ترامپ سرنوشت برجام را به کنگره می سپارد/ترامپ و تیلرسون اختلاف نظر دارند

نادر انتصار استاد دانشگاه آلابامای امریکا در گفت و گو با نامه نیوز روند منازعه ایران و امریکا بر روی برجام را بررسی قرار داد ایران و امریکا روزهای نفس گیری را طی می کنند و درگیری بر روی برجام ادامه دارد. سر رسیدهای سه ماهه و اینکه ترامپ چه رفتاری را نشان دهد باعث شده است فضای پیش بینی ناپذیری در این شرایط بوجود بیاید. امروز جلسه برجامی ایران با کشورهای پنج بعلاوه یک برگزار شد.

این جلسه و اولین دیدار ظریف و تیلرسون چه روندی را می تواند باعث شود. در این باره با نادر انتصار استاد دانشگاه آلابامای امریکا گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید.

به نظر شما تیلرسون به تیم ترامپ و فضایی که ترامپ قرار دارد نزدیک است یا اینکه به دلیل حضورش در وزارت خارجه از تندروی ها فاصله گرفته و به نوعی با ترامپ اختلاف دارد؟

تیلرسون قبل از اینکه وزیر خارجه شود، به طور کلی آدم تندرویی نبوده است. اصلا در سیاست وارد نبوده که بخواهد تندرو باشد یا نباشد. ترامپ هم او را آنطور نمی شناخته و او را انتخاب کرده که نشان دهد تا اندازه ای با افرادی که ممکن است نظرات مختلف داشته باشد می تواند کار کند ولی حرف در این است که تیلرسون از زمانی که سر کار آمده نقش مهمی را به آن ترتیب ایفاء نکرده است . یعنی نه جلوی ترامپ ایستاده و نه کاملا صد درصد پشتیبانی ترامپ را کرده است. یک نقش خنثی بازی کرده ولی وزیر خارجه هم باید از سیاستهای کلی دولت دفاع کند و در حرفهایش این کار را کرده ولی در عمل واضح است که تیلرسون صد درصد جزو تیم تندرو ترامپ نشده و اختلافات در نظرات این دو نفر وجود دارد. ولی تیلرسون به هر حال وزیر خارجه است و به عنوان وزیر خارجه آمریکا مجبور است تا موقعی که سر کار است برنامه ای که دولت ترامپ تضمین و تائید کرده را دنبال کند. نمی تواند اختلافات عمیقی داشته باشد و همینطور هم سر کارش باشد. اگر همین طور اختلافات عمیق وجود داشته باشد استعفاء می دهد و می رود ولی تاکنون این کار را نکرده است.

به نظرتان این استعفاها و اعتراضها در تیم ترامپ ادامه خواهد داشت و باعث می شود که هنوز دولت به شکل واقعی استقرار پیدا نکند یا احتمال دارد که دیگر فضا از آن حالت دور شود و یک حالت انسجام بوجود بیاید؟
به نظرم استعفاهای پی در پی که در یکی، دو ماه اخیر دیدیم دیگر نخواهد بود ولی شکی در این نیست که برخی این طرف و آن طرف استعفا خواهند داد ولی آن مرحله حادی که هر هفته چند نفر استعفا می دادند یا بیرون می شدند، گذشته است.

به نظر شما احتمال دارد که یک هماهنگی داخلی و بین المللی در تیم ترامپ ببینیم؟
بله فکر می کنم این احتمال در حال حاضر بیشتر است. چند ماه پیش کاملا یک سیستم نیمه آنارشیستی در آمریکا حاکم بود ولی از آن مرحله گذشته است.

در حال حاضر آژانس برجام را تائید کرده و هیچ نقطه مشکوکی وجود ندارد، اگر ترامپ بخواهد در سررسید اکتبر آنرا رد کند باید به نوعی با دلایل سیاسی این کار را انجام دهد یعنی دلایل حقوقی و نقطه مشکل زایی که باید داشته باشد وجود ندارد. آیا این کار را می کنند یا دنبال یک دلیل قانع کننده برای رد آن خواهند بود؟
وقت چندانی نمانده که بتوانند یک دلیل قانع کننده تکنیکی یا حقوقی پیدا کنند. به نظرم دلیلی که بیاورند فقط مسائل سیاسی است. مثلا ممکن است ترامپ بگوید که درست است که آژانس این را گفته ولی به همه جا دسترسی نداشته و بنابراین من نمی توانم بگویم که تقلب کرده یا نکرده است. درواقع آنرا به کنگره رد می کند تا کنگره تصمیم بگیرد. جواب کنگره هم این خواهد بود که چون دولت ترامپ نمی تواند بگوید ایران تقلب کرده یا نکرده پس ما تحریم های بیشتری را بر ضد ایران تصویب می کنیم. چون دولت نمی تواند دقیقا بگوید که این هست یا نیست. این احتیاج به دلیل تکنیکی یا حقوقی ندارد. یا اینکه ممکن است ترامپ بگوید دلایلی هست که ما پیدا کردیم و بعد به آژانس خواهیم داد. ممکن است که بگوید دلایلی داریم که سازمانهای امنیتی ما دارند و ما به آژانس ارائه خواهیم داد بنابراین ما الان خودمان می گوییم که ایران از قرارداد برجام عدول کرده و تحریم های جدید را باید وضع کنیم. ولی به هر حال هر دلیلی که بیاورد تکنیکی و حقوقی نخواهد بود و نمی تواند بگوید. باید دلیل سیاسی باشد.

آیا رد کردن برجام به این شکل به نفع آمریکا است؟ آیا می تواند آن فضای اجماع گذشته علیه ایران را بوجود بیاورد؟
درواقع آن اجماعی که قبلا بوده از بین رفته و بیشتر از این هم از بین خواهد رفت. اجماع بیشتر روی شخص آقای اوباما بود. آن اجماعی که در روند روابط آمریکا و اروپا داشتیم در هشت سال اوباما بود و آن با حضور ترامپ دیگر از بین رفته است.

سخنرانی ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل واکنش های بسیاری به همراه داشت. نظرتان در این مورد چیست؟

در مورد صحبت ترامپ در سازمان ملل نظرم این است که صحبتی ابلهانه و سخیف بود. صحبت او بیشتر شبیهه لات بازی و عربده کشی یک چاله میدونی بود نه صحبتی که رئیس جمهور کشوری که خود را آقای دنیا و مدل دموکراسی میداند. البته حرف جدیدی در سخنان خشن ترامپ وجود نداشت و همان حرفهای همیشگی خود را با داد و بید بیشتر تکرار کرد. در مورد ایران, سخنرانی ترامپ شباهتهای زیادی با سخنرانی “محور شرارت” جورج بوش پسر داشت.

منبع:نامه نیوز