روسیه؛ ایران را انتخاب خواهد کرد یا آمریکایِ ترامپ را؟
سوریه روزهای متشنجی را سپری می کند، پیچیدگی و درهم تنیدگی منافع و تعدد بازیگران و سرعت بالای تحولات باعث شده است چشم انداز بحران سوریه با ابهام بیشتری مواجه باشد. در حالی که مذاکرات صلح آستانه با محوریت سه کشور روسیه، ایران و ترکیه با موفقیتهایی همراه بود اما به هم خوردن توازن قدرت و پیروزی های دولت سوریه باعث شد محور معارض و حامیان منطقه ای و بین المللی آن در پی بر هم زدن روند موجود باشند.
در این بین با یک حمله شیمیایی در دوما، بهانه ای برای حمله موشکی امریکا همراه متحدین آن انگلیس و فرانسه جور شد و ترامپ پس از شکل دادن یک روند تهدید آمیز و احتمال برخورد نظامی بین امریکا و روسیه، تهدید خود را با پرتاب صد وبیست موشک به اهدافی در سوریه عملی کرد.
پیچیدگی این روند زمانی افزایش یافت که ترکیه نیز از این عملیات حمایت کرد و خواستار تنبیه اسد شد. همچنین در این بین گمانه زنی هایی در رابطه با هماهنگی بین امریکا با روسیه شکل گرفت. چه آنکه حالی که روسیه در ابتدای تهدید ترامپ به هدف قرار دادن سوریه، به آن پاسخ داد و ناظران از تنش بین دو قدرت بین المللی سخن به میان آوردند، اما با آغاز عملیات امریکا و پرتاب موشکها، نه تنها مواضع روسها هدف قرار نگرفت، بلکه روسیه از پدافند خود برای از بین بردن موشکها نیز استفاده نکرد.
دو کارشناس مسائل بین الملل در رابطه با احتمال برخورد یا همکاری روسیه و امریکا در سوریه به سوالات نامه نیوز پاسخ گفتند.
این موضوع این سوال را به اذهان متبادر کرد که آیا روسیه در پی هماهنگی با امریکا و خالی کردن پشت ایران است؟ آیا به زیر میز گفت و گو های آستانه زده خواهد شد؟
در این باره نادر انتصار استاد دانشگاه آلابامای امریکا در پاسخ به این سوال که حمله و تهدید امریکا در سوریه چه ابعادی خواهد داشت؟ آیا در این روند نه تنها برخورد بین امریکا و روسیه جدی نیست، بلکه این دو قدرت به این نتیجه رسیده اند که برای پایان بحران در سوریه باید با هم همکاری کنند، گفت: این بستگی با نحوه برخورد روسیه خواهد داشت. اگر روسیه بخواهد یا بتواند ضربه محکمی به تهاجمات آمریکا بزند شاید برخی در دولت آمریکا بتوانند ترامپ را قانع کنند که باعث فاجعه غیر قابل کنترلی در خاورمیانه نشود. البته باید این را در نظر داشته باشیم که اکنون با وجود افرادی مانند جان بولتون و بزودی روی کار آمدن شخصی مانند پومپئو ما شاهد افراطی ترین و جنگ طلب ترین دولت در تاریخ معاصر آمریکا هستیم. بنابر این احتمال انجام هرگونه اعمالی از این افراد نباید باعث تعجب باشد.
این کارشناس مسائل بین المللی در مورد اینکه آیا بحث حمله شیمیایی در دوما یک یحث انحرافی بود تا دست برتر روسیه و ایران در سوریه دچار خلل شود، گفت: این اولین بار نیست که آمریکا و همپیمانان او بعد از پیروزی ارتش سوریه در حملات نظامی بر علیه گروهای افراطی و تروریستی بحث حمله شیمیایی از طرف دولت سوریه را مطرح کرده اند. شاید این بار نیز آنها مدرکی دال بر اینکه آیا تسلیحات شیمیایی در دوما استفاده شده است یا خیر و اگر شده چه گروهی از آن استفاده کرده است ندارند. اگر آمریکا جدا مایل به تحقیق در این مورد باشد باید از سازمان بین المللی جلوگیری از تسلیحات شیمیایی و کارشناس این سازمان استفاده کند نه اینکه در سازمان ملل هوچی بازی راه بیاندازد و این مسأله تکنیکی را به یک موضوع سیاسی برای پیشبرد سیاست خود در سوریه تبدیل کند. این روند فقط می تواند به پیچیده شدن موضوع بیانجامد.
از سوی دیگر رحمن قهرمانپور در پاسخ به این سوال که دلیل تردید امریکا برای ماندن یا رفتن از سوریه چیست و آیا برخورد بین امریکا و روسیه محتمل است، گفت: برخورد آمریکا با روسیه محتمل نیست. کاخ سفید دنبال حفظ اعتبار بازدارندگی آمریکاست. اما در سوریه متحدی جز کردها ندارد تا بخواهد ریسک کند و هزینه حمله را بپردازد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه در مورد این سوال که آیا امریکا به دنبال گرفتن هزینه خود در سوریه از عربستان است یا واقعا تمایل دارد در این بحران حضور داشته باشد، گفت: امریکا نمی تواند این حضور در سوریه را ادامه دهد و فایده ای هم برای آن ندارد چون آمریکا طرح ایجابی ندارد و نداشتن یک استراتژی در سوریه آنها را دچار تردید می کند. از این رو امریکا فعلا می خواهد محور آستانه تضعیف شود .
