“عامل X” پیروزی در انتخابات

کمتر از دو هفته دیگر به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری باقی مانده است. انتخاباتی که صحنه جدال دو قطبی کاندیداهای اصلاح طلب و میانه رو با کاندیداهای اصولگرا شده است. یکی از مهمترین مسائل این انتخابات با توجه به وجود تهدید های خارجی پس از روی کار آمدن ترامپ میزان مشارکت در انتخابات است. همچنین این مشارکت علاوه بر اثر گذاری در دفع تهدیدها بر نتیجه انتخابات هم می تواند اثر گذار باشد.

رهبر انقلاب هفته گذشته در جمع کارگران خطاب به مردم تاکید کردند: «هرکس کشور، نظام و امنیت را دوست دارد در انتخابات شرکت کند، این حضور تعیین کننده شرّ دشمن را از سرِ کشور کم خواهد کرد.»

این بیان رهبر انقلاب نشان از اهمیت شرکت در انتخابات برای حفظ منافع ملی دارد.

با این حال  مشارکت در انتخابات اهمیت دیگری هم دارد، اهمیتی دوم آن این است که نشان دهنده نظر واقعی اکثریت مردم در کشور است. هر چه مشارکت در انتخابات بالاتر باشد نامزدی که پیروز انتخابات می شود با قدرت بیشتر و رای بیشتری می تواند برنامه ها خود را دنبال کند. او نماینده جمع بیشتری از مردم خواهد بود.

در وضعیت کنونی ناظران می گویند هر چه شرکت در انتخابات افزایش یابد احتمال پیروزی نامزد اصلاح طلب و میانه رو انتخابات نیز بیشتر می شود. چرا که کسانی در انتخابات شرکت نمی کنند که از وضع موجود نارضایتی دارند در نتیجه رای آن ها به سمت تغییر گرایش پیدا می کند. با این حال این حکم کلی همیشه صادق نیست. شاید به همین خاطر است که عده ای از اصلاح طلبان می گویند تلاش هایی در درون کشور و از سوی رقبا برای کاهش مشارکت دیده می شود.

در انتخابات امسال برخلاف دوره های پیشین گفتمان “تحریم” نیز از قدرت زیادی برخوردار نیست. فعالیت افرادی که معتقدند این انتخابات را باید تحریم کرد بسیار محدود است.

حالا سوال این است در این دوره انتخابات ریاست جمهوری وضعیت مشارکت به طور کلی چگونه است؟ آیا امکان دارد در زمان باقی مانده تا انتخابات فضای انتخاباتی گرم تر شود.

محمد صادق جوادی حصار تحلیلگر مسائل سیاسی در این باره به خبرنگار فرارو گفت: «فضای تبلیغات در این انتخابات با انتخابات های پیشین تفاوت مهمی دارد. این تفاوت به فعالیت های انتخاباتی در فضای مجازی بر می گردد. در این دوره  بسیاری از بحث ها از کف خیابان ها و ستاد های انتخاباتی به فضای مجازی کشیده شده است. با وجود اینکه ستادهای انتخاباتی فعال هستند اما تبلیغات به شدت تحت تاثیر فضای مجازی قرار دارد.»

به گفته این فعال اصلاح طلب “این وضعیت باعث می شود که ما نتوانیم قضاوت درستی از وضعیت داشته باشیم. ما نمی توانیم به راحتی به این نتیجه برسیم که آیا شور انتخاباتی وجود دارد یا خیر. با اینحال اکنون شور شرکت و حضور در انتخابات در فضای مجازی دیده می شود.”

جوادی حصار دو قطبی شدن فضای انتخابات را در افزایش مشارکت انتخاباتی موثر دانست و گفت: «قراین و شواهد نشان می دهد دو مجموعه رقیب در انتخابات دست به بسیج گسترده نیروهای خود زده اند تا بتوانند به نتیجه برسند. آنها می دانند که اگر شکست بخورند ریل گذاری کشور تغییر می کند و این آگاهی بر فعالیت های سیاسی اثر گذاشته است. مناظره های انتخاباتی هم همین دوقطبی را نشان می دهد.»

این تحلیل گر مسائل سیاسی افزود: «با این وجود هنوز تصوراتی وجود دارد که چون در این انتخابات رییس جمهور مستقر نامزد است و اساسا تاکنون سابقه نداشته است که رییس جمهور مستقر برای دومین بار شکست بخورد، عده ای تصور می کنند اینبار نیز به هر ترتیب روحانی پیروز می شود و همین انتخابات را در ذهنشان به اتفاقی بی فایده تبدیل کرده است.»

جوادی حصار درباره ادعای تلاش برای کاهش شرکت در انتخابات اظهار کرد: «تلاش برای کاهش مشارکت در انتخابات یکی از تاکتیک های جناح مخالف دولت است، چرا که پایه رای اصولگرایان 15 تا 25 درصد است و پایه رای اصلاح طلبان 20 تا 35 درصد است. پایه رای اصولگرایان حتما در انتخابات رای خواهد داد. اما پایه رای اصلاح طلبان ممکن است در  مواقعی در انتخابات شرکت نکند.»

به گفته این تحلیلگر “تلاش اصولگرایان این است با کاستن مشارکت بر پایه رای اصلاح طلبان اثرگذار باشند و بالانس ایجاد کنند. آنها احساس می کنند اینگونه موازنه آرا بیشتر برقرار می شود و امکان موفقیتشان بالاتر می رود.”

جوادی حصار معتقد است: «رسانه ها باید با نشان دادن تفاوت ها بین نامزدها  مردم را به گزینش گری ترغیب کنند.» او معتقد است: «در مناظره ها فرصت ارائه برنامه وجود ندارد و فضا، فضای مچ گیری است. در نتیجه این وظیفه رسانه های که بر برنامه ها تمرکز کنند و فاصله ها را نشان دهند.»