ما تکنولوژی تولید برق از زباله را برای شهرداری تهران آوردیم، آن هم بعد از برجام ناگفته ای از یک دیدار با احمدی نژاد در سال 84
واقعیت این است که با آغاز دولت جدید، بعد از اینکه توافق اولیه برجام در 100 روز اول صورت گرفت، شاهد رویکرد جدیدی از سوی دولت آلمان بودیم. این رویکرد جدید، دسترسی سطح سفیر به مقامات دولتی آنجا و شرکتها را کاملا متفاوت کرد.
*قبل از برجام اوضاع چگونه بود ؟
اولا ارتباط غیر از وزارت خارجه کمتر با وزرا و معاونین وزرای دیگر صورت می گرفت. یا دسترسی هایی که انجام می گرفت را یا خودِ سفیر دنبالش نبود یا اگر هم بود در حد پایین تر بود . در شرکتها این دسترسی من به عنوان سفیر و همکارانم با شرکتهای بزرگی که نقش شان در صحنه بین المللی بالاست، کمتر بود. مثلا شرکت زیمنس حدود 400میلیارد یورو «ترن آور» تجاری دارد. سطح رابطه با سفارت در حد معاون زیمنس شهر برلین بود. در حالی که بنده به عنوان سفیر، با سی یوی(مدیرعامل) زیمنس تا کنون حدود 5 تا 6 ملاقات داشتیم که برخی از این ملاقات ها دو، سه بار در محل سفارت صورت گرفته است . در تاریخ روابط بعد از انقلاب، بی سابقه بوده که مدیرعامل زیمنس در سفارت حضور یابد. با همکاران اینجا هم که صحبت می کردند، می گفتند که بعد از 60 سال سی یوی زیمنس به ایران آمده است! با اعضای هیات مدیره دیگر زیمنس هم طبعا این رابطه گسترده و حسنه شده است. نتیجه برجام و رویکرد تعامل با دنیا، زمینه را برای امثال من فراهم کرده که بتوانیم بهره برداری کنیم. نقش سفرا درواقع این است که بتوانند از این فرصتها بهره برداری کنند. نتیجه نگرش و رفتار این شرکت باعث شده که ما انتقال تکنولوژی توربین های گازی نوع اف را بین شرکت مبنا و شرکت زیمنس برقرار کنیم. سال گذشته آقای چیت چیتان به اتفاق مدیرعامل مبنا آقای علی آبادی آمدند و در حضور وزیر اقتصاد و معاون صدراعظم این توافقنامه امضا شد .همراه با آن حدود پنج هزار مگابایت قرارداد نیروگاه ها امضا شده است. اکنون بازارهای منطقه ای مثل عراق و کشورهای همسایه را با تکنولوژی ایران و با کمک زیمنس می توانیم بدست آوریم. ما در حال عمل بره برنامه اقتصاد مقاومتی هستیم. علاوه بر این، می توانم به انتقال تکنولوژی لوکومتیوهای دیزلی و الکتریکی برقی اشاره کنم. درحال حاضر یک قرارداد در این مورد نهایی شده است . 50 لوکومتیو که وارد ایران می شود، با کمک آنها ساخته می شود و 70 لوکومتیو برقی با انتقال تکنولوژی در اینجا ساخته می شود . این هم باز با شرکت مبناست و کار تحقیق و توسعه با شرکت او تی سی و تحت مجموعه من، با شرکت زیمنس صورت می گیرد. در مورد راه آهن های های اسپید با سرعت 250 تا 300 کیلومتر در حال صحبت با زیمنس هستیم که این هم یک کار بسیار مهمی است که به زودی جلسه آن را با آقای محمدزاده می گذاریم. رویکرد جدید دولت و برجام موجب شده که همه اینها به منصه ظهور برسد . بعضی از اینها انجام شده و حداکثر تا 3، 4 ماه آینده به نتیجه می رسد، البته تاکید می کنم که تنها