تحلیل گاردین از آزادسازی «رقه»: کدام کشور پیروز این ماجرا بود؟ ایران یا آمریکا؟

  • سیاسی
  • دوشنبه ۱ آبان ۱۳۹۶ ۱۳:۲۷
    کد خبر :128933

جایگاه متحدان و دشمنان در سوریه در حال تغییر است. منطقه، دچار تخریبی شده که قابل مقایسه با ‏تخریب حاصل از جنگی سی ساله است. ‏

گاردین نوشت: جایگاه متحدان و دشمنان در سوریه در حال تغییر است. منطقه، دچار تخریبی شده که قابل مقایسه با ‏تخریب حاصل از جنگی سی ساله است. ‏

به گزارش انتخاب، در استادیومی که آخرین مقر داعشیان در شهر رقه بود، اعضای نیروهای دموکراتیک سوریه پیروزی خود ‏را جشن می گیرند. ‏

رقه، در هفته گذشته به دست نیروهای کرد و نیروهای عرب سنی افتاد. این رخداد، موفقیت مسلمی برای ‏ائتلاف ضد داعش به رهبری امریکا بود. برای ساکنان این شهر، این پیروزی بر سه سال وحشت حاصل از ‏دولت فرقه ای نیهلیست داعش، پایان داد. دولت داعش در رقه، با نمایش سر بریدن در استادیوم ورزشی، ‏پرتاب مردان از بالای سقف، زنانی که به بردگی گرفته شده اند، و کودکانی که تحت تعلیم قرار می گیرند ‏تا بمب گذار انتحاری شوند، خشونت و ایدئولوژی خود را در معرض دید جهانیان قرار داد. اینکه این گروه ‏شورشی در حال حاضر ساقط شده، خبر خوبی برای خاورمیانه و فراتر از آن است. ‏

البته زود است که ادعا شود داعش برای همیشه از بین رفته است. این گروه تروریستی هنوز بخش هایی ‏از مناطق مرز سوریه-عراق را در دست دارد. اگر بشار اشد، همچنان بتواند مردم خود را ‏مورد آزار و اذیت قرار دهد، احتمال اینکه محدودیت سنی ها -مأمور اجرایی کلیدی جهت عضو گیری در ‏داعش- از بین برود، وجود ندارد ‏. ادعای دونالد ترامپ در روز یکشنبه مبنی بر اینکه سقوط رقه، از وقوع ‏تغییر روند سیاسی در سوریه خبر می دهد، ادعایی منفعت طلبانه و پوچ است. هیچ نشانه ای از چنین ‏تغییری در دمشق وجود ندارد. ‏

رقه، با کمک نیروهایی با پشتیبانی امریکا، بازپس گرفته شد
نمی توان گفت که منطقه گسترده تری در سوریه، به ثبات، و حتی به صلح بیشتری نزدیکتر شده است. با ‏سقوط رقه، شرایط در کرکوک، شهر دیگری که در کشور همسایه، عراق واقع شده نیز کاملا تغییر کرد. ‏هرچند شرایط این شهر متفاوت بود. نیروهای پیشمرگه کردی که کرکوک و میادین نفتی اطراف آن را از ‏سال 2014 حفظ کرده بودند، توسط نظامیان شیعی عراق به بیرون رانده شدند. درست چند هفته قبل، ‏رفراندومی در کردستان عراق صورت گرفت که همه مردم به استقلال آن منطقه رأی دادند. هرچند این ‏رفراندم برای سنجش تمایلات سیاسی کردها صورت گرفته بود، اما نتیجه کاملا معکوسی در پی داشت. ‏گروه نظامیان دولت بغداد تقریبا بدون هیچ مشکلی وارد منطقه شدند. فرقه ها در جناح های کردی ، هیچ ‏نقشی در فروپاشی آن نداشتند. ‏

