فناوری‌های ایمنی مدرن، هزینه تعمیر خودرو را افزایش می‌دهند
فناوری‌های ایمنی و کمک‌راننده مدرن خودرو مثل ترمز اضطراری خودکار، در رانندگی ایمن نقش مهمی دارند. اما سیستم‌های پیشرفته در هزینه‌ی بیشتر تعمیر و نگه‌داری هم دخیل خواهند بود.
با پیشرفت مهندسی ساخت خودرو و استفاده از تجهیزات مدرن در ایمنی و سیستم‌های کمک‌راننده، روزبه‌روز به‌سمت هدف نهایی خودروسازی آینده، یعنی فناوری خودران نزدیک‌تر می‌شویم. فناوری خودران که درکنار تجهیزات و سیستم‌های پیشرفته عملی خواهد شد، علاوه‌بر سواری راحت‌تر برای سرنشینان جنبه‌های جدیدی هم به‌همراه دارد؛ در خودروهای آینده، فرایند و هزینه‌های تعمیر و نگه‌داری کاملاً متفاوت خواهد بود.
درواقع حتی در خودروهای جدید هم تعمیر و هزینه‌های جانبی در مقایسه با دهه‌های گذشته بسیار متفاوت است. به‌عنوان مثال، ترمیم ترک و سنگ خوردگی شیشه جلو خودروهای قدیمی تنها در چند دقیقه و بدون نیاز به تعمیرگاه‌های مجهز انجام می‌شود؛ اما همین مورد ساده در خودروهای جدید، نیازمند مراجعه به مراکز بزرگ و استفاده از تجهیزات گران‌قیمت و پیچیده است. علاوه‌بر زمان بیشتر تعمیر در خودروهای مدرن، هزینه‌ی بیشتری هم باید پرداخت کرد.
اما چرا باید تعمیر ترک خوردگی ساده شیشه جلو در خودروهای مدرن نیازمند هزینه، وقت و تجهیزات بیشتر باشد؟ به‌طور خلاصه، اگر فرایند تعمیر به‌درستی انجام نشود، نتایج ناگواری به همراه خواهد داشت. در نسل فعلی خودروسازی سیستم‌های ایمنی مدرن نظیر کمک به رانندگی ببین خطوط، ترمز اضطراری و جلوگیری از تصادف در ارتباط مستقیم با شیشه جلو هستند. سازمان‌های ایمنی و تست تصادف معتبر جهان نقش مثبت این سامانه‌ها در جلوگیری از تصادف و نجات جان سرنشینان را تأیید کرده‌اند اما مجموعه‌ی این تجهیزات، اجزای حساس و پیچیده‌ای چون التراسونیک، رادارها، حسگرها و دوربین‌ها را در اختیار گرفته‌اند.
تنظیم سیستم‌های ایمنی مدرن، وقت و هزینه بالایی نیاز دارد
دوربین‌های کارگذاشته‌شده در شیشه جلو، رادارها و حسگرهای جلوپنجره و قطعات اولتراسونیک روی سپر و بدنه خودرو، بسیار حساس هستند؛ یک برخورد جزئی می‌تواند این قطعات را از تنظیمات اصلی خارج کند. باتوجه به اینکه خودروها و راننده‌ها هرروز وابستگی بیشتری به این سیستم‌ها پیدا می‌کنند، عملکرد درست آن‌ها مرز بین مرگ و زندگی را مشخص می‌کند. مثلا اگر پس از تعمیر ترک خوردگی شیشه جلو دوربین سیستم ایمنی تنظیم نشود، نمی‌توان به عملکرد آن مطمئن بود؛ دوربینی که تنظیمات آن نادرست باشد، می‌تواند از کمک به رانندگی بین خطوط به انحراف در جاده منتهی شود. کارشناس‌ها معتقد هستند که به‌دلیل پیچیدگی سیستم‌های ایمنی مدرن، رادارها و دوربین‌ها، پس از هر تعمیر کلی و جزئی باید تنظیم فرمان و دیگر قطعات بررسی شود. در گذشته تعمیر یا تعویض شیشه جلو خودرو، نیازمند تنظیم فرمان نبود.