مربوط به زیمنس نیست. دویچه بانک به علت مشکلاتی که با آمریکا دارد هنوز کار جدی را با ما شروع نکرده ولی دسترسی ما با آنها انجام شده است. مشکل آنها با آمریکا البته فقط به خاطر ما نیست ، بلکه به خاطر روابط اشان با روسیه مشکل دارند. در شرکتهای دیگری مثل BESL که بزرگترین شرکت شیمیایی آنجاست، الان صحبت درباره یکی از بزرگترین پروژه هایی است که بین این شرکت و پتروشیمی خلیج فارس در حال مذاکره است. شرکت وینترسهال برای اولین بار در ایران در حال مذاکره با شرکت نفت برای توسعه میادین نفتی است. اگر به تاریخ ایران نگاه کنید، هیچگاه آلمان ها در حوزه میادین نفتی به عنوان بالادستی نبوده اند اما الان مذاکره می کنند. شرکت های دیگر پتروشیمی مثل «لینده» هم در حال صحبت با ایران هستند . این شرکت سابقه طولانی همکاری با ما را داشت ولی این همکاری قطع شده بود . که مجددا برقرار شده است. در زمینه خودروسازی هم صحبتهایی با دو خودروساز بزرگ کرده ایم . یکی از آنها فلکس واگن بوده که ایرانیها مدتها دنبال عقد قرارداد با این شرکت بودند. خوشبختانه مذاکرات تقریبا نهایی شده و قرار است دو نوع خودرو در ایران ساخته شود . تعداد این خودروها در سال به عنوان فاز اول حدود 200هزار خودرو است . تعدادی هم ممکن است وارد شود ولی نگاه سند این است که یک خودروساز سوم در کنار ایران خودرو و سایپا با فرمولهای جدید ایجاد شود که ارتباط ما را در بازارهای جهانی ایجاد کند. ما با یک فرمول خیلی مشخصی، با آلمان در زمینه اقتصادی صحبت می کنیم. اینکه ما بیاییم و در زنجیره تولید و بازار جهانی قرار بگیریم، علاوه بر بازار خودمان، می توانیم به کشورهای منطقه هم صادرات داشته باشیم. با کمک آنها، این کار شدنی است و در حال به نتیجه رسیدن است. اصرار دارم که بگویم ثبات کشور، رویه کشور و ماندگاری سیاستهاست که می تواند این راه را ادامه دهد. اگر بدانند این وضعیت، این سیاستگذاری که در این دولت ایجاد شده تغییر پیدا می کند، ممکن است که همین هم عقیم بماند. از نظر من که رشته اصلی ام اقتصاد است، فرمول اصلی خیلی روشن است. آلمان به صورت کلی به بازارهای خاورمیانه نگاه می کند. ما به اینها می گوییم که تکنولوژی و انتقالش با شما. انرژی ارزان به نسبت آلمان در ایران وجود دارد، نیروی جوان در ایران حضور دارد و بازارهای منطقه در اینجا نزدیکتر است . اگر بتوانیم با تکنولوژی و مشاوره شما و نیروی کار ما با همان کیفیت در ایران تولید کنیم، قیمت تمام شده همان کار با همان کیفیت برای بازارها ارزانتر تمام می شود . این یک حرف منطقی است که هم در توربین های گازی جواب می دهد و هم در لوکومتیوها و هم در خودرو. اما در درجه اول، امنیت و همچنین نگاه و ثبات سیاستها باید پابرجا باشد . آنها باید بدانند که این رویکردی است که می تواند ادامه پیدا کند. لذا اگر این کار را انجام دهیم بین روابط ایران و آلمان جهتی را شاهد خواهیم بود که توام با مشارکت بیشتر و تا حدودی درهم آمیختگی بیشتر اقتصاد ایران و آلمان است.
