ضرب‌الاجل ایران برای غرب؛ تهران سوم اسفند اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف می‌کند؟
این روزها در کمتر از یکهفته باقی مانده تا ضرب الاجل مجلس و دولت ایران البته خبری از اقدام بایدن با داعیه داری برگشت به برجام نه به چشم می خورد و نه به گوش می رسد.
۱۲ آذر ماه سال جاری بود که طرح دوفوریتی «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» در مجلس شورای اسلامی اصلاح و توسط شورای نگهبان تایید شد و همان روز رئیس مجلس در نامه‌ای به رئیس جمهور قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها را جهت اجرا ابلاغ کرد و آیین نامه اجرایی این قانون نیز سوم دی ماه به تصویب هیأت وزیران رسید.
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور نیز آیین نامه اجرایی قانون مزبور را برای اجرا به دستگاه‌های مربوطه ابلاغ کرد.
به گزارش دانشجو، براساس این قانون بناشد؛ ۲۱ فوریه (سوم اسفند ماه) زمان اجرای بند ششم “قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران و توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی”باشد.
پنجره کنونی در حال بسته شدن است؛آمریکا به هوش باشد
واین روزها در کمتر از یکهفته باقی مانده تا ضرب الاجل مجلس و دولت ایران البته خبری از اقدام بایدن با داعیه داری برگشت به برجام نه به چشم می‌خورد و نه به گوش می‌رسد.
البته شاید در راستای تحریک طرفین برجامی این محمد جواد ظریف بود که در آستانه سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی با انتشار بیانیه به آمریکا هشدار داد که با استفاده از فرصت دولت جدید، رویکرد تازه‌ای را در قبال ایران بیازماید وگرنه “پنجره کنونی در حال بسته شدن است”
ظریف در این بیانیه گفت: «به زودی دولت من مجبور خواهد بود تا اقدام جبرانی تازه‌ای اتخاذ کند، آن هم در پاسخ به عدم پایبندی تاسف‌بار آمریکا و اروپا به تعهداتشان ذیل توافق هسته‌ای. این اقدام جبرانی همانگونه که توسط پارلمان ما مقرر شده بود، در انطباق با حقوق ما در چارچوب برجام شامل گسترش برنامه هسته‌ای و کاهش همکاری‌ما با بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی است.»
موضوع به بیانیه محترمانه ظریف ختم نشد و معاون سیاسی او یعنی سید عباس عراقچی هم در گفتگو با یک شبکه تلویزیونی چین به دولت بایدن هشدار داده که زمان برای حفظ برجام رو به پایان است. او تصریح کرده که ایران آماده است تا پس از لغو تمام تحریم‌های آمریکا به سرعت به تعهداتش باز گردد.
عراقچی در پاسخ به این پرسش که بالاخره کدام یک از طرفین باید قدم اول را بردارد گفته است: «وضعیت کاملاً روشن است. این ایران نیست که برجام را ترک کرد بلکه ایالات متحده بود که از این توافق خارج شد. ایالات متحده تصمیم گرفت که مشارکت خود را در برجام متوقف کند آن‌ها میز را ترک کردند و دوباره تحریم‌ها را اعمال کردند. آن‌ها حتی تحریم‌های جدیدی را علیه ایران اعمال کردند. اکنون، اگر سیاست آن‌ها این است که به برجام برگردند و دوباره یک عضو برجام شوند باید تحریم‌ها را بردارند.»
عباس عراقچی با اشاره به مهلت داده شده از سوی مجلس گفت: «اگر تحریم‌ها قبل از آن تاریخ (سوم اسفند) لغو نشوند، ما راهی نداریم جز اینکه تصمیمی را که گرفته شده است، اجرا کنیم تا از این طریق پروتکل الحاقی را متوقف نماییم و این بدان معنی است که تعداد بازرسی‌ها و تعداد بازرسان بین المللی در ایران کاهش می‌یابد.»
ما راهی نداریم جز اینکه تصمیمی را که گرفته شده است، اجرا کنیم تا از این طریق پروتکل الحاقی را متوقف نماییم و این بدان معنی است که تعداد بازرسی‌ها و تعداد بازرسان بین المللی در ایران کاهش می‌یابد.»
عراقچی زمان باقیمانده تا پایان مهلت مجلس (سوم اسفند) را بسیار کوتاه دانست چرا که بعد از آن تعطیلات نوروز است و بعد از تعطیلات نوروز نیز مقدمات انتخابات ریاست جمهوری در خرداد آغاز می‌شود.
به گفته او: «همه می‌دانند که در طول مبارزات انتخاباتی، هیچ کس ترجیح نمی‌دهد مذاکره کند پس ما زمان بسیار محدودی داریم.»
معاون وزارت خارجه کشورمان با تاکید بر اینکه دولت بایدن باید خیلی زود تصمیم بگیرد، گفت: «ما عجله‌ای نداریم، اما دولت جدید ایالات متحده باید سیاست‌های خود را در مورد برجام خیلی سریع تنظیم کند. در غیر این صورت، این فرصت ممکن است از بین برود.»
*غریب آبادی خطاب به مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی: در صورت لزوم “اجرای پروتکل الحاقی” را متوقف خواهیم کرد.
