تمایل ایتالیا برای تکمیل راه آهن شمال
تکمیل پروژه راه‌آهن قزوین-رشت-آستارا به عنوان یکی از اصلی‌ترین مسیرهای ریلی ایران برای اتصال به کریدور شمال- جنوب مورد توجه کشورهای همسایه ایران نیز است. در نتیجه تکمیل این مسیر و بهره‌برداری از آن می‌تواند در افزایش میزان ترانزیت و حمل و نقل باز از ایران به سمت روسیه و آب‌های آزاد نقش مهمی را ایفا کند.
در همین خصوص وزیر راه و شهرسازی در جریان بازدید از پیشرفت پروژه راه‌آهن قزوین- رشت با اشاره به رشد 91.5درصدی عملیات زیرسازی ریل این پروژه ۱۶۴کیلومتری از مذاکره مسوولان وزارت راه با نمایندگان کشورهای آذربایجان و ایتالیا به عنوان کشورهای علاقه‌مند برای تامین مالی توسعه این مسیر از سمت رشت به آستارا خبر داده و اعلام کرده است که به زودی با یکی از تامین‌کنندگان مالی به نتیجه خواهند رسید.
در همین حال، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور پیش‌بینی کرد، خط آهن قزوین به رشت تا تابستان سال جاری به بهره‌برداری برسد.
خیرالله خادمی افزود: اکنون 63 کیلومتر از مسیر ریلی قزوین تا رشت درحال ریل‌گذاری است و روزانه به طور متوسط بیش از یک کیلومتر در این مسیر ریل‌گذاری می‌شود.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور با بیان اینکه انتظار داریم تا تابستان امسال خط آهن قزوین- رشت به بهره‌برداری برسد، گفت: این مسیر ریلی برای حمل سالانه 90میلیون تن بار و 3میلیون تن مسافر طراحی و احداث شده و تمام مراحل آن نیز توسط متخصصان ایرانی درحال اجراست.
اهمیت کریدورهای ریلی برای ایران
جبارعلی ذاکری، معاون شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور با اشاره به اهمیت تکمیل و بهره‌برداری از محور ریلی شمال کشور گفت: این کریدور به این دلیل اهمیت دارد که اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها، کریدوری را به عنوان کریدور جنوب شرق آسیا به اروپا تعریف کرده است که از چابهار به سمت آستارا و بعد کشور آذربایجان می‌رود سپس به روسیه منتهی می‌شود.
ذاکری ادامه داد: در سال گذشته حمل بار ترکیبی به صورت آزمایشی با کانتینر از بمبئی به مسکو صورت گرفت.
البته تا پیش از آن، حمل بار از طریق آب‌های آزاد صورت می‌گرفت و در واقع اروپا را دور زده و از شمال روسیه وارد روسیه می‌شد. طی این مسیر 45روز طول می‌کشید تا بار از بمبئی در هندوستان به روسیه منتقل شود.
اما سال گذشته و به صورت آزمایشی یک قطار باری از بندرعباس به سمت قزوین و از قزوین به صور ت حمل ترکیبی (ریلی و جاده‌یی) کالاها را تا مرز آستارا و از آستارا به سمت آذربایجان و از آذربایجان از طریق ریلی به مسکو منتقل کرد. استفاده از این مسیر موجب شد تا زمان سفر به حدود 22روز کاهش پیدا کند.
وی افزود: همین مساله موجب شد، انگیزه صاحبان کالا و بازرگانان این محور برای تکمیل این کریدور بیش از قبل شود به طوری که درحال حاضر بیش از سایر کشورها، هندی‌ها و روس‌ها خواهان ورود برای تکمیل این کریدور هستند.
این مقام مسوول در شرکت ساخت تصریح کرد: خوشبختانه چون مسیر قزوین- رشت را نیز در ماه‌های نخست سال جاری تکمیل کرده و به بهره‌برداری خواهیم رساند تنها مسیر 160کیلومتری رشت- آستارا برای تکمیل این کریدور مسیر باقی خواهد ماند.
ذاکری ابراز امیدواری کرد: با جذب فاینانس چه از طریق سرمایه‌گذاران خارجی و خارجی و چه سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در داخل کشور، زمان سفر از طریق این مسیر کاهش می‌یابد و کریدور بین‌المللی تعریف شده اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها فعال‌تر شده و از این طریق درآمد ترانزیتی کشور افزایش پیدا می‌کند که این یکی از مزایای اصلی تکمیل این محور است.
وی افزود: فعال شدن این بخش رونق اشتغال در شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی که در داخل کشور فعالیت می‌کنند را به دنبال خواهد داشت.