در اینجا علاقه مندم که به یک نکته اشاره کنم؛ در مناظرات انتخابات ریاست جمهوری یکی از کاندیداها به تهیه سوخت و برق از زباله اشاره کرد. اما این از کجا پیدا شده و چرا تا این مدت خبری نبوده است؟ چه کسانی آن شرکتها را تشویق کرده اند که بیایند و این کار را انجام دهند؟ اصلا چه کسی اینها را معرفی کرده اند؟ غیر از اینکه سفارت ایران در آلمان اینها را معرفی کرده و از آنها خواسته که چنین کاری را انجام دهند. درواقع ما آنها را تشویق کردیم که این فرمول را در ایران پیاده کنند. اگر قرار باشد که از این دستاورد بهره برداری شود حق بیشتر آن با دولت است. نه تنها قرارداد بسته شده بلکه یک کار خیلی گسترده ای در این زمینه بین ایران و آلمان صورت گرفته است. اگر همه اینها را در کنار هم بگذاریم، معلوم می شود که ما توانستیم با استفاده از سیاستهای جدید، رویکرد جدید و برجام که محیط بین المللی را به نفع ما تغییر داده ، این نتیجه را به دست آوریم.
*به بحث تبدیل زباله به برق اشاره کردید آیا این تکنولوژی بعد از برجام وارد کشور شده است؟
بله، این کار طی یکسال اخیر انجام شده است. درواقع ما به شهرداری معرفی کردیم که چنین تکنولوژی ای وجود دارد . درواقع این تکنولوژی دو نوع است؛ یک نوع آن هم تفکیک زباله را انجام می دهد و هم به انرژی تبدیل می کند. گاهی اوقات اگر امکان تفکیک هم نباشد باز می تواند بدون تفکیک هم انجام دهد ، درواقع می تواند هر دو کار را با هم انجام دهد. یعنی سیستم های جدیدی وجود دارد که می تواند زباله را تفکیک کند که یک بخشی را طور دیگری استفاده کند و بخشی را هم بازسازی کند.
*برق تولیدی چه میزان خواهد بود؟
به دستگاه های مختلف بستگی دارد. البته برق زیادی نیست . بنده به عنوان سفیر می گویم که معرفی اینها را خودِ من انجام دادم.
*اما آقای قالیباف می گوید این یک تکنولوژی وطنی است!
بیش از یکسال است که دو، سه شرکت که کارشان همین است را هم به شهرداری معرفی کردیم و هم به وزارت نیرو.
*با توجه به اینکه شما عضو تیم هسته ای و مذاکره کننده بودید، روابط ایران با دولتهای جهانی بعد از برجام چه تغییری پیدا کرده و به چه سطحی رسید؟ به طور مصداقی بفرمایید.
از نظر دیپلماسی یک علائمی وجود دارد. یعنی دیدارهایی که صورت می پذیرد و سطح دیدارهایی که از همدیگر قبول می کنند و تعداد هیات هایی که رفت و آمد می کنند بعد از دولت جدید، خیلی گسترده شده است. ریاست محترم جمهور از فرانسه و ایتالیا بازدید کرده اند . در مورد آلمان به خاطر انتخابات این دیدار عقب افتاده ولی دیدارهای دکتر ظریف با همتای ایشان و معاون صدراعظم در اینجا، دو بار بوده است. ما آخرین کمیسیون مشترک ایران و آلمان را سال 2002 داشتیم و کمیسیون مشترک بعدی در سال 2016 انجام شده است. یعنی کمیسیون مشترک ما بعد از 14 سال مجددا احیا شده است. اقتصاد اروپا به صورت کلی به دنبال بازار بیشتری می گردد. چون جمعیت آنجا محدود به 400 میلیون با بازار محدود به اقتصاد آمریکا و مجموعه قاره آمریکا و آن طرف با اقتصاد چین و ژاپن که آسیای شرقی است از نظر جمعیت قابل مقایسه نیست. این در اختیار داشتن بازار به معنای صرفا وارد کردن نیست بلکه تولید کردن و مصرف هر دو هست. بسیاری از محصولات سونی ژاپن در چین تولید می شود و اینطور نیست که همه آنها در ژاپن تولید شود. خیلی از شرکتهای دیگر، نگاهشان به بازار 400میلیونی خاورمیانه است و اروپا هم