ترمیم قدیمی ترین قرآن در ایران

قرآن تاریخی روستای نگل به دست یکی از مرمت‌کاران شاخص کشور با تأکید بر حفظ اصالت، ترمیم می‌شود.

امروز پنج شنبه(28 مهرماه) فرماندار سنندج و مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کردستان به همراه اصحاب رسانه کردستان از روند ترمیم قرآن نگل بازدید کردند.

در جریان این بازدید فرماندار سنندج در جمع خبرنگاران اظهار کرد: قرآن نگل یکی از قدیمی‌ترین قرآن‌های موجود در کشور است که به لحاظ خط و نوع نگارش بسیار بااهمیت است.

«ابراهیم زارعی» افزود: با توجه به اهمیت و جایگاه تاریخی این کتاب، تصمیم به مرمت آن گرفته شد که برای این کار یکی از سرشناس‌ترین و تواناترین مرمت‌کاران کشور که نسخه‌شناس بزرگی است، انتخاب شده است.

وی خاطرنشان کرد: هم‌اکنون 40 درصد ترمیم این کتاب ارزشمند رو به اتمام است و بقیه آن نیز در ماه‌های آینده به اتمام می‌رسد.

دخل و تصرفی در اصالت قرآن صورت نمی‌گیرد

زارعی افزود: این اطمینان را به مردم می‌دهیم که هیچگونه دخل و تصرفی در اصالت این کتاب صورت نمی‌گیرد و تنها با هدف جلوگیری از بین رفتن آن، اقدام به این کار کرده‌ایم.

در ادامه مدیرکل میراث‌فرهنگی کردستان نیز اظهار کرد: قرآن نگل از قدیمی‌ترین نسخ قرآن در کشور است که متأسفانه به‌علت شرایط نامناسب نگهداری دچار آسیب‌های زیادی شده و به مرحله خطرناکی رسیده بود که احتمال از میان رفتن آن افزایش یافته بود.

«محسن علوی» افزود: به‌منظور حفظ و نگهداری این کتاب ارزشمند، ترمیم آن مورد توجه قرار گرفت و این کار با اعتبار اولیه 30 میلیون تومان آغاز شده که مقرر شده سال آینده اعتباری به آن اختصاص داده شود.

مرمت قرآن نگل تا اوایل دی ماه به اتمام می‌رسد

وی با اشاره به این‌که تاکنون یک سوم این کار انجام شده است، افزود: تا اوایل دی ماه کار مرمت این کتاب به پایان خواهد رسید.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کردستان خاطرنشان کرد: با توجه به این‌که در استان کردستان کارگاهی برای انجام مرمت قرآن وجود نداشت چند بار پیشنهاد انتقال قرآن به تهران برای مرمت در کارگاه داده شد که موافقت صورت نگرفت و از همین‌رو در داخل مسجد روستای نگل کارگاهی تاسیس شد و قرآن در این محل توسط شاخص ترین چهره مرمت کار ایران مرمت می‌شود.

اگر قرآن نگل ترمیم نمی‌شد، در چند سال آینده از میان می‌رفت

«حمید ملکیان»، مرمت کار نیز در این‌باره اظهار کرد: این کتاب به‌علت شرایط نگهداری دچار آسیب شده و اگر برای مرمت آن اقدام نمی‌شد، در چند سال آینده شاهد از میان رفتن کامل این کتاب بودیم.

وی افزود: مطالعات اولیه بر روی این کتاب نشان می‌دهد که این قرآن بر روی کاغذی با عنوان کاغذ سمرقندی نوشته شده و به دلیل اسیدی شدن هم‌چنین ساختار سلولزی پوسیده و از هم پاشیده می‌شود.

مرمت کار شاخص کشور با اشاره به این‌که مرکب استفاده شده برای نگارش کتاب، اسیدی شده و کم کم موجب از بین رفتن کاغذ می‌شود، گفت: به همین دلیل اسیدزدایی اولین اقدام برای مرمت این کتاب است.

ملکیان با اشاره به این‌که برای این کار از تکنولوژی روز دنیا استفاده می‌شود، گفت: هر اقدامی برای مرمت این کتاب با تأکید بر حفظ اصالت و ماهیت انجام می‌شود.

وی افزود: این کتاب در مجموع 363 صفحه است که تاکنون 94 صفحه آن ترمیم شده و 102 صفحه نیز در روزهای آینده به اتمام می‌رسد و در مجموع تا اوایل دی ماه ترمیم کتاب طول خواهد کشید.

مرمت کار شاخص کشور ادامه داد: به‌منظور جلوگیری از ایجاد هر گونه مشکل برای این کتاب، جلد این کتاب نیز شیرازه‌بندی شده و بر روی رحل قرار داده می‌شود.

وی در خصوص پیشینه این کتاب نیز اظهار کرد: این کتاب با خط کوفی پیراموز که متعلق به ایرانیان بوده و در اواخر قرن چهارم نوشته شده است.

«سیف‌الله ساعدی» بخشدار کلاترزان نیز در این بازدید در جمع خبرنگاران اظهار کرد: روستای تاریخی نگل به دلیل داشتن دو اثر ارزشمند قرآن نگل هم‌چنین درخت کهنسال توت که ثبت ملی شده‌اند، نیاز به توجه بیشتری دارد.

وی با اشاره به این‌که منطقه کلاترزان و به‌ویژه روستای نگل دارای پتانسیل‌هایی است که می‌تواند در جذب گردشگر به استان موثر باشد، گفت: دریاچه ناشناخته نیز چالاو در این روستا قرار دارد که تاکنون اقدامی برای معرفی آن صورت نگرفته است.

ساعدی از احداث ساختمانی در روستای نگل به‌منظور اسکان گردشگران خبر داد و خاطرنشان کرد: مثلث روستاهای زونج، میانه و برقرو پتانسیل‌های زیادی دارد که توجه به آن گردشگران زیادی را به استان جذب خواهد کرد و علاوه بر این، اشتغال زیادی را برای مردم این روستاها ایجاد می‌کند.

در ادامه، از موزه نگل نیز که دو سال پش توسط اهالی این روستا ساخته شده نیز بازدید به عمل آمد.

روستای نگل با جمعیتی حدود 3500 نفر و 600 خانوار در 65 کیلومتری جاده «سنندج – مریوان» واقع شده که قرآن تاریخی نگل در آن واقع شده است، قرآن نگل به روایت پیشینیان این روستا، یکی از قرآن‌هایی است که در صدر اسلام توسط خلیفه سوم مسلمانان برای چهار اقلیم مسلمان‌نشین جهان ارسال شده و طبق روایات این قرآن توسط عبدالله بن عمر به این مکان آورده شده است.

این قرآن در سال 82 به شماره 2 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.