نگاهی به سرنوشت سه دیکتاتوری که عالم دینی را به شهادت رساندند

واژه «عبرة»، عربي و در فارسي به معنای «پند و اندرز» آمده است. اگر به معناي عام «عبرت» توجه کنيم، در مي يابيم كه تمام آيات الهي پند و عبرت است. قرآن، افزون بر مسائل احكام، عقايد و اخلاق، به مسايلی پرداخته كه در آن يا به صورت کنايه يا به صراحت، عبرت و پند نهفته است.
به گزارش بازتاب؛يكي از اهداف نقل تاريخ و داستان گذشتگان در قرآن، عبرت و پند براي مسلمانان است. در بسياري از آيات الهي، داستان هاي پيامبران بزرگ الهي بيان شده است. در اين داستان ها، هرگز هدف قرآن داستان سرايي محض نيست، بلكه هدف ارائه رهنمود از رهگذر اين داستان هاي سازنده است. بر همين اساس است كه در هيچ يك از داستان هاي پيامبران، از مسائل بي فايده يا كم فايده اي كه نقشي در هدايت ندارد؛ سخن به ميان نيامده است. براي مثال از تاريخ ولادت، تاريخ وفات، عدد اولاد و همسر انبياء و… سخني به ميان نياورده است.
اما متأسفانه به رغم این همه تأکیدی که در قرآن و روایات شده و ما را به عبرت گرفتن از گذشتگان دعوت کرده، باز هم در عصر حاضر می بینیم دیکتاتوران و حکام ظالم در سرتاسر جهان وجود دارند.
در این گزارش سعی داریم به سرنوشت شوم سه دیکتاتور که در دوران حکومت خود سه تن از عالمان دینی را به شهادت رساندن، نگاهی گذرا بی اندازیم و ببینیم که چگونه و با چه فلاکتی کشته شده و از دنیا رفتند. اما ابتدا به جایگاه شهدا و ظالمان از منظر قرآنی نگاهی کوتاه می اندازیم.
خداوند در قرآن كریم در سوره آل عمران در آیات 169 تا 171 می فرماید: ولا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله امواتاً بل احیاء عند ربهم یرزقون، فرحین بما آتاهم من فضله و یستبشرون بالذین…
در این آیات خداوند بعد از اینكه می فرماید شهیدان را مرده مپندارید، اشاره می كند به اینكه شهیدان زنده اند و نزد پروردگارشان روزی می خورند (عند ربهم یرزقون) كه در این قسمت از آیه به ارتزاق شهیدان اشاره شده است.

در حدیثی از پیامبر (ص) نیز نقل شده كه رسول اكرم (ص) در روز احد بالای سر “مصعب بن عمیر” ایستاد و برای او دعا كرد و سپس گفت: انّ رسول الله یشهد انّ هولاء شهداء عند الله یوم القیام فاتوهم زوروهم وسلمو علیهم فوالذی نفسی بیده، لا یسلم علیهم احد الی یوم القیامه، الاّ ردّوا علیه، یرزقون من ثار الجن ووتح. (كشف الاسرار، ج1 ، ص417)
یعنی رسول خدا گواهی می دهد كه شهدا شاهدان من نزد خدا در روز قیامت هستند. بیایید و ایشان را زیارت كنید، بر اینان سلام كنید، كه سوگند به آن كه جانم در دست اوست، هیچ كس نباشد كه بر آنها سلام كند الا اینكه جوابش را می دهند. وآنها از میوه های بهشتی وهدایای آن روزی داده می شوند.
و اما در کتاب حیات بخش و آسمانی قرآن کریم آیات زیادی نیز درباره ظلم وجود دارد و خداوند عزیز در قرآن با ذکر عاقبت فرعون و فرعونیان، سرانجام کار ستمگران را به مخاطبانش گوشزد نموده و فرموده: «فَأَخَذْنَاهُ وَجُنُودَهُ فَنَبَذْنَاهُمْ فِي الْيَمِّ فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِمِينَ [قصص/۴۰] ما نيز او و لشكريانش را گرفتيم و به دريا افكنديم، اكنون بنگر پايان كار ظالمان چه شد؟»
فرعونیان بخاطر ظلم هایی که مرتکب شدند، لعنت الهی را در دنیا و آخرت برای خود خریده و خود را از یاری الهی در آخرت محروم کردند. قرآن کریم در این باره می فرماید: «وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ لَا يُنصَرُونَ [قصص/۴۱] و ما آنها را پيشواياني كه دعوت به آتش (دوزخ) مي‏كنند قرار داديم، و روز رستاخيز ياري نخواهند شد.»