وضعیت ادبیات کودک چطور بهتر می‌شود؟

مجید راستی می‌گوید وضعیت ادبیات کودک به شرطی بهتر می‌شود که متولیان و مسئولانی که برای ادبیات کودک تصمیم می‌گیرند کارشناس این حوزه باشند.

این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان درباره این‌که برخی فکر می‌کنند نوشتن در حوزه ادبیات کودک کار راحتی است و با نوشتن چند جمله کودکانه می‌توانند صاحب‌نام شوند، اظهار کرد: عده‌ای ادبیات کودک را کار ساده‌ای می‌دانند؛ در هر رشته‌ای این مسئله وجود دارد و کسی که با ویژگی‌های آن کار آشنا نباشد، شاید فکر کند کار راحتی است. کسانی که علاقه زیادی به نوشتن دارند و کمابیش استعدادکی هم دارند، باید کلی کار کنند تا استعدادشان شکوفا شود، آن‌ها باید به‌قدری کار کنند که زوایای مختلف کار را بشناسند، آن را تجربه کنند و مهارت‌هایی به دست بیاورند. تازه آن‌وقت از آن‌ها بپرسید کار کردن برای بچه‌ها آسان است خواهند گفت نه، ما به قدری کار کردیم تا توانستیم به این‌جا برسیم.

او سپس افزود: ساده‌انگاری در هرکاری می‌تواند باشد اما نتیجه نمی‌دهد. شرایط هم شرایط مطلوبی نیست. در این اوضاع و احوال هر کسی تلاش می‌کند تا کاری انجام بدهد. اما هرکسی که می‌خواهد در حوزه ادبیات کودک و نوجوان کار کند باید سال‌ها تلاش کند تا کم‌کم توانایی و مهارت لازم را برای نوشتن کار خوب به دست بیاورد.

راستی همچنین گفت: ناشران نیز باید به‌قدری آشنا به کار باشند که کار خوب را برای چاپ انتخاب کنند نه این‌که هرکاری به دست‌شان برسد چاپ کنند. ناشران بزرگ به دنبال کارهای کیفی هستند اما ناشران کم‌تجربه که با کار آشنایی کافی ندارند اقدام به چاپ کتاب‌های کم‌کیفیت می‌کنند. البته بخشی هم به خاطر مسائل مالی است، ناشران می‌توانند از کسی که تازه‌کار است، کارش را مجانی بگیرند و چاپ کنند.

نویسنده «قصه‌های علی کوچولو» در ادامه خاطرنشان کرد: کارهایی با کیفیت پایین در همه جای دنیا هست. ناشران کم‌توجه‌تر به کیفیت کتاب باید دقت بیشتر و بهتری برای انتخاب کتاب داشته باشند و کاری را چاپ نکنند که بعدها پشیمان شوند.

او همچنین درباره این‌که به نظر می‌رسد ادبیات کودک در میان متولیان فرهنگی جدی گرفته نمی‌شود مثلاً در جایزه کتاب سال و در بخش ادبیات کودک سال‌هاست برگزیده‌ای نداریم و این موضوع چه تبعاتی را به دنبال دارد، بیان کرد: سال‌ها بوده که دو کتاب به مرحله نهایی رسیده‌اند اما به خاطر اختلاف‌های جزئی که وجود داشته تصمیم گرفته‌اند جایزه ندهند و هر دو کتاب را حذف کرده‌اند. به نظرم متولیان و مسئولانی که برای ادبیات کودک تصمیم می‌گیرند باید کارشناس این حوزه باشند، اگر نباشند همین وضعیتی که ادبیات کودک دارد ادامه پیدا می‌کند.

نویسنده «جوجه‌تیغی‌های پسرعمو» و «یک تکه آسمان به من بده» تأکید کرد: کسی که ادبیات کودک را جدی نگیرد، حتی اگر مسئول هم باشد کاری از دستش ساخته نیست و نمی‌تواند قدمی بردارد که به ادبیات کودک کمک کند. پس مسئولانی که برای ادبیات کودک تصمیم می‌گیرند باید کارشناس ادبیات کودک باشند تا جدی بودن آن را باور کنند.

مجید راستی درباره این‌که چه راه‌کارهایی برای تقویت رشته ادبیات کودک پیشنهاد می‌کند، اظهار کرد: این‌که ادبیات کودک رشته دانشگاهی شده، اتفاق خوبی است. اما این‌که دانشگاه بخواهد نیروهای توانا در این حوزه و نویسنده تربیت کند، حالاحالاها اتفاق نمی‌افتد. در دانشگاه یک‌سری اطلاعات مطرح می‌شود و کتاب‌های موجود خوانده می‌شود. کسانی که در این رشته تحصیل می‌کنند، نویسنده ادبیات کودک نیستند بلکه علاقه‌مندان این حوزه هستند که می‌خواهند با ادبیات کودک آشنا شوند.

او افزود: می‌توان گفت کسانی که ادبیات کودک می‌خوانند و فارغ‌التحصیل این رشته می‌شوند تا حدی با آن آشنا شده‌اند اما نویسنده نشده‌اند. برای نویسنده شدن ملزوماتی لازم است که آن‌ها باید اتفاق بیفتد. توجه به رشته ادبیات کودک در همین حد هم کار مثبتی است اما به مرور باید زوایای مختلف آن دیده و نیازهای این رشته شناسایی شود. یکی از کارهایی که دانشگاه می‌تواند انجام دهد نیازسنجی رشته ادبیات کودک است تا به نویسنده‌ها نشان دهند به چه چیزهایی برای خلق اثر نیاز دارند. به نظرم ارتباط دانشگاه با نویسندگان ادبیات کودک می‌تواند خلأهای آن را پر کند و ارتباطات هرچه بیشتر باشد مفیدتر و مؤثرتر خواهد شد.