بیشتر روی این متمرکز است. دنبال شریکی می گردند که ثبات، امنیت، امکانات و دسترسی به انرژی داشته باشد. اقتصاد اروپا در مجموع هم انرژی کم دارد و هم بازار. کشور هدف مد نظر آنها باید یکسری ویژگیها داشته باشد. وقتی با آنها صحبت می کنیم، می گویند که ایران و مصر و تا حدودی عربستان. بالاخره این کشور هدف باید بتواند در سطح جهانی تعامل هم داشته باشد. باید معضل تعامل با دنیا را حل کند. ما در دولتهای قبلی این تعامل را نداشتیم . هرکسی که می خواست با ایران کار کند باید هزینه زیادی می پرداخت. دسترسی ها هم سخت بود. بنابراین اقتصاد اروپا به دنبال این است که در خاورمیانه حضور داشته باشد. به صورت طبیعی، باید بتواند در آن کشور تولید داشته باشد و جمعیت آن کشور هم نسبت به خاورمیانه مناسب تر باشد. انرژی داشته باشد که خودِ داشتن انرژی یک نکته مهم است. تعداد کشورهایی که در چنین شرایطی هستند، محدود است. حتی نگاه آنها به روسیه هم هست. یعنی این بازار را در مجموع با هم می بینند اما موردی بهتر از ایران به صورت طبیعی نیست. نکته اساسی این است که تحقق یافتن این موضوع چند شرط دارد؛ ثبات، امنیت و تعاملش با دنیا که اگر اینها فراهم شود، شدنی است. این دولت و برجام اینها را فراهم کرده است چون با وجود مسئله هسته ای هیچکسی در این بازارها وارد نمی شد. بنابراین الان این زمینه فراهم شده است. این سیاست باید تداوم پیدا کند. تداوم این نوع رویکرد می تواند ایران را وارد یک جهش اقتصادی کند. بنده در هر محفلی رفته ام، گفته ام که این شرایط، شرایطی است که می تواند ایران را وارد یک جهش اقتصادی کند و آنهم نه فقط با آلمان بلکه مثلا با ژاپن، فرانسه و ایتالیا ولی با شرط و شروط . این شرط و شروط تعامل با جهان است .سیاست های ما نباید آنقدر چالش برانگیز باشد که شرکتهای خارجی را برای همکاری با ما دچار تردید کند. کار سرمایه گذاری بلندمدت است بنابراین باید مطمئن باشند. اکنون زمینه این کار فراهم شده ضمن اینکه خودِ برجام دو سال به طول انجامید و اکنون از اجرایی شدن آن 15 ماه می گذرد.
می خواهم تاکید کنم که صحبتهایی که من با بخش خودرو و نفت انجام داده ام، نتیجه 15 ماه بعد از اجراست. بخش بانکی هم به رغم اینکه آنطور که باید و شاید گسترش نیافته ولی بسیار گسترده تر شده است. یعنی میزان دریافت و پرداختهایی که بانک ایران و اروپا و بانک ملی ما در سال گذشته داشتند، بالای 50میلیارد است. این هزینه های دریافت و پرداختها و ال سی ها قبلا اصلا امکان پذیر نبود. مقام محترم ریاست جمهوری به این نکته اشاره کردند که به 3 درصد رسیده اما از سه درصد هم کمتر است. یعنی الان ما وارد فاز دیگری شده ایم که خود آلمان ها تمایل دارند شعب بانکهای ایرانی را در آلمان فعال کنند. یعنی در آینده و احتمالا تا پایان 2017، دو بانک خصوصی ما یک شعبه در مونیخ و یک شعبه در فرانکفورت داشته باشند. رویکرد و ارتباط ما با مجموعه سیستم بانکی به جایی رسیده که به صورت منظم، اجلاس های منظمی بین روابط بانکی ایران و اروپا داریم که نقطه مرکزی و ثقل آن در آلمان است. هفته بانکداری اروپا هرساله در ماه نوامبر در آلمان برگزار می شود که 18 سال تداوم داشته ولی ما اصلا در آنجا حضور نداشتیم. یکسال از عمر دولت یازدهم گذشته بود که من به آنجا رفتم و برای اولین بار خودم شخصا شرکت کردم و برای سال بعد در همان هفته بانکی اروپا که یورو ویک می