از سوی دیگر این کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان‌های بین‌المللی در وین، است که گفته، نامه رسمی ایران را برای “توقف اجرای اقدامات داوطلبانه” در چارچوب توافق هسته‌ای با قدرت‌های جهانی موسوم به “برجام” به مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی تحویل داده است. بر اساس این نامه، ایران “اجرای پروتکل الحاقی” را از تاریخ ۲۳ فوریه (۵ اسفند) متوقف خواهد کرد.
وی همچنین در توئیتی همکاری و حسن نیت را یک خیابان دو طرف خواند نه بولواری یک طرفه و با اشاره به مصوبه اخیر مجلس نوشت: امیدواریم فرصت‌ها از دست نروند، چرا که همکاری فوق‌العاده کنونی با آژانس به همکاری عادی باز می‌گردد.
*سخنگوی سازمان انرژی اتمی در صورت عدم لغو تحریم مصوبه مجلس را موبه مو اجرا خواهیم کرد
از سوی دیگر، بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی نهم بهمن ماه در حاشیه بازدید محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی از تأسیسات غنی سازی فردو در پاسخ به سوالی درباره اینکه اگر تحریم‌ها برداشته نشود و طرف‌های مقابل به تعهداتشان پایبند نباشند، آیا در زمان مقرر از پروتکل الحاقی خارج می‌شویم؟ گفت: قانون مجلس را مو به مو اجرا می‌کنیم و اینکه برگردیم یا برنگردیم مربوط به سازمان انرژی اتمی نیست و مربوط به مجلس و دولت و تصمیمی است که آن‌ها اتخاذ می‌کنند.
ما در این خصوص آمادگی داریم و اجرای قانون برای ما امری شدنی است و ان‌شاءالله کار را پیش می‌بریم. در عنوان قانون، «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» آورده شده است و امیدواریم بتوانیم با تحمیل اراده مردم ایران بر بدخواهان شرایط را بهتر کنیم.
سعید خطیب‌زاده سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان نیز ۲۰ بهمن ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران در پاسخ به سؤالی گفت: پروتکل الحاقی را به صورت داوطلبانه اجرا می‌کنیم و عضو آن نیستیم و توقف برخی نظارت‌های فراپادمانی در چارچوب فعالیت‌های ما ذیل برجام صورت گرفته است. اگر سوم اسفند ایران براساس مصوبه مجلس نظارت‌های فراپادمانی را متوقف کند، درصورتیکه آمریکا و اروپا به تعهداتشان برگردند، دوباره اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی توسط ایران قابل انجام است.
وی تصریح کرد: ما موضوعات اقدامی خود را براساس چارچوب زمانبندی انجام خواهیم داد.
* ریابکوف امیدواریم کرد که قبل از فرارسیدن ضرب‌الاجل ۲۱ فوریه مصالحه‌ای در خصوص برجام حاصل شود
اما واکنش‌ها به عدم لغو تحریم‌ها توسط آمریکا تا ۳ اسغند محدود به مقامات ایرانی نبود، در همین خصوص «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر امور خارجه روسیه روز پنجشنبه ۲۳ بهمن ماه ابراز امیدواری کرد که قبل از فرارسیدن ضرب‌الاجل ۲۱ فوریه (سوم اسفندماه) ایران برای پایان پایبندی به پروتکل الحاقی، مصالحه‌ای در خصوص برجام حاصل شود.
وی گفت: با توجه به قانونی که در ایران تصویب شده و با در نظر گرفتن (ضرب‌الاجل) ۲۱ فوریه، زمان زیادی نداریم تا ایران گام بعدی را در جهت کاهش تعهدات (برجامی) خود که به صورت داوطلبانه پذیرفته بود، بردارد. بهتر است به مصالحه‌ای دست یابیم که به جلوگیری از تنش‌های بیشتر قبل از آن ضرب‌الاجل کمک کند.
معاون وزیر امور خارجه روسیه همچنین در مصاحبه با خبرگزاری روسی «ریانووستی» از ایران درخواست کرد که علیرغم فشار‌های ایالات متحده آمریکا و شرایطی که ایران را وادار به کاهش تعهدات برجامی کرده، از خود خویشتنداری نشان دهد وگفت: «ما منطق اقدامات آن‌ها و دلایلی که ایران را تحریک (به کاهش تعهدات برجامی) کرده را درک می‌کنیم. با وجود این، ضروری است که خویشتنداری پیشه کرد و یک رویکرد مسؤولانه را در پیش گرفت».
به هرحال به نظر می‌رسد با وجود تمام شعار‌های انتخاباتی دموکرات‌ها در بخش سیاست خارجی آن‌ها معطوف به اینکه برجام توافقنامه عاقلانه‌ای بود و تیم بایدن در صورت انتخاب به آن بازخواهد گشت، اما آنچه تاکنون در میدان عمل به چشم می‌خورد این است که آمریکای بایدن ذره‌ای انحراف از آمریکای ترامپ در خصوص سیاست‌های ضدایرانی ندارد و حتی در قبال برجامی که مولود سیاست خودشان است نیز حاضر به انعطاف نیستند.