اینکه ظرف یک هفته، نیروهای کرد در رقه به پیروزی دست پیدا کردند، اما در کرکوک، مغلوب شدند، ‏بخشی از همسوسازی ها با هدف هرج و مرج در منطقه ‏ است. با پیش بینی از بین رفتن قریب الوقوع ‏قدرت داعش، نیروهای مسلح محلی و دولت ملی که به عنوان حامیان آنها وارد عمل شده اند، به سرعت ‏حرکت کرده اند تا جایگاه خود را مشخص نمایند و هر گونه خلاء موجود را پر کنند. با تغییر شرایط، ‏متحدان نیز تغییر می کنند و مجددا خط و نشان می کشند. منطقه رایگان برای همه ‏ در حال شکل ‏گیری است، و این همان چیزی است که باعث خاتمه بازی می شود؛ بازی ای که کسی توان پیشگویی آن را ‏ندارد. ‏

هر دو گروه نیروهای کردی و عراقی که متحدان مخالف داعش هستند، توسط امریکا آموزش دیده و تجهیز ‏شده اند، و در حال حاضر این دو گروه مخالف هم هستند. در بیابان شرقی سوریه، امریکا- و ایران- از ‏گروه هایی حمایت می کنند که زمانی با داعش می جنگیده اند، و در حال حاضر برای تغییرات ‏استراتژیک به طور خشونت آمیزی با هم رقابت دارند. همبستگی تاکتیکی نیز اهمیت خود را از دست داده ‏است. ترکیه، که قبلا حامی فعال شورش علیه بشار اسد بود، در حال حاضر به دنبال حمایت روسیه برای ‏مقابله با کردهاست، و این در حالی است که این کشور اعلام می کند نیروهای زمینی خود را به استان ‏ادلب در سوریه ارسال خواهد کرد؛ استانی که تحت کنترل دولت بشار اسد نیست و شورشیان آن را تحت ‏کنترل دارند. ‏

وقوع این حوادث در خاورمیانه به دلیل قدرت نظامی نه چندان قوی ‏ و فرصت طلبی ژئوپولیتیکی است. ‏دیپلماسی حرف اول را می زند اما توجهی به آن نمی شود ‏. هیچ قانون نوشته ای وجود ندارد، جز اینکه ‏هر کس قدرتش بیشتر باشد کنترل موقعیت را به دست خواهد گرفت. زمانی که منطقه تحت کنترل ‏داعش از هم پاشید، دولت و نهادهای غیر دولتی با دیدگاه مشابه دولت، برای تأثیرگذاری بر منطقه و ‏تسخیر آن به رقابت پرداختند. تفاوت های فرقه ای و قومیتی دلیلی برای جنبش های خطرآفرین است. ‏مقایسه این جنگ با جنگ سی ساله، اغراق نیست. ‏

با این حال، در این جنگ چندجانبه ی منطقه ای، به طور حتم، تنها دولتی که تا کنون نسبت به دیگران ‏بیشتر نفع را برده و ضرر کمتری متحمل شده، ایران است. با حضور فعال نمایندگان ایران در ‏منطقه، قدرت و سلطه ایرانیان در عراق، سوریه و لبنان بیشتر و بیشتر شده است. ایران از هرج و مرج ‏موجود در منطقه و اشتباهات و محاسبات غلط امریکا سود برده است. در این زمینه، شاید بتوان تهدیدهای ‏اخیر ترامپ علیه ایران را تلاشی برای به عقب راندن ایران در نظر گرفت، که البته این تهدیدها قابلیت به ‏وجود آوردن مشکلات بزرگتری را دارند. در حال حاضر، هر پیروزی نظامی، شرایطی را به وجود می آورد ‏که مناسب برای تقابلات خصومت آمیز دیگری ‏ است، نه مناسب مذاکره. برای کسانی که در رقه، در ‏کرکوک و در بسیاری دیگر از شهرها زندگی می کنند، این پیروزی ها، عدم قطعیت بیشتری را به دنبال ‏دارد. ‏

0
نظرات
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد نظرات حاوی الفاظ و ادبیات نامناسب، تهمت و افترا منتشر نخواهد شد

دیدگاهتان را بنویسید