در برخی موارد، تنظیم دوباره‌ی تجهیزات ایمنی و کمک‌راننده مدرن نیازمند استفاده از دستگاه‌های پیشرفته‌ی لیزر در تعمیرگاه‌های ویژه است. بسیاری از مراکز تعمیر از دستگاه DAS 1000 ساخت بوش آلمان استفاده می‌کنند؛ اما در خودروهای جدید، تنظیم فرمان و سیستم‌های ایمنی باید با لیزر و در فضایی کنترل‌شده انجام شود که اصطلاحاً تنظیم استاتیک نام دارد. پیچیدگی این فرایند زمانی بیشتر می‌شود که تنظیمات سیستم‌های ایمنی خودروهای برندهای خودروساز مثل فیات کرایسلر، هوندا و تویوتا حتی باوجود قطعات یکسان در دوربین‌ها، متفاوت است. گاهی اوقات برای عملکرد درست شیشه جلو جدید باید از قطعات دیگری هم استفاده کرد؛ مثلا استفاده از چراغ‌های جلو LED قدرتمند برای روشنایی بیشتر و ازبین‌بردن سایه‌ها در دوربین‌ها. در سیستم‌های تعمیر ساخت بوش از لیزرهای سبز برای دو‌نیم کردن بدنه خودرو و ایجاد خطوط مجازی استفاده می‌شود. در تنظیم شیشه جلو، باید به شیب و درجه‌ی نصب آن هم بسیار دقت کرد؛ اگر تنظیم درست نباشد، ممکن است آستانه‌ی فعال شدن سنسورها کمتر شود. درواقع حسگرها مسافت طولانی‌تری را درنظر می‌گیرند که حاصل آن هشدار و ترمزگیری خودکار خودرو بدون وجود خطر است.
متغیرهای زیادی در تعمیر سیستم‌های ایمنی مدرن وجود دارند
در تنظیم سیستم‌های ایمنی، برخی مدل‌ها به‌منظور دقیق بودن ارتفاع خودرو، باید با باک بنزین پر درنظر گرفته شوند. در برخی خودروها موارد دیگری هم باید بررسی شود؛ مثلا پس از تغییر رینگ و تایر به اندازه‌ی کوچک‌تر یا بزرگ‌تر باید سیستم‌های ایمنی دوباره تنظیم شوند. محصولات برخی برندها مثل فورد، جنرال موتورز و داج باید براساس شرایط مشخص سازنده در هنگام رانندگی تنظیم شوند؛ این حالت تنظیم دینامیک نام دارد. مثلا برای تنظیم دوباره سیستم کمک به رانندگی بین خطوط این مدل‌ها، باید این فرایند با چند کیلومتر رانندگی انجام شود. برای تنظیم، باید اسکنر مخصوصی به خودرو متصل شود؛ سپس در جاده‌ای که خطوط آن مشخص است و پاک نشده باشد و در شرایط آب‌و‌هوایی آفتابی با سرعت بالای ۸۰ کیلومتر بر ساعت برای حداقل ۲۰ دقیقه رانندگی شود. پس از این فرایند، اسکنر متصل به خودرو تنظیمات درست و نادرست را نشان می‌دهد. خودروهای دیگر مانند محصولات مرسدس بنز و هوندا در برخی مدل‌ها، نیازمند هر دو تنظیم استاتیک و دینامیک هستند. تعمیر این مدل‌ها وقت‌گیر است و هزینه‌ی بیشتری برای مالک درپی خواهد داشت. درواقع هزینه‌ی تعمیر این مدل‌ها در یک برخورد ساده در مقایسه با خودروهای دیگر بسیار بیشتر خواهد بود.
