تصویر نقاشی دانشگاهی ایران

دیوارهای گالری چهار پذیرای آثاری از سی تن از هنرمندان نقاش دانشگاهی معاصر شده است.

نمایشگاه «سی نام» که تا 8 آبان ادامه دارد، با هدف فراهم ساختن بستری برای نقد و تحلیل کیفیت هنری آثار اساتید نقاشی برگزار شده است. دکتر بهنام زنگی، هنرگردان (کیوریتور) این نمایشگاه با اشاره به مطلب فوق، می­افزاید: «در جامعه نقاشی ایران می­توان دسته­ بندی­های مختلفی ارایه کرد که یکی از آن­ها، تقسیم نقاشان به حرفه ­ای ­ها و دانشگاهیان است. بخش بزرگی از بدنه جامعه نقاشی ایران، دانش ­آموختگان رشته ­های هنری دانشگاه ­های کشور و اعضای هیات علمی یا مدرسان این مراکز هستند. هر چند همپوشانی وسیعی بین نقاشان دانشگاهی و حرفه ­ای وجود دارد، اما به لحاظ عملکردی و ماهیتی می­توان از طریق این دسته­ بندی به تحلیل جامعه­ شناسانه این طیف­ها پرداخت. اشتغال نقاشان دانشگاهی به مساله آموزش دانشجویان و مسائل مرتبط با کارهای دانشگاهی نظیر پژوهش، ارایه مقاله و شرکت در همایش­ها و سمینارها می­تواند برای آن­ها مسئولیتی چندوجهی به دنبال داشته باشد که در عین حال، کیفیت و کمیت تولید هنری را تحت تاثیر قرار می­دهد».

زنگی با اشاره به این­که در خلق اثر هنری، مسائل فنی و علمی لازم و ملزوم یکدیگرند، ادامه می­دهد: «انجمن علمی پژوهش­های هنری ایران با برگزاری این نمایشگاه درصدد است بستر لازم برای نقد و تحلیل کیفیت هنری نقاشان دانشگاهی فراهم و موارد ضعف و قوت در این زمینه شناسایی شده و تلاش شود نقاط ضعف آن برطرف گردد».

نایب رییس انجمن پژوهش­ های هنری با تاکید بر هدف این انجمن در برگزاری این نمایشگاه، ادامه داد: «این انجمن در برنامه ­های بعدی خود در نظر دارد با برگزاری نمایشگاهی از آثار دانشجویان، کیفیت آثار این قشر از نقاشان را به عنوان محصول و دستاورد سیستم آموزش دانشگاهی هنر مورد بررسی قرار دهد. همچنین بررسی نظام فروش و بازار در عرصه هنرهای تجسمی یکی دیگر از برنامه ­های این انجمن است که در همین راستا، نخستین کنفرانس ملی اقتصاد هنر و فرهنگ توسط انجمن برگزار شده و دوره ی دوم آن نیز در دست برنامه ریزی است».

زنگی با تاکید بر این­که هنرمندان غیردانشگاهی متناسب با سلیقه مخاطب اثر خلق می­کنند، اظهار می­دارد: «تابلوی نقاشی برعکس ذات هنرمندانه ی آن، به شمار محصولات و کالاهای لوکس تبدیل شده است و قشر خاصی خریدار آن هستند. وقتی هنرمند متناسب با ذائقه این طیف از خریداران که بخش بسیار کوچکی از مخاطبان هنر را شکل می­دهند، اقدام به خلق اثر می­کند، قطعاً نمی­تواند سلیقه­ ی عمومی جامعه را نمایندگی کند و در جریان­ سازی و جامعه ­پذیری هنر توفیق پیدا کند. برای رفع این نقص، شناسایی طیف سلایق مخاطبان و تاثیر آن در ایجاد جریان هنری نیازمند پژوهش و مطالعه است و این ضرورت از طریق برگزاری نمایشگاه ­های تحلیلی قابل طرح و پی­گیری خواهد بود».

این استاد دانشگاه در خصوص ارتباط هنرگردان و گالری­ دار می­گوید: «هدف گالری­ دار، فروش اثر و هدف کیوریتور ارایه اثر و فرصتی برای نقد آن است. بعضی وقت­ها این دو در محقق کردن اهداف­شان به تفاهم و تعامل می­رسند نتیجه قابل قبولی به­ دست می­آید. ولی متاسفانه در اغلب موارد نظر گالری­ دار غالب می­شود به عبارتی، نظام گالری داری باعث می شود هنرمندی که به فروش اثر خود اشتیاق دارد، شرایط گالری دار را بپذیرد. این مساله یکی از علل عدم جریان­ساز شدن هنر نقاشی شده است».

زنگی با اشاره به شکل­ گیری مکاتب هنری ایران همچون مکتب بغداد، تبریز، شیراز و … در گذشته هنری کشور افزود: «علیرغم این­که هنرمندان زیادی در عرصه نقاشی فعال هستند، بعد از مکتب سقاخانه در دهه 40 شمسی دیگر هیچ مکتبی در ایران شکل نگرفته است. شکل گیری مکتب نیازمند گردهم­آیی هنرمندان و پیدا کردن مولفه­ های مشترک یک مکتب است. ولی چون هنرمند به نیاز بازار و مخاطب پاسخ می­دهد، بستر لازم برای شکل­ گیری مکتب نقاشی هم محقق نمی­شود».