منتظر گرانی شدید مسکن باشیم!
طبق آمارهای اخیر، مدت زمان خانهدار شدن خانه اولیها در ایران به طرز نگرانکنندهای طولانی شده است. گزارشها نشان میدهند که خانه اولیها با درآمد فعلی و پساندازشان، برای خرید خانه در حال حاضر باید حدود ۱۵۲ سال منتظر بمانند. این رقم برای ساکنان تهران حتی به ۱۵۲ سال نیز میرسد. در حالی که متوسط درآمد خانوارهای شهری در سال ۱۴۰۲ حدود ۱۶۷ میلیون تومان بوده، هزینه زندگی برای یک خانوار شهری به طور متوسط ۱۳۷ میلیون تومان در سال است. این بدان معناست که حدود ۱۸ درصد از درآمد خانوادهها برای پسانداز باقی میماند.
مطالعات جهانی که بر اساس نسبت قیمت یک آپارتمان ۱۰۰ مترمربعی به پسانداز سالانه ارزیابی میشود، نشان میدهد که روند خانهدار شدن در ایران به طور کلی ۵۹ سال و در تهران ۱۵۲ سال طول خواهد کشید. این شرایط نشاندهنده فشار سنگینی است که بر خانوارهای ایرانی وارد میشود و به نظر میرسد بازار مسکن در آیندهای نزدیک با چالشهای جدی روبهرو خواهد شد.
تحرکات جدید در بازار مسکن
با توجه به افزایش قیمتها در بازارهای موازی همچون ارز، طلا و خودرو، سعید لطفی، عضو هیات مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران، پیشبینی کرده است که قیمت مسکن تا پایان سال با افزایش مواجه خواهد بود. وی معتقد است که افزایش قیمتها در این بازارها تاثیرات قابل توجهی بر قیمت مسکن خواهد گذاشت. علاوه بر این، احتمال افزایش نرخ حاملهای انرژی نیز میتواند بر این روند افزایشی بیفزاید.
لطفی همچنین تاکید کرده که به دلیل کاهش قدرت خرید مردم و ادامهدار بودن روند افزایش قیمتها، در حال حاضر رکود تورمی در بازار مسکن حاکم است که این وضعیت به هیچ وجه به نفع اقتصاد نخواهد بود. وی افزود: «تا زمانی که خانه اولیها نتوانند وارد بازار مسکن شوند، رونق در این بازار مشاهده نخواهد شد.»
هشدار درباره کاهش شدید ساختوساز
داود بیگینژاد، نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک، نیز نسبت به وضعیت ساختوساز در کشور ابراز نگرانی کرد. وی اعلام کرد که آمار پروانههای ساختمانی نشان میدهد که تعداد پروانههای صادره در سال جاری به شدت کاهش یافته است. این مسئله نشاندهنده کمبود تولید مسکن و مشکلات در بخش ساختوساز است. بیگینژاد معتقد است که اگر سازندگانی در بخش مسکن فعال بودند، نمیتوانستند سرمایههای خود را از بخش ساختمانهای تکمیل شده به پروژههای جدید منتقل کنند.
وی افزود: «این کاهش ساختوساز هشداری جدی برای بازار مسکن است و باعث میشود که عرضه مسکن به میزان کافی وجود نداشته باشد. علاوه بر این، قوانین و مقررات جدید در دهه ۹۰ به نحوی وضع شدهاند که انگیزه و هدایت سرمایه به بخش تولید مسکن را دشوار کرده است.»
تغییرات در هزینههای ساخت مسکن
نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک در ادامه به افزایش هزینههای ساختوساز و مصالح ساختمانی اشاره کرد. وی توضیح داد که از ابتدای سال جاری، هزینهها در این بخش به طور قابل توجهی افزایش یافته و این روند همچنان ادامه دارد. تغییرات در قیمت مصالح ساختمانی به شدت بر هزینه تمام شده ساخت مسکن تاثیر گذاشته است، که این موضوع نیز بر افزایش قیمت مسکن در آینده اثرگذار خواهد بود.
با توجه به وضعیت فعلی بازار مسکن و کاهش شدید ساختوسازها، به نظر میرسد که در آیندهای نزدیک با افزایش بیشتر قیمت مسکن روبهرو خواهیم شد. در این شرایط، خانه اولیها برای خانهدار شدن با مشکلات بیشتری مواجه خواهند شد و این مسأله نیازمند توجه و تدابیر اساسی در سیاستگذاریهای اقتصادی و مسکنی است.