اگر تمام موارد گفته‌شده را درنظر بگیریم، هزینه‌ی تعمیر و ترمیم ترک‌خوردگی شیشه جلو خودرویی که به ترمز اضطراری خودکار، کروز کنترل هوشمند و سیستم هشداردهنده‌ی انحراف از مسیر مجهز است؛ حدود ۱۶۰۰ دلار خواهد بود. خودروهایی که از حسگرهای اولتراسونیک و رادارها استفاده می‌کنند، خرج بیشتری به‌دنبال خواهند داشت. مثلا یک برخورد کوچک به آینه‌های جانبی یا سپر عقب می‌تواند به‌معنی آسیب‌دیدگی رادارها و حسگرهای سیستم هشداردهنده‌ی نقطه کور و عبور خودرو از پشت هنگام دنده عقب باشد؛ هزینه‌ی تعمیر این موارد بیشتر از ۲ هزار دلار خواهد بود. حتی یک برخورد جزئی با برآمدگی کنار خیابان هم نیازمند ۳۰۰ دلار هزینه، تنها برای بررسی درست بودن تنظیمات سیستم‌های ایمنی و کمک‌راننده است. باتوجه به این موارد، برای خرید خودروهای جدید باید دو نکته را در نظر داشت؛ بررسی شرایط بیمه و آشنایی با تجهیزات ایمنی پیشرفته در خودرو. باتوجه به اینکه سیستم‌های ایمنی پیشرفته هنوز استاندارد تمام خودروها نیستند، بنابراین تمام شرکت‌های بیمه هزینه‌ی تعمیر آن‌ها را قبول نمی‌کنند. برای خرید خودروی جدید هم باید با تمام سیستم‌های استاندارد و آپشن آن آشنا بود؛ می‌توان برخی موارد مثل هشدار نقطه کور را انتخاب نکرد تا هزینه‌های احتمالی تعمیر و نگه‌داری کمتر شود.
ایمنی بیشتر؛ هزینه‌ی بالاتر
دلیل اصلی وجود سیستم‌های ایمنی پیشرفته، جلوگیری از تصادف و هزینه‌های بالای تعمیر اساسی درکنار کاهش خطر است که به‌نوعی، توجیه قیمت بیشتر آن‌ها هم خواهد بود. براساس جدیدترین پژوهش‌ها در آمریکا، خودروهای جنرال موتورز مجهز به ترمز اضطراری خودکار و هشدار برخورد از روبه‌رو در ۲۳ ایالت این کشور تا ۴۳ درصد تصادف کمتری (تصادف برخورد مستقیم به سپرعقب خودروی جلو) داشته‌اند. همچنین سرنشینان این خودروها در مقایسه با مدل‌هایی که سیستم‌های ایمنی مدرن مجهز نیستند تا ۶۴ درصد صدمه‌ی کمتری می‌بینند. متخصص‌ها پیش‌بینی می‌کنند که سیستم‌های ایمنی پیشرفته سالانه در آمریکا از ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تصادف، ۱ میلیون و ۱۰۰ هزار صدمه جدی و حدود ۹ هزار و ۵۰۰ مرگ افراد جلوگیری می‌کنند. بنابراین تصمیم‌گیری ساده است؛ سیستم‌های ایمنی و کمک‌راننده مدرن، باید در تمام خودروها وجود داشته باشند.
یکی از اهداف مهم خودروسازی امروز، جلوگیری از تصادفات بیشتر است؛ اما بیشتر خودروها، هنوز به سیستم‌های ایمنی پیشرفته مجهز نیستند. در کشور توسعه‌یافته‌ای مثل آمریکا، یک تعمیرگاه مجهز هر سال ۱۵ میلیون مراجعه‌کننده دارد که تنها ۱۰ درصد آن‌ها، خودروهای مجهز به سیستم‌های ایمنی جدید هستند. این درصد به‌تدریج بیشتر می‌شود؛ درواقع تمام خودروسازان بزرگ به‌صورت داوطلبانه متعهد شده‌اند که تا سال ۲۰۲۲، محصولاتشان را در حالت استاندارد به ترمز اضطراری خودکار مجهز کنند.
باید به‌خاطر داشته باشیم که با اضافه شدن سیستم‌های ایمنی پیشرفته‌ی بیشتر به خودرو، کل مجموعه پیچیده‌تر خواهد شد. این مورد هزینه‌های تعمیر را بالاتر خواهد برد و متقاضیان خرید خودرو هم باید انواع بیشتری از سیستم‌های ایمنی را شناسایی کنند. اما درنهایت، ایمنی بیشتری در رانندگی ایجاد می‌شود.
