جغرافیای جُرم در جهان؛ جرایم سازمان‌یافته از کجا صادر می‌شود؟
اگر چه هدف اساسی جرایم سازمان‌یافته کسب منافع اقتصادی است، اما رسیدن به اهداف مجرمانه که بعضا با پرداخت رشوه و تطمیع کارگزاران و ماموران اجرایی و پلیس انجام می‌شود، تاثیرات فلج‌کننده‌ای بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها دارد.
مجمع جهانی اقتصاد اخیرا گزارش سالانه خود از رقابت جهانی را منتشر کرده و با بررسی زیرشاخص‌های مربوط به اقتصاد و سلامت نهادها به رتبه‌بندی کشورهای مختلف پرداخته است.
یکی از زیرشاخه‌های مورد استفاده مجمع جهانی اقتصاد میزان جرایم سازمان‌یافته در کشورهای مختلف است که ارتباط مستقیم با زیرشاخص امنیت دارد. چرا که اخاذی، سرقت، خشونت و آسیب به اموال همگی از عواملی هستند که می‌توانند بر توسعه کشورها تاثیر بگذارند.
جرم سازمان‌یافته عبارت است از مجموعه‌ای از معاملات غیرقانونی که از سوی مجرمان متعدد برای یک دوره مستمر صورت می‌گیرد و هدف از این معاملات عمدتا کسب امتیازات اقتصادی و قدرت سیاسی است.
در این مطلب به بررسی ۱۵ کشور که بیشترین میزان جرایم سازمان‌یافته را دارند، پرداخته‌ایم. بیشتر این کشورها در جنوب و مرکز آمریکا قرار دارند، اما یک کشور اروپایی نیز در این فهرست دیده می‌شود.
نمره ۱ تا ۷ برای میزان جرایم سازمان‌یافته در نظر گرفته شده است. نمره ۱ حکایت از وخامت اوضاع دارد در حالی که نمره ۷ نشان می‌دهد هیچ مشکلی در مورد جرایم سازمان‌یافته در کشورها وجود ندارد.
۱۵- ایتالیا: ۳٫۵
ایتالیا مدت‌های طولانی تلاش کرده تا نفوذ گروه‌هایی چون کوسا نوسترا در سیسیل، درانگتا (بزرگ‌ترین گروه قاچاقچی کوکائین در اروپا) و کامورا را کاهش دهد. از سوی دیگر به دلیل بحران بی‌سابقه پناهندگان که در سال ۲۰۱۵ به اوج خود رسید، باندهای شمال آفریقا نیز فعالیت‌های خود را در این کشور گسترش داده‌اند. این بحران منجر به تبدیل شدن ایتالیا به یک بازار سیاه قاچاق انسان شد.
۱۴- مالی: ۳٫۴
جنگ داخلی میان گروه‌های اسلام‌گرا در شمال مالی و دولت در سال ۲۰۱۲ آغاز شد. در سال ۲۰۱۵، معاهده صلح بین دولت و این گروه‌ها امضا شد، اما خشونت اخیرا دوباره در این کشور آغاز شده است.
جنگ داخلی موجب شد جرایم سازمان‌یافته در این کشور شدت یابد.
تجارت غیرقانونی مواد مخدر، سلاح، کالا و قاچاق انسان در سراسر ساحل مالی، نیرو محرکه قدرتمندی برای شکل‌گیری گروه‌های مسلح در شمال این کشور محسوب می‌شود.
۱۳- موزامبیک: ۳٫۴
هم‌مرز بودن موزامبیک با شش کشور آفریقای جنوبی، این کشور را تبدیل به مرکزی برای تجارت غیرقانونی و قاچاق کرده است.
فساد مربوط به قاچاق کوکائین حکومت‌ها را در کشورهای آفریقایی به شدت تضعیف کرده است.
وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا در آخرین گزارش خود، با بررسی و ارزیابی جرم و جنایت در این کشور نوشت: تمامی مرزها، از جمله ساحل شرقی و حتی فرودگاه‌ها، قابل نفوذ هستند و قاچاق مواد مخدر، انسان و حیات وحش از مرزها به سادگی صورت می‌پذیرد.
۱۲- گینه: ۳٫۴
در میان کشورهای آفریقای غربی، گینه یکی از فقیرترین کشورها محسوب می‌شود. بی‌ثباتی سیاسی این کشور را تبدیل به یک زمین بازی برای قاچاقچیان مواد مخدر کرده است.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد، فساد مربوط به قاچاق کوکائین حکومت‌ها را در جوامعی چون گینه به شدت تضعیف کرده است. بر پایه این گزارش، تولید اقتصادی سالانه گینه کمتر از ارزش مقدار کوکائین ضبط‌شده از سوی پلیس است.
