رمضان؛ قطعهای از بهشت در جهنم سوزان دنیاست
ماه رمضان در هر سال، قطعهای از بهشت است که خدا در جهنم سوزان دنیای مادی ما آن را وارد میکند و به ما فرصت میدهد که خودمان را بر سر این سفره الهی در این ماه وارد بهشت کنیم. این، ماه رمضان است، ماه ضیافتالله است، ماه لیلةالقدر است.
«آداب روزهداری، احوال روزهداران» شامل گزیدهای از مجموعه توصیهها، نصایح، مواعظ و تحلیلهای رهبر انقلاب، یکی از بهترین نمونهها در تبیین دقایق و ظرائف معارف ماه رمضان است که در فرازهایی از بیانات معظّمٌله در ماههای رمضان سالهای 1369 تا 1390 ارائه شده است. در این اثر که به اهتمام علیرضا مختارپور قهرودی تدوین و از سوی انتشارات انقلاب اسلامی منتشرشده، ضمن حفظ ترتیب زمانی بیانات معظّمٌله، برای دسترسی آسانتر علاقهمندان به محورهای مباحث، فهرستی جامع از کلیدها و موضوعات متعدد مندرج در این مجموعه ارائه شده است.
«آداب روزهداری، احوال روزهداران» نکات مهم معرفتی از سیره علمی و عملی رهبر معظّم انقلاب را در زمینههای مختلف عبادی، اجتماعی و سیاسی از معارف ماه مبارک رمضان در اختیار علاقهمندان قرار میدهد. اگرچه ممکن است این مباحث برای برخیها عادی و حتی تکراری به نظر بیاید که بارها در متون دینی خواندهاند و از لسان علما و مراجع شنیدهاند. در همین کتاب و در فرازی از بیانات رهبر معظّم انقلاب، در قالب نکتهای دقیق و آموزنده به این موضوع پاسخ داده شده است:
«از بس اینها را تکرار کردهایم و شنیدهایم و گفتهایم، برایمان عادی شده است. انسانی به کمال راه پیدا میکند که از بین همین چیزهای تکراری، حقایق را پیدا کند. علم مادی نیز همینطور است. همه در مدت عمرشان دیدهاند که وقتی سیب از درخت جدا میشود، به طرف زمین میافتد. دیگر از این کار عادیتر، چیزی در دنیا هست؟! اما یک نفر متوجه شد که این یک پدیده است: چرا سیب پایین میآید؟ چرا از درخت که جدا میشود بالا نمیرود؟ آن وقت نیروی جاذبه کشف شد. یک باب جدید در دانش بشری باز شد. همه این چیزهای عادی زندگی ما از این قبیل است.»
در ادامه بخشی از بیانات رهبر معظم انقلاب در این کتاب منتشر میشود:
ماه رمضان از جنبهای، در خور یک توجه أکید است که من درباره این قضیه چند کلمهای میخواستم عرض کنم. اگرچه این مطالب برای شما تازه نیست و حرفهایی است که شما خودتان، آنها را به مردم میگویید و برای شما روشن است، اما به عنوان تذکر برای هر کسی که بشنود عرض میشود. ماه رمضان در هر سال، قطعهای از بهشت است که خدا در جهنم سوزان دنیای مادی ما آن را وارد میکند و به ما فرصت میدهد که خودمان را بر سر این سفره الهی در این ماه، وارد بهشت کنیم. بعضی همان سی روز را وارد بهشت میشوند، بعضی هم از کنار آن، غافل عبور میکنند که مایه تأسف و خسران است. حالا برای خودشان که هیچ، هرکس که ببیند این موجود انسانی، با این همه استعداد و توانایی عروج و تکامل، از چنین سفره با عظمتی استفاده نکند، حق دارد که متأسف شود. این، ماه رمضان است. ماه ضیافتالله است. ماه لیلهالقدر است.
از بس اینها را تکرار کردیم، شنیدیم و گفتیم، برایمان عادی شده است. انسان به کمال راه پیدا میکند که از بین همین چیزهای تکراری، حقایق را پیدا کند. علم مادی نیز همین طور است. همه در مدت عمرشان دیدهاند که وقتی سیب از درخت جدا میشود، به طرف زمین میافتد. دیگر از این کار عادیتر، چیزی در دنیا هست؟! اما یک نفر متوجه شد که این یک پدیده است: چرا سیب پایین میآید؟ چرا از درخت که جدا میشود بالا نمیرود؟ آن وقت نیروی جاذبه کشف و یک باب جدید در دانش بشری باز شد. همه این چیزهای عادی زندگی ما از این قبیل است. قرآن را ملاحظه کنید: افلا یَنظرون الی الابل کیف خُلقَت(1) برای عرب شترسوار چیزی عادیتر از شتر هست؟! انسان را به آن «ابل» متوجه میکند. ما باید به این پدیدهها الهی که دور و بر ماست، توجه کنیم، یکی از آنها، همین ماه رمضان است. این ضیافتالله چیز کمی نیست. شنیدیم «ضیافتالله» مهیمانی است! آن هم میهمانیای که میزبان آن، خدای عظیم علیم کریم قدیر است که سراسر آفرینش، در قضیه قدرت اوست، فَهِی بِمشیَتک دون قولک موتمره(2) از این باید استفاده کرد. استفاده از این به چیست؟ به همین چیزهایی که در اختیار ما گذاشتند: همین روزه، نماز، نوافل، دعا، ذکر، توجه، خشوع و همین تضرع. اگر وارد این میدان شویم و ما معممین سعی کنیم مخاطبان خودمان را هم وارد این میدان کنیم، این کشور تبدیل به یک منطقه بهشتی خواهد شد. دنیا و آخرت درست خواهد شد، که: ولو ان اهل القری آمنوا واتقوا لفتحنا علیهم برکات من السماء والارض(4) اینها وعده الهی است. اینها مبالغه و اغراقگویی نیست. خدای متعال، برکات زمین و آسمان را بر مردم باتقوا مفتوح خواهد کرد. تقوا هم به همین است.
1- سوره غاشیه، آیه 17
2- صحیفه سجادیه، ص 54
3- فضائل امیرالمومنین، ص 133، آمالی (صدوق)، ص 93
4- سوره اعراف، آیه