نکاتی درباره «خات» و روانگردان‌های جدید
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه استفاده از مواد روانگردان جدید با روند افزایشی رو به رو شده است، گفت: گاهی این مواد با نام‌هایی از جمله مواد هوشمند، مواد گیاهی، اوج قانونی و مواد تحقیقاتی به عنوان جایگزین برای موادی که تحت کنترل هستند عرضه می‌شود.
سرهنگ عبدالوهاب حسنوند در این باره اظهار کرد: بر اساس برخی از گزارش‌ها، استفاده از مواد روانگردان جدید با روند افزایشی روبه رو شده است و تا به حال بیش از ۶۰۰ نوع از این مواد روانگردان جدید به سازمان ملل اعلام شده است.
وی ادامه داد: اگر چه این مواد روانگردانی که جدید نیز هستند توسط اتحادیه اروپا در یک ترکیب در جداول کنوانسیون مواد مخدر ۱۹۷۱ ثبت نشده‌اند اما ممکن است به اندازه سایر موادی که در این کنوانسیون‌ها ذکر شده‌اند تهدیدی برای سلامت عمومی باشند.
سرهنگ حسنوند با بیان اینکه مواد روانگردان جدید الزما ماده‌ای نیستند که به تازگی ساخته شده باشند گفت: آن دسته از مواد، روانگردان جدید محسوب می‌شوند که اخیرا دوباره وارد بازار مواد مخدر شده و در جدول کنوانسیون‌های مواد مخدر به آن‌ها اشاره‌ای نشده است. برای مثال برخی از NPS ها یا همان مواد روانگردان جدید هستند که به طور تقریبی طی ۴۰ سال گذشته ترکیب یا تجزیه شده اند و با تولید ماده‌ای جدید به عنوان یک کاندید دارویی معرفی شده‌اند. گاهی این مواد با نام‌هایی از جمله مواد هوشمند، مواد گیاهی، اوج قانونی و مواد تحقیقاتی به عنوان جایگزین برای موادی که تحت کنترل هستند عرضه می‌شود.
وی در ادامه درباره NPS ها توضیحاتی ارائه کرد و افزود: یکی از راه‌های دسته بندی NPSها بر اساس ساختار شیمیایی آن‌ها است، که بیشترین تعداد آن‌ها در سه دسته قرار می‌گیرد. این سه دسته از جمله کاتیون‌های سنتزی، فن اتیل آمین‌ها و کانابینوئیدهای سنتزی هستند.
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر با تاکید بر اینکه کاتینون‌های سنتزی یکی از مواد روانگردان جدید هستند، گفت: کاتینون ماده موثر و اصلی موجود در گیاه «خات» است. خات که به آن قات یا چات نیز گفته می‌شود، برگ‌های تازه و متراکم یک گیاهی شبیه به درختچه است که همیشه هم سبز می‌ماند. اگر این مواد جویده شود، در بزاق دهان آزاد شده و به سرعت جذب می‌شود؛ ترکیب کاتین و کاتینون که مواد موثر آن هستند شبیه به آمفتامین‌ها است اما اثری ضعیف تر از آن دارد.
به گفته وی، این گیاه در آفریقای شرقی و کشورهای حوزه خلیج فارس رشد می‌کنند.
به گزارش ایسنا ،سرهنگ حسنوند افزود: این مواد در فردی که آن را مصرف کند اثراتی از جمله افزایش فشار خون، ایجاد احساس سرخوشی، افزایش هوشیاری دارد و با افسردگی، تحریک پذیری، بی اشتهایی و مشکلات خواب همراه است.
وی با تاکید بر این موضوع که این گیاه در اکثر کشورها جزو مواد تحت کنترل شده نیست؛ اما ترکیبات کاتینون و کاتین جزو لیست مواد روانگردان کنوانسیون ۱۹۷۱ سازمان ملل فهرست بندی شده است، افزود: ساختار کاتینون قابل اصلاح شدن است و می‌تواند یک سری از ترکیبات جدید که از نظر ساختاری مرتبط با آن هستند را تولید کند.
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر در پایان با اشاره به اینکه مفدورن از مشهورترین کاتینون‌های سنتزی است که به عنوان داروی ضد افسردگی وارد بازار شد اما به دلیل سوء مصرف زیاد آن در سال ۱۹۳۰ ممنوع شد، گفت: فلاکا و نمک حمام نیز جزو کاتینون های سنتزی محسوب می شوند. همچنین نزدیک به یک قرن پیش اولین کاتینون‌های سنتزی برای مصارف پزشکی ترکیب یا تجزیه شدند.
