همه‌ی احتمالات درباره مومیایی منتسب به رضاخان
شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها با خبری عجیب مواجه شدند؛ کشف یک جسد مومیایی‌شده در اطراف حرم شاه‌عبدالعظیم. خبرهای اولیه حکایت از آن داشت که احتمال دارد جنازه متعلق به پهلوی اول باشد. حالا اظهارات ضدو نقیض زیادی در این رابطه به گوش می رسد.
برترین‌ها: خبر کشف یک مومیایی در شهرری از روز گذشته در صدر اخبار شبکه های مجازی است. روز گذشته روابط عمومی آستان حضرت عبدالعظیم با انتشار بیانیه‌ای خبر کشف جسدی مومیایی در این آستانه در شهرری که آن را به رضا شاه پهلوی نسبت می‌دهند، یک شایعه اعلام کرد. در ادامه و پس از انتشار خبرهای اولیه رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر تهران در مصاحبه‌ای درباره جنازه مومیایی کشف‌شده گفت: این جنازه مومیایی‌شده در پی حفاری در قسمت غربی صحن شاه‌عبدالعظیم حسنی پیدا شده است.
او با بیان اینکه جنازه متعلق به هرکسی که باشد، به دلیل اینکه مومیایی شده جنبه میراثی دارد و باید حفظ شود، گفت: البته نظر نهایی را باید کارشناسان میراث و پزشکی قانونی بدهند که ببینیم این جنازه متعلق به چه کسی است.
مصطفی آجرلو، مدیر کل روابط‌عمومی آستان حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) هم در این زمینه عنوان کرد: جسد کشف‌شده نیز باقی مانده از یک جسد طبیعی است، هیچ جسد مومیایی در این منطقه به دست نیامده است؛ حتی چهره آن قابل تشخیص نبوده و شایعه پخش‌شده درباره بقایای این جسد صرفا ساخته‌شده فضای مجازی است.
اما محمدرضا نعمتی، مدیر اداره باستان‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی با اظهار بی‌اطلاعی از جسد مومیایی کشفی، می‌گوید: درصورتی‌که جسد را متعلق به رضاخان بدانیم، جسد کشف‌شده قطعا باید مومیایی باشد، چراکه رضاشاه، سال ۱۳۲۴ در تبعید در ژوهانسبورگ از دنیا رفت و به شهادت تاریخ جنازه مومیایی‌شده او چهار سال بعد، به ایران آورده شده. جنازه رضاشاه را در مقبره بزرگی در شهرری دفن کردند. بعد از تخریب، جنازه رضاشاه پیدا نشد و شایع شد که محمدرضا، جنازه پدر را مخفیانه در هنگام خروج از ایران (دی‌ماه ۱۳۵۷) با خود برده است.
امیرمصیب رحیم‌زاده، مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرری نیز در این زمینه تأکید کرده این خبر را هنوز از منبع موثقی نشنیده است و هنوز از سوی متولیان آستان حضرت عبدالعظیم(ع) به این اداره اطلاعاتی داده نشده است.
نکته این جاست که در کتاب خاطرات آیت‌الله خلخالی، شخصی که روزگاری مقبره منتسب به رضاخان را تخریب می‌کند، ادعای وجود جسد رضاخان در این مکان رد شده است.
در بخشی از این کتاب آمده: «هرچه قبر رضاخان را کندند، حتی استخوان‌های او هم به دست نیامد. بعدا معلوم شد که شاه هنگام فرار، استخوان‌های پدرش را برداشته و با خود به قاهره برده است و حالا هم در یک جای امن، در لس‌آنجلس، نگهداری می‌شود. این استخوان‌ها را در کنار جنازه فرزند اشرف، آقای شفیق، به امانت نگاهداری می‌کنند تا به‌اصطلاح، در یک فرصت مناسب، در ایران، دفن کنند». این کتاب توسط نشر سایه منتشر شده و این مطالب در صفحه‌های 342 و 347 کتاب منتشر شده است.
احمد ابوحمزه، ری‌شناس هم در گفت‌وگوی با «شهروند» نظر دیگری دارد و می گوید: «منطقه‌ای که عملیات در آن انجام می‌شد، جنازه دیگری دفن نبوده است. در منابعی که من به آن رجوع کرده‌ام گفته شده در آن نقطه فرد دیگری به شکل مومیایی دفن نشده. بنابراین اگر این جنازه کشف شده مومیایی باشد، صددرصد مربوط به پهلوی اول است. به‌خصوص که آن‌جا هیچ‌وقت محل تدفین مومیایی نبوده است.»
شاید تنها راه چاره برای باز شدن گره ماجرا آزمایش DNA باشد، دکتر احمد شجاعی رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور در گفت و گو با «ایسنا»درباره اینکه آیا پزشکی قانونی می‌تواند اجساد مومیایی شده را شناسایی کند اظهار کرد: احتمال شناسایی اجساد مومیایی شده از سوی پزشکی قانونی وجود دارد اما امکان آن به شکل 100 درصدی نیست.
به گفته شجاعی از طریق اخذ آزمایش DNA از بستگان جسد مومیایی شده نیز می‌توان فرآیند تشخیص هویت را سریعتر انجام داد.
