نقش لابی «خاموش اما مؤثر» سعودی در بر هم خوردن برجام
نشریه «آمریکن کانسرواتیو» در مطلبی به قلم دو تن از نویسندگان خود «ویلیام هارتینگ» و «بن فریمن» از دست‌های پنهان یک لابی ساکت اما مؤثر سعودی و تلاش اساسی این لابی برای متقاعد کردن دولت ترامپ به خروج از برجام پرده برداشته است.
این نشریه در مطلب خود بیان می‌کند، اظهارات بنیامین نتانیاهو در سی ام آوریل در خصوص برنامه هسته‌ای ایران و ارائه برخی اسناد از این برنامه که مخاطب اصلی آن دونالد ترامپ بود، تأثیر بسزایی در تصمیم نهایی ترامپ برای خروج از برجام داشت. اطلاعات غلط و نامفهوم این اظهارات، مهم‌ترین بخش‌های اظهارات ترامپ در خروج از برجام بود.
با این حال در کنار این موضوع، یکی دیگر از متحدان ایالات‌متحده یعنی عربستان سعودی همزمان و به شکل موازی لابی خاموش و ساکت اما بسیار مؤثری را برای تشویق دولت آمریکا به خروج از برجام آغاز کرده بود. اظهارات سعودی‌ها در مورد برجام نیز به همان اندازه اظهارات نتانیاهو از سوی ترامپ به عنوان توجیهی برای خروج از توافق هسته‌ای مورد استفاده قرار گرفته است.
به گزارش تابناک؛ به گفته این نشریه، این لابی سعودی از مدت‌ها قبل از شکل‌گیری برجام و توافق هسته‌ای در جولای 2015 فعالیت خود را آغاز کرده بود. درواقع سعودی‌ها از سال‌ها قبل لابی‌های خود را در واشنگتن آغاز کرده بودند تا منافع پادشاهی عربستان در هرگونه توافقی که آمریکا با ایران به دست می‌آورد لحاظ شود.
به گفته نشریه «کریستین ساینس مانیتور» عربستان سعودی 11 میلیون دلار در قانون موسوم به «قانون ثبت ارگان‌های خارجی» یا FARA هزینه کرده که بخش اعظمی از آن مربوط به ایران می‌شده است. این قانون ارگان‌های خارجی نماینده منافع کشورهای دیگر را مجبور می‌کند که روابط خود با دولت متبوع را کامل روشن‌سازی کنند. سعودی‌ها همچنین نقش مؤثری در انتصاب سیاست‌گذاران سابق همچون سناتور «نورم کولمن» در جهت محدودسازی توان هسته‌ای ایران در FARA داشته‌اند. اخیراً کولمن در مطلبی در نشریه The Hill از تلاش ترامپ برای خروج از برجام حمایت کرده است، بدون آنکه اشاره‌ای به حمایت مالی و سیاسی سعودی‌ها از خود داشته باشد.
آمریکن کانسرواتیو با اشاره به این موضوعات بیان می‌کند که تلاش‌های عربستان سعودی برای لطمه به برجام در حالی است که این توافق تمام دغدغه‌های این کشور را در مورد برنامه هسته‌ای ایران پاسخ داده است و به‌ویژه موضوع بازگشت خودکار تحریم‌ها و بازرسی از مراکز و سایت‌های حساس و مشکوک که خواست عربستان سعودی بوده در متن برجام لحاظ شده است. همچنین اعراب خلیج‌فارس در دیدار ماه می خود در 2015 با اوباما در کمپ دیوید خرسندی خود از برجام را اعلام کرده بودند.
بااین‌حال حمایت سعودی‌ها از برجام همواره در خوش‌بینانه‌ترین حالت نصفه و نیمه بود. درحالی‌که در نزد افکار عمومی و محافل رسمی از آن حمایت می‌کردند، در خفا لابی‌های خود در واشنگتن را برای برهم زدن این توافق فعال کردند. استدلال سعودی‌ها در دو مورد قابل‌ذکر است: پول‌ها و سرمایه‌های آزادشده برای ایران توسط برجام منجر به ادامه حمایت‌های ایران از تروریسم در منطقه می‌شود و برجام هیچ کمکی به محدود کردن برنامه موشکی ایران نمی‌کند.
به گفته این نشریه، درحالی‌که تعداد بی‌شماری از لابی‌های سعودی در آمریکا فعال هستند، ضد ایرانی‌ترین و مؤثرترین آن‌ها لابی گروه MLS است. این گروه که از زمان توافق آمریکا و ایران در برجام، بیش از 6 میلیون دلار از سوی سعودی‌ها تغذیه شده است، تاکنون مواد اطلاعاتی متنوعی را در تخریب چهره ایران در آمریکا منتشر کرده که از میان آن‌ها باید به اتهام‌هایی با موضوع حمایت ایران از تروریسم و جنگ ایران در یمن اشاره کرد. اما این گروه در این خط سعودی‌ها تنها نیست. در کنار آن باید به گروه دیگری به نام Glover Park اشاره کرد که پروپاگاندای تبلیغاتی علیه ایران را در حد نهایی خود در واشنگتن برنامه‌ریزی می‌کنند.
آمریکن کانسرواتیو همچنین به سرمایه‌گذاری‌های سعودی‌ها در انتخابات آمریکا برای پیروزی ترامپ اشاره می‌کند که با اولین سفر خارجی ترامپ بعد از ریاست جمهوری به عربستان سعودی جبران شد. درحالی‌که متحد در خفای عربستان یعنی اسرائیل پر سروصدا و کاملاً آشکارا مخالفت‌های خود با برجام را آشکار و دولت آمریکا را به سوی خروج از این توافق تشویق کرده است، عربستان سعودی اما کاملاً آرام و خاموش و با تغذیه شدید مالی ماشین لابی خود در آمریکا موفق شده است به خواست‌های خود در مورد ایران برسد.
نویسندگان این مقاله در نشریه «آمریکن کانسرواتیو» می گویند، بیانیه کاخ سفید در مورد خروج از برجام به شکلی اساسی سخنان سعودی‌ها را در دل خود داشت ازجمله این‌که «برجام نتوانسته است برنامه موشکی بالستیک ایران را محدود کند و ایران همچنان از تروریسم در خاورمیانه و شورشیان تروریست یمن حمایت می‌کند». این‌ها جملاتی است که از پروپاگاندای تبلیغاتی سعودی‌ها درباره ایران اخذ شده است. جمله دوم ترامپ در سخنرانی خروج از برجام که «ایران بزرگ‌ترین کشور حامی تروریسم در جهان است» مأخوذ از همان مواد اطلاعاتی MSLGroup است.