گویند، موفق شدیم دو روز را به همکاری های ایران و اروپا تخصیص دهیم. اولین سمینار در آنجا برگزار شد و دومین سمینار آن در اردیبهشت سال گذشته در تهران برگزار شد. سومین آن را هم در نوامبر سال گذشته در فرانکفورت داشتیم و چهارمین سمینار آن طی روزهای شنبه و یکشنبه هفته گذشته برگزار شد . تعدادی از بانکهای اروپایی از اتحادیه اروپا و حتی تعدادی از بانکهای روسی شرکت کردند و پنجمین سمینار را هم به یک ساختار تبدیل کردیم که باز در نوامبر که هفته فاینانس اروپاست برای خودمان دو روز را تخصیص دادیم. درواقع این برنامه ها تماما جدید است. اگر شرایط فراهم باشد، می شود این کارها را کرد.
*شما به بحث زباله اشاره کردید من هم بحث خرید هواپیما را مطرح می کنم. ابتدا می گفتند که این هواپیماها اصلا نمی آید و باصطلاح کاغذی است ولی حالا که آمده ، خودشان قبل از همه سوار می شوند. نه فقط سوار هواپیما بلکه سوار بقیه دستاوردهای آقای روحانی هم می شوند؛ مهمترینش هم برجام است. کسانی که منتقد برجام بودند خصوصا همین آقای قالیباف که چندین سخنرانی متعدد در نقد برجام داشت، حالا از برجام دفاع می کند و متناظر با صحبتی که الان هست، می گویند آقای روحانی رئیس جمهور خوبی برای پسابرجام نیست. ظاهرا الان برجام خوب است و ما باید آن را مدیریت کنیم! در این مورد لطفاصحبت بفرمایید.
ممکن است من مدعی شوم که آقای x خوب نیست و آقای y خوب است اما دنیا نگاه می کند که یک دولت چه رویکردی در صحنه بین المللی داشته و تعاملش چگونه است. چون با این تعامل و ساختار و با آن شخصیتی که شناخته شده و سیاستهایش را می شناسد، می تواند ادامه دهد. این طور نیست که بگوییم نفر بعدی میخواهد بیاید و شروع کند. من بازنشسته هستم و در این دولت افتخار کار دارم ولی سفرای کشورهای دیگر به آقای ظریف که وزیر خارجه ماست، غبطه می خورند و آرزو دارند که چنین وزیری داشته باشند. الان داستان این است که بگوییم ترامپ آمده و همان سیاستها را به کار می برد که اوباما به کار می برد. کاملا دو رویکرد متفاوت است هرچند که ممکن است بعدا سیاستهای ترامپ تا حدودی تعدیل شود، ولی خود سیاستهای اروپا و آمریکا دچار تنش است. یعنی دچار یک نوع چالشی است که هنوز خودشان هم نمی دانند با آمریکای دوران ترامپ چه بکنند؟! الان این دولت مورد شناخت صحنه بین المللی است. آقای روحانی به عنوان رئیس جمهور یک آدم شناخته شده در صحنه جهانی است. آقای ظریف هم یک آدم شناخته شده ای بوده و توانسته با 6 کشور بنشیند و صحبت کند. سیاستهای اعلامی مشخص است. حالا هر دولت دیگری با هر ترکیبی بیاید قطعا تا بخواهد بیاید و خود را تثبیت کند و نگاه کند بخصوص کسی که تاکنون سابقه کار در سطح جهانی را نداشته باشد، سخت خواهد شد. اگر هم کسی بخواهد دنبال این باشد، زمانبر است و اصلا نباید تردید کرد. ما الان در شرایطی نیستیم که همه این رویکردهای کنونی را متوقف کنیم تا مجددا ببینیم که سیاست دولت دیگری غیر از دولت آقای روحانی دنباله رو همان راه است یا نه و آیا دولتهای دیگر پذیرا هستند یا خیر؟ در صحنه جهانی، تداوم یک مسئله مهم است. ما تازه وارد یک فضای جدیدی شده ایم. این فضا بالاخره به نحوی بوده که 8 سال دولتهای قبلی روند دیگری را دنبال کرده اند. اگر کسی می گوید که این را با سرعت بیشتری می خواهد اجرا کند که هیچگونه سابقه ای نداشته، به نظرم فقط گزافه گویی است و یک ادعا بیش نیست.