در گینه که دارای مرز دریایی است، کوکائین از جنوب آمریکا به کشور صادر و سپس به اروپا قاچاق می‌شود.
گزارش سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که مت‌آمفتامین‌ها نیز به شرق آسیا و دیگر کشورهای منطقه قاچاق می‌شود.
بیشتر هروئین تولیدشده در افغانستان، بزرگ‌ترین تولیدکننده در جهان، از طریق پاکستان صادر می‌شود.
گاردین سال گذشته خاطرنشان کرد، قاچاق مواد مخدر در مقایسه با سال ۲۰۰۰ که به اوج خود رسیده بود، کاهش یافته است اما تجارت غیرقانونی در این کشور همچنان وجود دارد.
۱۱- پاکستان:۳٫۳
جرایم سازمان‌یافته در پاکستان به شدت با تروریسم و گروه‌های تروریستی در ارتباط است.
نیویورک‌تایمز در گزارشی که در سال ۲۰۰۹ از کراچی تهیه کرده بود، نوشت: پلیس در پاکستان می‌گوید که طالبان با گروه‌های جنایتکار در ارتباط است و شبکه‌ای شبیه به مافیا تشکیل داده است. این شبکه با سرقت از بانک‌ها، آدم‌ربایی و اخاذی میلیون‌ها دلار برای شبه‌نظامیان شمال غربی پاکستان کسب درآمد می‌کند.
بیشتر هروئین تولیدشده در افغانستان، بزرگ‌ترین تولیدکننده در جهان، از طریق پاکستان که برخلاف همسایه خود دارای مرز دریایی است، صادر می‌شود.
۱۰- یمن: ۳٫۳
یمن یکی از فقیرترین کشورهای منطقه عرب و از سال ۲۰۱۵ به جنگ داخلی دچار است. عربستان سعودی، کشور همسایه یمن تاثیر بسیاری در به وجود آمدن درگیری‌های داخلی داشته است.
ترکیب فقر و بی‌ثباتی سیاسی زمینه را برای فساد و قاچاق در این کشور مهیا کرده است.
سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۰ در گزارشی نوشت: بزرگ‌ترین مشکلات یمن قاچاق غیرقانونی -به ویژه مواد مخدر- و ایجاد شبکه‌های جنایی از جمله تروریسم و تامین مالی آن است که هر دو با هم در ارتباط هستند.
با این وجود وزارت امور خارجه ایالات متحده می‌گوید، تروریسم منطقه‌ای به شکل چشمگیری جرایم سازمان‌یافته را در این کشور تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
۹- پرو: ۳٫۲
پرو دومین تولیدکننده کوکائین در جهان است و شبکه‌های بزرگ قاچاقچیان مواد مخدر در آن وجود دارد. تجارت چوب و قطع غیرقانونی درختان جنگل در این کشور رایج است.
با این وجود، بر خلاف سایر کشورهای موجود در فهرست، میزان خشونت مرتبط با جرایم سازمان‌یافته در پرو نسبتا پایین است.
۸- چاد: ۳٫۱
همچون سایر کشورهای موجود در این فهرست، تروریسم با جرایم سازمان‌یافته در چاد نیز ارتباط تنگاتنگی دارد.
کلمبیا همچنان بزرگ‌ترین تولیدکننده کوکائین در جهان محسوب می‌شود.
به گزارش وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا، مرزهای بلند و پرنفوذ این کشور قاچاق کالا و انسان را در سراسر این کشور تسهیل کرده است.
۷- کلمبیا: ۲٫۹
کلمبیا سابقه‌ای طولانی در زمینه جرایم سازمان‌یافته دارد.
اگر چه پابلو اسکوبار، ثروتمندترین قاچاقچی تاریخ بشر، در سال ۱۹۹۳ به دست پلیس و ارتش کلمبیا کشته شد، این کشور همچنان بزرگ‌ترین تولیدکننده کوکائین در جهان محسوب می‌شود.
۶- جامائیکا: ۲٫۹
کریستوفر دودوس کوک، رهبر باند قاچاقچیان، یکی از خطرناک‌ترین قاچاقچیان مواد مخدر در جهان محسوب می‌شد. وی در سال ۲۰۱۱ طی یک عملیات ضربتی بازداشت و به آمریکا تحویل داده شد. اما مشکلات مربوط به جرایم سازمان‌یافته همچنان در این کشور ادامه دارد.