در واقع ما امیدواریم با فعال شدن این کریدور به کاهش تقاضای اشتغال در کشور کاهش یابد.
صعب‌العبور بودن مسیر ریلی ارمنستان
معاون شرکت ساخت و توسعه زیر بناهای حمل ونقل کشور درخصوص نقش بهره‌برداری از کریدور شمال کشور در تشکیل کریدور ترانزیتی خلیج فارس- دریای سیاه نیز گفت: بخشی از مسیرهای این دو کریدور مشترک است اما مشکلی که در اتصال بندرعباس به دریای سیاه و آب‌های آزاد در قسمت شرق اروپا داریم، مشکل قطع بودن مسیر ایروان تا مرز ایران است.
مطالعاتی در داخل کشور درحال انجام است اما مشکل اصلی درخصوص ساخت و فعال‌سازی این مسیر در داخل کشور ارمنستان است و در واقع ایران درخصوص بهره‌برداری از این مسیر مشکلی ندارد.
ذاکری ادامه داد: در واقع باید حدود 340کیلومتر خط آهن در مناطق صعب‌العبور این کشور ایجاد شود که از دید ما کریدور بسیار خوبی برای اتصال کشورهای اروپای شرقی به خلیج فارس و رونق گرفتن ترانزیت بار در شمال غرب به جنوب شرق ایران است.
ذاکری تاکید کرد: این علاقه‌مندی از سوی ایران برای تکمیل این مسیر وجود دارد اما مشکل اصلی موضوع قطع بودن مسیر ریلی در کشور ارمنستان است. البته برای ساخت این مسیر مذاکراتی صورت گرفته و کشورهایی مانند ایتالیا که البته ذی‌نفع این پروژه نیست اما به دلیل دارا بودن مناسبات سیاسی و اقتصادی با ارمنستان، ایران و آذربایجان تمایل دارد در این پروژه سرمایه‌گذاری کنند.
مسیرهای ریلی مورد توجه ایران
این مقام مسوول در شرکت ساخت ادامه داد: بحث‌های مربوط به اتصال ایران از طریق مرز میرجاوه به پاکستان در برنامه راه‌آهن کشور وجود دارد. این مسیر از آن جهت اهمیت دارد که چون مسیر چابهار به زاهدان در حال تکمیل است به همین خاطر ایران بیشتر از کشور پاکستان علاقه‌مند است تا خط ریلی کویته پاکستان به زاهدان در ایران تکمیل شود.
ذاکری ادامه داد: مرز شلمچه به بصره عراق مسیر مهم دیگری است که تکمیل و بهره‌برداری از این مسیر از سوی ایران مطرح شده و علاقه‌مندیم برای اتصال مرزی ایران به عراق و راه‌آهن عراق برای اتصال بصره به شلمچه تکمیل شود.
از سمت غرب در مرکز کشور کریدور غرب از کرمانشاه به ملایر و از ملایر به فیروزان و از فیروزان به کرمانشاه و از کرمانشاه به مرز خسروی را مدنظر داریم که خوشبختانه ساخت این پروژه تا فیروزان تکمیل شده و از فیروزان به کرمانشاه نیز در حال تکمیل است که امیدواریم در فصل بهار تکمیل شود.
معاون شرکت ساخت و توسعه زیر بناهای حمل‌ونقل کشور همچنین گفت: عملیات ساخت راه‌آهن کرمانشاه به سمت مرز خسروی آغاز شده و پیش‌بینی می‌شود که در 30 ماه آینده تکمیل شده و به بهره‌برداری برسد.
ذاکری گفت: از عراق نیز درخواست کرده‌ایم تکمیل و توسعه مسیر ریلی این کشور به ایران که مسیر کوتاهی هم هست را در برنامه خود قرار دهد. در واقع تمایل داریم با کشورهای دارنده عرض خط راه‌آهن استاندارد، ارتباط ریلی ایجاد شود تا ترانزیت بار چه واردات و چه صادرات از داخل ایران به داخل خاک این کشورها صورت بگیرد.
وی افزود: در محور شمال‌غرب کشور قرار است از طریق مسیر جلفا به سیاه‌چشمه و از آنجا به ارمنستان متصل شویم و امیدوارم این امر با درایت مقامات سیاسی کشور ارمنستان به ثمر برسد و این کریدور فعال شود. در این محور حداقل ساخت را خواهیم داشت یعنی طولی که لازم است در خاک کشور ساخته شود، بسیار بسیار کم است و همین امر موجب می‌شود تا این مسیر در حداقل زمان به بهره‌برداری برسد.