در مناظره ها به ماجرای تسخیر سفارت عربستان هم اشاره شد. این اتفاق چه تاثیری در وجهه بین المللی ما داشت ؟
باعث تاسف است كه چنين حوادثي رخ مي‌دهد . در این گونه موارد سه تا چهار ماه طول می کشد که دوباره فضا را به حالت عادي قبل برگردانيم. با اين وضعيت تصور كنيد يك دولت جديد بخواهد روي كار بيايد و بگويد من به سرعت فلان كارها را انجام خواهم داد. در مجموع آن حادثه تأثير مقطعي داشت اما مجدد با توجه به برخورد دولت و اينكه معلوم شد دولت با چنين قضايايي مخالف است توانستيم در فاصله كوتاهي قضيه را جمع كنيم.
آیا تعداد توریست های آلمانی که وارد ایران می شوند تغییری در این 4 سال داشته است ؟
تعداد توريست‌هاي آلماني كه به ايران مي‌آيند در بين كشورهاي اروپايي رتبه اول را دارد . يك نوع شيفت توريست به تدريج در حال شكل گرفتن از تركيه به ايران است و در آينده بيشتر خواهد شد. برخي شركت‌ها وقتي مي‌خواهند به اينجا بيايند مجبورند از سه، چهار ماه قبل در اصفهان هتل رزرو كنند.
*آمار دقيق‌تر در اختيار نداريد؟
تعداد ويزايي كه در سال گذشته داشتيم به 50 هزار مورد رسيده است این در حالی است که سال قبل 40 هزار مورد بوده است.
*نسبت به دولت قبل اوضاع چگونه است؟
در این مورد افزايش تقاضا داريم. جمع تعداد ويزاها 20، 25 هزار مورد بوده و يكباره زياد شده است. افزایش تعداد ويزاها دو علامت دارد. يك بخش، حركت تجار است، يك بخش دیگر هم مربوط به توريست است. نکته مهم این است که بيش از 100 شركت جديد بعد از برجام از آلمان در ايران به ثبت رسانده‌ايم..
*پس ماجراي حمله به سفارت در تعداد توریست تأثير مقطعي داشت؟
بله.
* با اين اتفاق ميزان توريست‌ها چقدر كاهش پيدا كرد؟
نمي‌توانم آمار دقيقي بگويم. در آن مقطع كمي افت كرد ولي نوع رويكرد و برخوردي كه با اين قضيه شد معلوم کرد که اين سياست دولت نيست.
*در این دولت ، وزیر اطلاعات سفری به آلمان داشت. اين سفر از چه درجه اهميتي برخوردار بود؟
بعد از انقلاب اين دومين سفر در این سطح است.
*قبلا گویا آقاي فلاحيان سفر كرده بودند.
مهم‌‌تر اينكه رئيس امنيت آلمان هم به ايران آمده و رفته است.
*چه زماني؟
قبل از آقای علوی.
