اتاق‌های شیشه‌ای پشت درهای فولادی!
یکی از منتقدان جشنواره موسیقی فجر گفت: گویا در این روزها نبود شفافیت، شاخص کارهای فرهنگی و هنری دولتی شده و هیچ روندی مشخص نیست؛ همین می‌شود که مهمترین جشنواره موسیقی کشور نه قاعده مشخصی دارد، نه رویکردی مشخص…
کیوان فرزین یکی از اهالی موسیقی است که سال گذشته همراه با حدود ۷۰۰ نفر دیگر از اهالی موسیقی با عنوان منتقدان جشنواره موسیقی فجر به وزیر ارشاد نامه نوشت و پس از آن هم جزو گروهی انتخاب شد که پیش‌نویس اساسنامه این جشنواره را تدوین کردند و به دفتر موسیقی تحویل دادند.
فرزین در گفت‌وگویی با ایسنا، یادآور شد: منتقدانی که سال گذشته نامه‌ای را به وزیر نوشته بودند ضمن اشاره به مواردی که در دوره قبلی اشکال و ابهام به نظر می‌رسید، این پرسش را داشتند که چرا این جشنواره بعد از بیش از سی سال برگزاری هیچ چارچوبی ندارد؟ بعد از کش و قوس‌هایی نهایتا این قول از جانب مسئولان وزارت فرهنگ داده شد که مشترکا روندی اتخاذ شود که برای جشنواره سال بعد اساسنامه داشته باشیم.
او ادامه داد: در همین ارتباط نمایندگانی از سوی منتتقدان جهت مذاکره و هماهنگی با دفتر موسیقی مشخص شدند و دی‌ماه سال گذشته جلسه‌ای برگزار شد که در آن قرار شد دفتر موسیقی در گام اول با تهیه پیش‌نویسی برای اساسنامه و ارسال آن برای منتقدان نظرات آن‌ها را هم در اساسنامه مدنظر قرار دهد و در گام‌های بعدی این اساسنامه به رویت و نظرخواهی عموم اهالی موسیقی نیز برسد.
فرزین اضافه کرد: بعد از اینکه پیش ازعید پیش‌نویس توسط دفتر موسیقی فرستاده شد، تقریبا همه منتقدان متفق‌القول بودند که این پیش‌نویس پاسخ حداقل انتظارات را نمی‌دهد، در آن پیش‌نویس در آن تنها به ذکر مباحث کلی و بیشتر اداری و ساختاری آنهم نه به صورت جامع اشاره‌هایی شده بود.
او اظهار کرد: بر این اساس بین خود منتقدان بر اساس یک نظرسنجی هیاتی تشکیل شد و این هیات با رایزنی‌ها و نظرسنجی از اهالی موسیقی و حقوق‌دانان و… اساسنامه‌ای را تهیه کردند که اواسط بهار امسال به دفتر موسیقی تحویل داده و متن آن نیز منتشر شد؛ هرچند فکر می‌کنم به مناسبت نزدیکی با انتخابات ریاست جمهوری و فضای حاکم بر جامعه و رسانه‌ها زیاد دیده نشد.
فرزین گفت: از این به بعد ادامه کار در حوزه اختیارات دفتر موسیقی و وزارتخانه قرار می‌گرفت و ما تنها میتوانستیم در برهه‌های مختلف پیگیر باشیم.
او ادامه داد: هرچند از ابتدای راه و با معرفی مدیر جشنواره سال بعد در اختتامیه جشنواره سال ۹۵ و تناقض این اقدام معاونت هنری با وعده او مبنی بر عمل بر اساسنامه معهود، به نظر می‌رسید که وعده‌های معاونت هنری تنها برای کم کردن شدت انتقادها در آن برهه و خرید زمان برای فروکش کردن اعتراضات باشد اما از این پس نیز در هربار پیگیری اخذ نتیجه با ذکر دلایل مختلف از سوی دفتر موسیقی و معاونت هنری به تعویق افتاد، یکبار فضای انتخاباتی، بار دیگر نامشخص بودن وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، و دفعه بعد عدم استقرار کامل وزیر و نهایتا هم پس از همه اینها کار را به مقام‌های بالادست و نامشخص ارجاع داده و هیچ زمانبندی و روال خاصی هم برای آن متصور نیستند.
او با بیان اینکه الان چند ماه است که وضعیت به همین منوال است، گفت: مشکل ما در انتقادات به خانه موسیقی نیز همین بود؛ موارد که به سطح معاونت امور هنری می‌رسید معمولا به شکلی برخورد می‌شد که دیگر نمی‌شد آن را پیگیری کرد، با وعده‌هایی زمان می‌خریدند که نهایتا هیچکدام از آن وعده هاعمل نمی‌شد و تمام تماس‌ها و پیگیری‌ها هم بی‌پاسخ می‌ماند.
