کاردانی ناپیوسته «خادمی مسجد»؛ دوختن کت به یک دکمه!
کارآزموده یا دارای تحصیلات عالی؟ به نظر انتخاب اغلب‌مان، گزینه دوم است؛ چه وقتی برای خودمان تصمیم می‌گیریم و چه زمانی که مسئول هستیم و برای دیگران نسخه می‌پیچیم!
به گزارش تابناک، یکی دو دهه پیش برای آنکه نشان دهند چگونه دانشگاه‌ها در کشورمان روز به روز تکثیر می‌شوند، دانشجو می‌گیرند، فارغ التحصیل تحویل جامعه می‌دهند و در نهایت اوضاع و احوال کشور آنچنان که باید و شاید به تناسب تحصیل کردگان رو به پیشرفت نمی‌گذراد، از زبان طنز استفاده می‌کردند. شوخی‌هایی مانند دایر شدن رشته «آبیاری گیاهان دریایی»!
شوخی به ظاهر بی نمکی که البته زیاد شنیده می‌شد و حتی در برخی برنامه‌های طنز آن روز‌های تلویزیون هم کاربرد داشت. رویکردی که می‌خواست نشان دهد چقدر رشته تحصیلی در دانشگاه زیاد شده و به واسطه پذیرش در آنها، دانشجو شدن و بعد مدرک گرفتن، ساده‌تر از قبل شده است. فضیلتی که هنوز ارزش آن از چشم ایرانیان نیافتاده است و می‌شود به وضوح آن را در شمار بالای فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها و دانشجویان پر شمار دید.
چیزی شبیه انقلاب تحصیلی در کشورمان که به مدد گسترش دانشگاه‌ها رقم خورده و موجب شده کشورمان با خیل انبوه فارغ التحصیلان بیکار و ده‌ها معضل وابسته به آن مواجه باشد. روندی که ظاهرا قرار نیست متوقف شود و حتی هر روز بر ابعاد آن افزوده می‌شود. با افزایش شمار دانشگاه‌ها و ازدیاد رشته‌های تحصیلی و جذب دانشجو و استاد در این رشته ها.
اوضاعی که ظاهرا از هیچ قاعده و قانونی تبعیت نمی‌کند و در حال درنوردیدن مرز‌های جدیدی است. مثل دایر کردن رشته «کاردانی حرفه‌ای خادمی مسجد» از ترم جاری در یک دانشگاه علمی کاربردی که تبدیل به سوژه داغ شبکه‌های اجتماعی و دنیای مجازی شده و کمترین اشکال وارد به آن، نقض غرض آموزش عالی است.
رشته‌ای که از ترم بهاره سال تحصیلی جاری (۹۶-۹۷) در «مرکز آموزش علمی کاربردی موسسه پژوهش و تبیین گفتمان انقلاب اسلامی» -یکی از چند ده مرکز آموزش علمی-کاربردی زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، آغاز شده و آنچنان که گزارش داده‌اند، پیشنهاد دایر شدن آن را این موسسه با همکاری «مرکز رسیدگی به امور مساجد» داده است.
اما چرا نقض غرض؟ کافی است به این سوال دقیق شویم که کارکرد آموزش عالی چیست؟ آموزش دادن افرادی که در مشاغلی مانند خادمی مسجد مشغول به کارند یا اهداف کلانی مانند فراهم آوردن زیرساخت توسعه کشور به کمک رشد علمی و ارتقا شاخص هایی، چون پژوهش؟ براستی آیا شغل خاص و ویژه ای، چون خادمی مسجد که با مسائل دینی و غیرمادی عجین است هم نیاز به تحصیلات دانشگاهی دارد؟
بیایید زاویه دیدمان را تغییر داده و از آن سوی ماجرا هم این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم. از این زاویه که «کاردان» چیست و در دوره «کاردانی» چه اتفاقی رقم می‌خورد؟ دوره‌ای مشتمل بر هفتاد تا نود و چند واحد درسی که حدود دو سال به طول می‌انجامد و شمار زیادی از این واحدها، عمومی است. درس‌های پرشماری که معلوم نیست فایده آموزش و اخذ حدنصاب قبولی در آزمون آنها برای خادمین مجلس چیست.
این سوال را می‌شود با متمرکز شدن بر دروس تخصصی این رشته نیز تکمیل‌تر کرد و پرسید چه دروسی قرار است در این رشته جدید تدریس شود و مدرسان آن چه افرادی خواهند بود؟ آیا قرار است برای این رشته عده‌ای را استخدام کرده و مدرس دروس تخصصی خادمی مساجد هم تربیت کنیم؟ سوالی که نشان می‌دهد دایر کردن چنین رشته‌هایی چقدر شبیه آن حکایت مشهور طنز است که فردی از خیاط می‌خواهد برای دکمه‌ای که همراه دارد، کت بدوزد!
ماجرا زمانی جالب‌تر می‌شود که بپذیریم ارتقا دانش خادمان مساجد ضروری است و می‌بایست افراد شاغل در این حرفه (اگر حرفه نامیدن این کار موجب رنجش خادمان مساجد نشود) و همچنین متقاضیان این کار را آموزش داد. در این صورت می‌توان پرسید آیا آموزش دادن این افراد با برگزاری دوره‌های فشرده و کوتاه مدت بر معرفی ایشان به یک دانشگاه و ملزم کردنشان به گذراندن چند ده واحد در طی دو سال و صرف هزینه‌های فراوان ارجح‌تر نیست؟!