بهتر است همین جا به یک مساله مهم هم اشاره کنم . ما با سه موسسه اصلي در آلمان روابط علمي و تبادل استاد و دانشجو و تحقيقات مشترك داريم. در آلمان سه نوع موسسه هست كه كار علمي انجام مي‌دهد. يكي موسسه تحقيقات آلمان است. اين موسسه بودجه‌ها را براي دانشگاه مصوب مي‌كند. يعني دانشگاه‌ها خودشان يا به اتفاق دانشگاه‌هاي ديگر بحث تحقيقاتي دارند كه بودجه‌شان در آن موسسه تعيين مي‌شود. الان تعداد دانشگاه‌هاي ايران كه در يكي دو ساله اخير با دانشگاه‌ها ارتباط برقرار كرده‌اند بسيار گسترده شده است. موسسه ماكس پلانگ به معاونت رياست جمهوري و مركز تحقيقات وزارت علوم كمك مي‌كند. اينها تحقيقات پايه را انجام مي‌دهند. آلمان كاملا ساختار دارد. يك جا دانشگاه‌هاست كه پولش را كسان ديگر مي‌دهند. يك جا دیگر هم كار تحقيقاتي مي‌كند. يك موسسه هم به نام فرانهوپر كه كاملا تحقيقات كاربردي مي‌كند و ارتباطش با صنايع گسترده است. موسسه فرانهوپر با موسسه ايران ارتباط دارد. در واقع ما با اين موسسه‌ها ارتباطات گسترده داريم.
*تغيير نگرش احتمالي دولت آينده در سطح بين‌الملل چه تاثيري خواهد گذاشت؟
يك تغيير كوچك ممكن است همه را دوباره دچار ترديد كند. وقتی ترامپ آمد، كمي اينها را دچار ترديد كرد. ارتباطي كه صنايع آلمان با آمريكا دارد قابل مقايسه ارتباط بين ايران و آلمان نيست.
*اين ترديد كه مي‌گوييد چگونه اتفاق مي‌افتد؟
همه پروژه‌ها به نظرم حداقل به كما مي‌روند. انتقال تكنولوژي و آمدن دانش فني به كشور زمانبر است. حتي 10 درصد تغيير ممكن است كمي شوک ايجاد كند. وقتي يك جا روابط هنوز نهادينه نشده و مي‌خواهد نهادينه شود، وقتي تغييري انجام مي‌دهيد در واقع شوك مي‌دهيد. اگر واقعا به ايران علاقه‌مند هستيم و براي ملت ايران سربلندي مي‌خواهيم بايد از هرگونه تغيير در اين مقطع خودداري كنيم.
*اتهامي كه هميشه پشت سر دکتر روحانی و دكتر ظریف بوده، اين است كه مي‌گويند وقتي اين دو شخصیت در مورد قدرت ديپلماسي و سياست خارجي و اهميت توجه به آن صحبت مي‌كنند، ابعاد ديگر قدرت ايران را زير سؤال مي‌برند. به عنوان سفير نظرتان در اين باره چيست؟
علت اين است كه ما گاهي همه چيز را مطلق مي‌بينيم. چون تخصصم اقتصاد است از اين راه وارد مي‌شوم. ما داخل كشور يكسري امكانات داريم كه اصلا نبايد ناديده گرفته شوند. بايد به اين امكانات اتكا كنيم. كشوري هستيم كه انرژي فراوان داريم و قيمتش نسبت به جاهاي ديگر ارزان است. نيروي جوان تحصيلكرده داريم. بازار خوبي داريم، زيرساخت‌ها را هم داريم. تكنولوژي و انتقال تكنولوژي نيازمند كاري بلندمدت است. اين مجموعه اگر بخواهد انجام شود، ما با اتكا به اينها و استفاده از تكنولوژي‌هاي روز اگر مسئله فاينانس را حل كنيم، مي‌توانيم مكمل هم شويم. ما از فاكتورهاي قدرت موجودمان به بهترين نحو استفاده كرده‌‌ايم. اگر در همين زمينه اقتصادي همه اينها را داشته باشيد، كسي به شما تكنولوژي منتقل نكند، كار تحقيق و توسعه انجام نمي‌شود. شركت بوش بزرگ‌ترين قطعه‌ساز اروپاست .