او با تاکید اظهار کرد: اهالی موسیقی دیگر از وضعیت ناامید شدند و انگیزه‌ای ندارند؛ زیرا هر حرکتی کردند، ابتر مانده است؛ به صراحت به ما قول دادند انتخابات خانه موسیقی روالی شفاف خواهد یافت، چه شد؟ رسما وعده دادند اساسنامه جشنواره برای دوره بعد اجرایی می‌شود، آیا منطقا همچین چیزی الان امکان‌پذیر است؟ همین کشتن انگیزه‌ها برای اصلاح اموری که به جامعه موسیقی مستقیما مربوط است باعث شد اهالی موسیقی و به تبع آن رسانه‌ها کمتر و کمتر پیگیر مشکلاتشان و از جمله وضعیت این اساسنامه شوند و در رخوت و بی‌تفاوتی ناامیدانه‌ای فرو روند که دقیقا عملکردی خلاف مهمترین شعار دولت فعلی یعنی تدبیر و امید بود.
او اظهار کرد: امروز دیدگاه من متاسفانه این است که تمام این روند با قصد اولیه بوده و تمام این بحث‌ها و وعده‌ها و مشمول مرور زمان کردن‌ها با قصد قبلی و از روی برنامه‌ریزی انجام گرفته تا نهایتا هم‌آنچه آقایان می‌خواهند مجددا تکرار شود و دقیقا نظام‌مند کردن و شفافیت با این رویکرد در تضاد است.
فرزین در پاسخ به این پرسش که آیا این انتقادها در دوره جدید این رویداد ادامه خواهد داشت؟ بیان کرد: انتقادها هنوز پابرجاست اما نمی‌دانم در دوره جدید واکنشی وجود خواهد داشت یا خیر؛ مدیران ما سر وعده‌های خودشان نمی‌ایستند و برایش اهمیت قائل نیستند و حرف‌ها نه از روی صداقت و دلسوزی برای موسیقی که از روی سیاسی‌کاری و منافع شخصی و جناحی گفته می‌شود.
اوبا بیان اینکه هنوز هم جشنواره موسیقی فجر چارچوبی ندارد، اظهار کرد: هزینه زیادی به نام آن یک جشنواره ملی و بین‌المللی انجام می‌شود و قاعدتا انتظار داریم همه اهالی موسیقی به طور یکسان بر اساس شرایطی شفاف و اعلام شده امکان استفاده از این موقعیت را داشته باشند. یکی از ایرادهای ما این بود که باید فراخوان داده شود، الان شنیده می‌شود که برنامه جشنواره بعدی بسته شده اما اهالی موسیقی ما از شرایط شرکت در این رویداد با خبر نیستند، بخشهای این جشنواره و شرایط حضور هنرمندان کجا منتشر یا اعلام شده؟
این منتقد موسیقی گفت: کلا گویا نبود شفافیت در این روزها شاخص کارهای فرهنگی و هنری دولتی شده، هیچ روندی مشخص نیست و هرچه ابعاد رویداد یا مطلبی بزرگتر باشد این ابهام‌ها و بی‌قاعدگی‌ها بیشتر دیده می‌شود. همین می‌شود که مهمترین جشنواره موسیقی کشور نه قاعده مشخصی دارد، نه رویکردی مشخص و نه مدیران آن نیازی به پاسخگویی و شفاف‌سازی احساس می‌کنند.
او با اشاره به وعده مدیر جشنواره موسیقی فجر درباره اتاق شیشه‌ای این جشنواره از منظر مالی در دوره سی‌ویکم، ادامه داد: اگر تمامی اتاق‌های شیشه‌ای وعده داده شده، وجود داشته باشند لابد در پشت دیوارهای فولادی ساخته می‌شوند. پاسخگویی‌های احتمالی هم از سر جبر اتفاق می‌افتد و آن هم به صورت گزارش‌های یکطرفه. مثل جشنواره سال ۹۴ که بعد از چندین ماه با فشار اهالی موسیقی و رسانه بالاخره گزارشی آنهم نه چندان کامل، منطقی و مستند داده شد و در سال ۹۵ همین هم چون پیگیری‌ها کمتر بود کلا گزارشی داده نشد.
فرزین تاکید کرد: همین‌هاست که به اصطلاح مهمترین رویداد موسیقایی سال پس از ۳۰ دوره اجرا و صرف هزینه‌های هنگفت هنوز نتوانسته کمترین جریانی موثر و قابل ذکر در هنر موسیقی کشور را باعث شود؛ اگر به آن انتقاد هم بکنی می‌شوی «موبسیقی‌دان»، می‌شوی دست پشت پرده، می‌شوی عضو جریان‌های معلوم‌الحال یا در بهترین حالت جزو مشتی هنرجوی موسیقی.