به گفته وزارت امور خارجه آمریکا، جامائیکا همچنان بزرگ‌ترین منبع قاچاق ماری‌جوانا به ایالات متحده و ارسال کوکائین به آمریکای جنوبی محسوب می‌شود.
۵- گواتمالا: ۲٫۷
به گفته سازمان ملل متحد، گواتمالا رتبه دهم را در نرخ قتل که عمدتا به جرایم سازمان‌یافته مرتبط است، دارد.
تحلیل‌گران معتقدند، بی‌ثباتی در ونزوئلا می‌تواند جرایم سازمان‌یافته را در این کشور و همچنین منطقه افزایش دهد.
دو باند تبهکار مارا سلوتروچا و خیابان هجدهم، پس از پایان جنگ داخلی در سال ۱۹۹۶، پایه‌های قدرت خود را محکم کردند و هر دو از طریق اخاذی، تجارت غیرقانونی محلی و قاچاق مواد مخدر کسب درآمد می‌کنند.
۴- مکزیک: ۲٫۶
مکزیک دروازه اصلی ورود غیرقانونی مواد مخدر به آمریکا است که این امر جنگ‌های خونین فراوانی را میان باندهای قاچاقچی مواد مخدر در این کشور به وجود آورده است.
بنا بر گزارش کنگره ایالات متحده آمریکا، باندهای اصلی قاچاق مواد مخدر در این کشور در تلاشند تا حضور خود در آمریکا به خصوص در بازار هروئین را گسترش دهند.
اِل چاپو، رئیس کارتل بزرگ‌ترین گروه قاچاق مواد مخدر در مکزیک در ماه ژانویه به ایالات متحده تسلیم شد. سازمان‌های اجرای قانون امیدوارند که این امر به مقامات مکزیک کمک کند تا مشکلات این کشور را حل کنند.
۳- ونزوئلا: ۲٫۵
فقر در این کشور منجر به افزایش جرایم سازمان‌یافته در ونزوئلا شده است. در حال حاضر، کاراکاس مرگ‌بارترین شهر جهان محسوب می‌شود و از هر ۱۰۰ هزار شهروند ونزوئلایی ۱۳۰٫۳۵ نفر به قتل می‌رسند. بیشتر این کشتار به خشونت‌های جرایم سازمان‌یافته مرتبط است.
اخیرا اعتراض‌ها و شورش‌های بسیاری علیه رئیس‌جمهور این کشور، نیکولاس مادورو، صورت گرفته است و برخی تحلیل‌گران معتقدند، بی‌ثباتی می‌تواند جرایم سازمان‌یافته را افزایش دهد.
از سوی دیگر، از بین رفتن نظم سیاسی و فروپاشی ونزوئلا می‌تواند بر روی ثبات منطقه‌ای و همچنین صلح شکننده کلمبیا تاثیر بگذارد و گسترش جهانی شبکه‌های تروریستی و سازمان‌یافته بین‌المللی را به دنبال داشته باشد.
۲- هندوراس: ۲٫۴
همچون گواتمالا، موقعیت هندوراس در مرکز آمریکا، این کشور را تبدیل به منطقه‌ای کلیدی برای فروش مواد مخدر به ایالات متحده آمریکا کرده است.
سازمان ملل متحد در گزارش اخیر خود نوشت: ارتباطی تنگاتنگ میان قاچاق مواد مخدر و قتل در دو کشور گواتمالا و هندوراس وجود دارد. در حال حاضر، خشن‌ترین مناطق در جهان در کنار سواحل هندوراس و در دو طرف مرز گوانتانامو-هندوراس قرار دارند.
۱- السالوادور
به گفته سازمان ملل متحد، السالوادور، کشوری که در آمریکای مرکزی واقع شده، رکورددار قتل در جهان است.
همچون هندوراس و گواتمالا، فقر، جنگ داخلی و موقعیت جغرافیایی -منطقه‌ای بین جنوب و شمال آمریکا- آن را تبدیل به منطقه‌ای برای قاچاق مواد مخدر و جرایم سازمان‌یافته کرده است.
با این وجود، نیویورک‌تایمز سال گذشته گزارش داد که باندهایی که در این کشور فعالیت می‌کنند بیش از آنکه کارتل‌های پیچیده بین‌المللی باشند، مافیای فقرا هستند.