وقتي بوش براي اولين بار در اينجا دفترش را باز كرده، اگر با قطعه‌سازان ما همكاري كند، آن وقت است كه نتيجه مي‌دهد. كاركردن با جهان با اين رويكرد يعني استفاده حداكثري از توان داخلي. چون توان داخلي ما پوشش عام و كامل ندارد. در دنيا هيچكس اين كار را نمي‌كند. يك شركت كه تاكنون معادن آهن را مي‌گرفته، در جاي ديگري فرآوري مي‌شده، در بخش لهستان مي‌آمده و براي شركتي مثل BMW مي‌فرستاده، الان آن شركت به ايران آمده و ما بررسي مي‌كنيم كه با توجه به معادني كه داريد، ورقه اصلي اوليه را در ايران توليد كنيم و از اينجا به لهستان برود، آنجا پوليش شده و در خودروسازي استفاده شود. معني اقتصاد جهاني يعني همين. يعني شما در اين چرخه جايي كه مزيت داريد، از اين مزيت استفاده مي‌كنيد. به نظرم اين نه تنها به معني ناديده گرفتن نيست بلكه استفاده بهينه و حداكثر از توان داخلي است.
*يكي از كانديداها اخيرا در نطق‌هاي انتخاباتي، به بحث برجام كه مي‌رسد مي‌گويد برجام تصميم نظام است و درست است اما معتقد است هر دولتي بود همين راه را مي‌رفت و به برجام مي‌رسيد. دوم اينكه اين سؤال را مطرح مي‌كند كه برجام هيچ نفعي براي مردم نداشته. شما که سابقه حضور در تیم هسته ای را دارید نظرتان در این مورد چیست؟
او مي‌گويد هر دولتي بود به برجام مي‌رسيد، اما چرا كسي هشت سال اين كار را نكرد؟ اين كار توان و افراد خاص را مي‌طلبید. نمي‌توانيد كاري كه آقاي ظريف مي‌كند يا نوع بينش اين دولت را با هر كسي مقايسه كنيد. اينطور نيست كه هر تيمی مي‌توانست چنين تواني داشته باشد. با زبان بين‌المللي صحبت كردن كار آساني نيست. اکنون وقتی براي قطارهاي سرعت بالا صحبت مي‌كنيم، حداقل سه شركت اروپايي با هم رقيب هستند. دو شركت فرانسوي و يك شركت ژاپني رقيب هستند. شما حق انتخاب داريد. مهم است كه شما در سياست بتوانيد شريكي داشته باشيد كه انتخابش كنيد ، در اقتصاد هم باید حق انتخاب داشته باشيد. وقتي كسي با ما كار نكند، شما به اجبار تكنولوژي را از يك كشور خاص مي‌گيريد و معلوم نيست آن تكنولوژي خاص ارزانتر و باكيفيت‌تر باشد. داستاني واقعي را براي شما مي‌گويم. زماني كه آقاي احمدي‌نژاد سال 84 انتخاب شد، هر وزير را با معاونانش فراخواند. آن زمان آقاي خرازي وزير بود و من معاون اقتصادي وزارت خارجه بودم. ايشان يكسري بيانات داشت كه وزارت خارجه‌اي‌ها به حوادثي كه اتفاق افتاده بي‌توجه هستند و از رياست جمهوري دفاع نمي‌كنند. در آن جلسه به ايشان گفتم شما توقع داريد ما از شما دفاع كنيم. شما زبان باز كن، حرف بزن، سياست‌هايت را مشخص كن كه ما بتوانيم از شما دفاع كنيم. رقيب شما (مرحوم) هاشمي رفسنجاني بوده، ايشان هشت سال رئيس‌جمهور بوده و چند سال رئيس مجلس بوده و همه ايشان را مي‌شناختند. اما شما را كسي نمي‌شناسد. ايشان از حرف من ناراحت شد و جلسه را ترك كرد.
