بالاخره خرید و فروش آنلاین طلا مجوز دارد یا ندارد؟

چندی پیش رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران اعلام کرد که خرید و فروش آنلاین طلا غیرقانونی است و مردم نباید به پلتفرم‌های آنلاین معامله طلا اطمینان کنند. همین موضوع باعث ایجاد حواشی زیادی پیرامون فروش آنلاین طلا شد و کسب و کار پلتفرم‌های آنلاین را با مشکل مواجه کرد. این در حالی است که حدود ۴ یا ۵ سال پیش مجوزهایی برای فروشگاه‌های آنلاین طلا توسط اتاق اصناف و اتحادیه فناوران صادر شد که نشان‌دهنده قانونی بودن فعالیت‌های آن‌ها است. پس از تشکیل اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی نیز مجوزهای جدیدتری برای قانونی شدن فعالیت‌های خرید و فروش آنلاین طلا صادر کرد تا شکلی قانونی‌تر به این موضوع ببخشد.

رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران اعلام کرد که به دلیل اینکه مردم باید بتوانند طلا را از نزدیک دیده و امتحان کنند فعالیت‌های پلتفرم‌های آنلاین خرید و فروش طلا کاملا غیرقانونی و تایید نشده است. به علاوه این اتحادیه اعلام کرد که نتیجه فروش آنلاین طلا فساد در بازار است و باید هرچه زودتر پلتفرم‌های آنلاین طلا را تعطیل کرد. به علاوه مشکلاتی که برای طرح سکه ثامن پیش آمد به این موضوع دامن زده و باعث بیشتر شدن شایعات پیرامون این موضوع شد. پس از این موضوع دستوری غیررسمی به اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی مبنی بر عدم صدور مجوز برای پلتفرم‌های آنلاین طلا و جواهر صادر شد.

آقای الفت نسب دبیر اتحادیه کشوری کسب و کار مجازی اعلام کرد اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی نیز در راستای مقابله با این موضوع اقدام به ایجاد کارگروه پلتفرم طلا کرده است. در این کارگروه نمایندگانی از پلتفرم‌های مختلف همچون سکه سرمایه، پلتفرم ملی طلا و جواهر کوکو طلا، سایت زریک و سایت ساعتچی حضور داشتند تا فکری برای حل مشکلات پیش آمده بکنند. در این کارگروه تنها نمایندگان کسب و کارهای آنلاین طلا و جواهر حضور نداشتند و برخی از فعالان در حوزه معامله سنتی طلا نیز وارد کار شدند. این کارگروه در پاسخ به دلایل مطرح شده برای غیرقانونی دانستن فعالیت‌های طلا فروشی آنلاین و فاسد دانستن آن‌ها اعلام کردند که در صورتی که چنین مشکلی هم وجود داشته باشد مسئولیت پیگیری آن بر عهده پلیس فتا است نه اتحادیه طلا و جواهر تهران.

نکته مهم این است که فعالیت‌های آنلاین مربوط به خرید و فروش طلا عملا زیر نظر اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی است و اتحادیه طلا و جواهر تهران نقشی در صدور مجوز برای آن‌ها ندارد. با این حال کارگروه تشکیل شده در کسب و کارهای اینترنتی جلسه‌ای تشکیل داد و ضوابط جدیدی را برای اعطای مجوز به پلتفرم‌های آنلاین طلا تصویب کرد تا اتحادیه طلا و جواهر تهران را نیز راضی نگه دارد. بر اساس ضوابط جدید مجوز فعالیت آنلاین برای معامله طلا تنها به کسانی داده می‌شود که یا خود جواز کسب داشته باشند یا با یک طلا فروشی دارای مجوز همکاری کنند.

به این ترتیب این مجوز تنها به افرادی داده می‌شود که از سوی اتحادیه‌های طلا و جواهر استان‌ها و شهرستان‌های  مجوز داشته باشند. رییس اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی با اشاره به همین موضوع بیان می‌کند: «زمانی که فردی مجوزی برای خرید و فروش سنتی طلا دریافت کرده و مورد تایید اتحادیه طلا و جواهر تهران است چرا نباید اجازه داشته باشد فعالیت خود را به صورت آنلاین ادامه دهد.» وی همچنین اضافه کرد که اتحادیه طلا و جواهر تهران از بیان دلایل اصلی خود در اتاق اصناف خودداری کرده و تنها به فاسد بودن این کسب و کار و غیر قابل اعتماد بودن آن اشاره می‌کند.

در حالی که فعالیت‌های این پلتفرم‌ها کاملا قابل پیگیری است و حتی می‌توان گفت که بیشتر از شیوه سنتی معامله طلا قابل اطمینان و رسیدگی است. چرا که باید مشخصات هر محصولی که برای فروش در بستر مجازی عرضه می‌شود به طور کامل ذکر شود. در خصوص طلا مهم‌ترین مشخصه وزن آن است. بنابراین در همه پلتفرم‌های آنلاین طلا وزن محصولات به طور دقیق نوشته شده است. حال اگر محصولی به مشتری تحویل داده شد، مشتری می‌تواند با مراجعه به یک طلا فروشی محلی وزن محصول را به طور دقیق اندازه گرفته و از صحت مشخصات اعلام شده در سامانه اطمینان حاصل کند.

در صورتی که تفاوتی در وزن اعلام شده توسط سایت و وزن اصلی محصول در خرید طلا وجود داشته باشد، این موضوع کاملا قابل پیگیری بوده و مشتری می‌تواند به راحتی ادعای خود را ثابت کرده، خسارت بگیرد. این در حالی است که اگر چنین مشکلی در خرید سنتی طلا پیش آید اثبات آن بسیار مشکل‌تر بوده و حتی ممکن است هیچ‌گاه قابل ثابت کردن نباشد. از نظر رییس اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی موضوع غیرقانونی خواندن فعالیت‌های پلتفرم‌های آنلاین طلا را ناشی از مقاومت اتحادیه طلا و جواهر تهران در برابر تغییر می‌داند.

وی معتقد است که همچون دیگر کسب و کارهای اینترنتی جدیدی که در کشور ایجاد شدند، این موضوع نیز تا زمان عادی شدن خرید و فروش آنلاین طلا ادامه خواهد داشت. چرا که این اتحادیه تصور می‌کند که این موضوع ممکن است ضربه بزرگی به کسب و کار سنتی طلا بزند و آن‌ها را با مشکل مواجه کند. وی افزود که این اتحادیه خود می‌دانست که این دلیل چندان محکم و منطقی نیست. به همین دلیل آن را در جلسات رسمی اتاق اصناف مطرح نکرد. اما علت اصلی چنین مشکلاتی همین مقاومت در برابر تغییر است.

به هر حال با وجود همه حواشی و مشکلاتی که پیرامون خرید و فروش آنلاین طلا ایجاد شده است، محمدرضا نصراللهی، مشاور حقوقی اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی اعلام کرد که فعالیت‌های پلتفرم‌های آنلاین طلا کاملا قانونی بوده و دارای مجوز است. به علاوه از آنجایی که صدور مجوز جدید برای پلتفرم‌های جدید بر عهده این اتحادیه است، مانعی برای صدور این مجوزها وجود ندارد. افراد واجد شرایط می‌توانند برای دریافت مجوز اقدام کرده و فعالیت خود را در فضای مجازی و اینترنت آغاز کنند. اما در هر حال رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران هنوز هم بر حرف‌های خود تاکید داشته و از ممنوعیت صدور مجوز برای پلتفرم‌های آنلاین طلا حرف می‌زند.