آثار تاثیرگذار بر «باب دیلن»
داستان نوبل بردن «باب دیلن» بالاخره با تحویل دادن فایل صوتی سخنرانی او به آکادمی نوبل به پایان رسید و بعد از ماه‌ها حاشیه و جنجال، همه نفس راحتی کشیدند. او در این سخنرانی به طور ویژه از سه اثر ادبی یاد می‌کند و درباره تاثیر آن‌ها بر موسیقی خود حرف می‌زند.
به گزارش ایسنا، «سی‌بی‌سی» گزارشی کوتاه درباره سه کتابی که «دیلن» در سخنرانی‌اش به آن‌ها پرداخته و تاثیر این آثار بر فعالیت‌های موسیقایی این هنرمند منتشر کرده است.
برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۶ در سخنرانی خود به سه شاهکار ادبی که در خلق ترانه‌هایش الهام‌بخش بوده‌اند، اشاره می‌کند. این کتاب‌ها «موبی دیک» (نهنگ سفید) نوشته «هرمن ملویل»، «اودیسه» شاهکار حماسی «هومر» و «در جبهه غرب خبری نیست» اثری از «اریک ماریا رمارک» هستند و «دیلن» اذعان می‌کند که تاثیر آن‌ها به سال‌هایی که او کلاس‌های گرامر را می‌گذرانده، برمی‌گردد.
۱. «موبی دیک» نوشته «هرمن ملویل»
«دیلن» می‌گوید: «موبی دیک» اثری شگفت‌انگیز است، کتابی مملو از صحنه‌های پرهیجان و دیالوگ‌های دراماتیک.» داستان دغدغه کاپیتان برای دنبال کردن یک وال به طرز فریبنده‌ای ساده است و در عین حال، مملو از تمثیل‌ها و افسانه‌ها. «دیلن» ادامه می‌دهد: «ما فقط سطح چیزها را می‌بینیم. ما می‌توانیم آن‌چه را زیر لایه‌های دیدنی قرار گرفته تفسیر کنیم. این تم و تمام آن مفاهیمی که منتقل می‌کند، راهش را در چندین ترانه من باز کرد.»
موضوعاتی را که «دیلن» در سخنرانی‌هایش به آن‌ها اشاره کرد، می‌توان در ترانه «صدوپانزدهمین رویای دیلن» که سال ۱۹۶۵ در آلبوم «همه چیز را به خانه بازگرداندن» دید. این ترانه مملو از اشارات و اصطلاحات دریایی است و شخصیتی به نام «کاپیتان عرب» که یادآور «کاپیتان احب» داستان «ملویل» است، در آن نقش دارد.
۲. «در جبهه غرب خبری نیست» نوشته «اریک ماریا رمارک»
برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۶ در نسخه صوتی سخنرانی که به آکادمی نوبل تحویل داد، «در جبهه غرب خبری نیست» را این‌گونه توصیف می‌کند: «کتابی است که تو در آن کودکی‌ات را، ایمانت به جهانی معنادار و نگرانی‌ات را برای افراد از دست می‌دهی. تو در یک کابوس گیر می‌کنی، در گرداب مرموزی از مرگ و رنج. تو از خودت در برابر طرد شدن دفاع می‌کنی. خیلی تنهایی. بعد یک گلوله به سرت برخورد می‌کند و تو می‌میری. از چهره نقشه محو می‌شوی. تو منهدم شده‌ای… من این کتاب را کنار گذاشتم و آن را بستم. دیگر هیچ‌وقت نخواستم رمانی درباره جنگ بخوانم و هرگز هم نخواندم.»
اما این کتاب که درباره جنگ جهانی اول نوشته شده و چندین مرتبه هم مورد اقتباس قرار گرفته، باعث نشد «باب دیلن» در ترانه‌هایش از جنگ، مرگ و درد ننویسد. «اربابان جنگ» از آلبوم سال ۱۹۶۳ «دیلن» یکی از تاثیرگذارترین ترانه‌های ضدجنگ این خواننده و ترانه‌سرای آمریکایی است.
۳. «اودیسه» نوشته «هومر»
«اودیسه» مجموعه شعرهای حماسی «هومر» یونانی، روایت‌کننده سفر طولانی «اودسیوس» پس از جنگ تروا تا رسیدن دوباره به همسر و فرزندش است. خواننده «هله لویا» در سخنرانی نوبل خود به تأثیر اثر بزرگی چون «اودیسه» بر آثار ترانه‌سرایان مهم و برخی از کارهای خودش می‌پردازد و سپس از اثر گم‌گشتگی‌ها و اشتباهات «اودیسه» در سروده‌های حماسی «هومر» می‌گوید.
او معتقد است: «اودیسه» قصه عجیب و پرماجرای مردی بزرگسال است که پس از مبارزه در جنگ می‌خواهد به خانه برگردد… او مسیر زیادی را طی می‌کند و بعد به عقب رانده می‌شود… و وقتی همه چیز گفته و انجام می‌شود، وقتی بالاخره به خانه می‌رسد، او کنار همسرش می‌نشیند و داستان‌هایش را تعریف می‌کند.»
ترانه «آیسِس» از آلبوم «آرزو» (۱۹۷۶) هم چنین موضوعی دارد؛ مردی متاهل که همسرش را به خاطر سفری افسانه‌ای تنها می‌گذارد، تنها برای این که روزی برگردد و داستانش را برای او روایت کند.
*****
«باب دیلن» از نگاه بسیاری تاثیرگذارترین چهره در تاریخ موسیقی آمریکاست. برخی از ترانه‌های او توسط بسیاری از خوانندگان مشهور دوباره‌خوانی شده که از جمله آن‌ها می‌توان به «از فراز برج دیدبانی» که توسط «جیمی هندریکس» اجرا شد، اشاره کرد. او در پدیدارشدن سبکی در موسیقی به نام «راک بومی» در اواسط دهه ۶۰ بسیار تاثیرگذار بود و به «شکسپیر» هم‌نسلان خود شهرت یافت. «دیلن» در پنج دهه اخیر در موسیقی آمریکا یک پدیده محسوب می‌شده است.
آکادمی نوبل روز ۲۲ مهرماه نام «باب دیلن» را به عنوان برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۶ اعلام و «خلق تعابیر جدید شاعرانه در سنت شعر آمریکایی» را علت برگزیدن او عنوان کرد. انتخاب یک ترانه‌سرا و خواننده به عنوان برنده نوبل ادبیات، واکنش‌های مثبت و منفی بسیاری را به همراه داشت.
