افزایش تعداد زنان جویای کار نرخ مشارکت اقتصادی را بالا برد

نرخ مشارکت اقتصادی زنان در ایران از سال 92 تا بهار 96 معادل چهار درصد افزایش یافته ،دلیل این افزایش نیز تقاضای شغل از سوی انبوه زنان تحصیل کرده دانشگاهی است .

به گزارش روز سه شنبه ایرنا، براساس داده های مرکز آمار ایران ، نرخ مشارکت زنان از12.4 درصد در سال 1392، به 16.4درصد در بهار امسال رسیده است .
به عقیده کارشناسان ، نباید افزایش نرخ مشارکت اقتصادی را به معنای حضور زنان در بازار کار دانست ،بلکه تقاضای شغل از سوی زنان موجب افزایش این شاخص شده است و با توجه به حضور انبوه زنان در دانشگاه های کشور ، تقاضای کار آنها موضوعی دور از ذهن نیست .
با توجه به اینکه نرخ مشارکت اقتصادی تابعی از تقاضای شغل است ، همین که زنان تقاضای شغل کنند نرخ مشارکت آنها افزایش می یابد چه فرد شاغل شود و چه به شکل بیکار در بازار کار باقی بماند.
مسئولان حوزه کار بارها اعلام کرده اند که بیش از 70درصد اشتغال ایجاد شده در سال های اخیر از سوی زنان بوده است و این در حالی است که نرخ بیکاری زنان در کشور همچنان بالا است.نرخ بیکاری زنان در بهار سال 96 معادل20.8 درصد و برای مردان 10.6 درصد بوده است.
طی سال های 88تا 92 تعداد جمعیت فعال در کشور کاهش یافته و از 23میلیون و 840هزار و 676 نفر در سال 88 به 23میلیون و 834هزار و 551 نفر رسیده که 6هزار و 125نفر از این جمعیت کاسته شده است.
همچنین طی سال های 92تا بهار 96 جمعیت فعال کشور از 23میلیون و 834 هزار و 551 نفر به 26میلیون و 675هزار و 328نفر رسیده است.2میلیون و 840هزار و 777نفر به جمعیت فعال کشور اضافه شده است.
افزایش حدود سه میلیونی جمعیت فعال به بازار کار کشور موجب شد که نرخ بیکاری افزایش یابد.
افزایش نرخ بیکاری را باید به دنبال وقفه ای که از سوی نیروی کار برای ورورد به بازار کار ایجاد شده بود جستجو کرد. طی چند سال گذشته که نیروی کار نتوانسته بود به بازار کار دست یابد،وقت خود را در دانشگاههای کشور برای ارتقا سطح تحصیلات سپری کرده بود.
تردیدی نیست،اگر از آنها پرسیده شود به چه دلیل در مقطع فوق لیسانس و یا دکتری تحصیل می کنید ،پاسخ خواهند داد که با مراجعه به بازار کار از یافتن شغل ناامید شدیم و به همین دلیل به سمت ادامه تحصیل حرکت کردیم.
این استدلال را می توان از بسیاری از جویندگان کار شنید.
بهاران یکی از فارغ التحصیلان رشته طراحی صنعتی، در گفت و گو با ایرنا بیان داشت: بیش از یکسال به دنبال کار بودم اما کاری مطابق رشته تحصیلی ام پیدا نمی کردم و برای همین گزینه درس خواندن را انتخاب کردم.
وی یادآور شد: اگر شغلی پیدا می کردم شاید خیلی زود وارد مقطع فوق لیسانس نمی شدم.رشته های هنر نظیر رشته های فنی و مهندسی با مدرک کارشناسی هم می توان شغلی را احراز کرد.
فرناز که در مقطع فوق لیسانس رشته ساختمان تحصیل می کند،گفت: پس از اتمام دوره لیسانس خیلی به دنبال کار بودم چون رشته عمران خیلی تفاوتی نمی کند که لیسانس و یا فوق لیسانس داشته باشی.اگر کار پیدا می کردم به مقطع فوق لیسانس نمی آمدم.
فراز که که در مدیریت ساختمان در مقطع فوق لیسانس تحصیل می کند،گفت: وضعیت بازار کار خیلی نامناسب بود و با اینکه دوره سربازی ام را تمام کرده بودم اما بازهم کاری پیدا نکردم و مجبور شدم تمام تلاشم را روی درس خواندن بگذارم.
فراز که هم اکنون دارای مدرک کارشناسی ارشد ارشد باز هم موفق به یافتن شغل نشده است و در صدد مهاجرت به استرالیا است.
محمد در رشته محیط زیست درس خوانده است اما موفق به یافتن شغل نشد و به همین دلیل ترجیح داد به جای در خانه ماندن و انتظار کشیدن،ادامه تحصیل در مقطع ارشد بدهد.
اینها نمونه هایی از خیل جوانانی هستند که با درهای بسته بازار کار مواجه شده و ترجیح داده اند در مقطع بالاتری تحصیل کنند.
این در حالی است که دانشگاههای کشور قادر نیست افراد را برای حضور در بازار کار آماده کند(مباحث درسی در ایران بیشتر بر پایه نظری است) و به همین دلیل بسیاری از فارغ التحصیلان دانشگاهی در سال های ابتدایی که عهده دار شغلی می شوند قادر نیستند که شغلی را بپذیرند.
به عبارتی بازار کار ایران با چند مشکل به طور توام برخوردار است از یکسو تولیدی در کشور رخ نمی دهد، از سوی دیگر با خیل متقاضیان کار مواجه است و در نهایت خیل متقاضیان شغل مهارت لازم را هم ندارند.
همچنین یکی از مشکلات مهم بازار کار ایران،تقاضای شغل از سوی زنان به ویژه زنان دانش آموخته است.نرخ بیکاری زنان جوان در ایران 44درصد (بهار 96) است که این میزان بیش از سه برابر نرخ بیکاری در کل کشور(12.6درصد) است.
نرخ بیکاری زنان جوان در برخی از استان های کشور بیش از 70الی 80درصد است و این در حالی است که زنان دانش آموخته در برخی از استانهای کشور با یک دهم حداقل حقوق کار می کنند.
کشورهای توسعه یافته که تولید ناخالص ملی آنها بر اساس تولیدات صنعتی می گذرد ، نیروی کار خود را از میان رشته های تکنسینی انتخاب می کنند تا بتوانند چرخ کارخانه ها را به حرکت درآورند و یا بتوانند با مهارت خود به جامعه خدمات گوناگون را ارائه دهند.
‘لیلی دانشمند’ رئیس یکی از کاریابی های خصوصی در شهر تهران در گفت و گو با ایرنا بیان داشته بود، زنان شرایط شغلی را راحت تر از مردان جوان می پذیرند که یکی از علل آن هویت یابی است که زنان بیش از مردان به دنبال آن هستند.
تردیدی نیست اگر مطالعه مقایسه ای میان زنان و مردان در ایران انجام شود متوجه خواهیم شد که زنان کشور در شرایط دشوارتری نسبت به مردان کار می کنند.

**نرخ بیکاری زنان جوان 44درصد است
‘عیسی منصوری’ معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی چندی پیش با اشاره به ایجاد 616 هزار شغل در سال 95، گفت: سهم نیروی کار زنان از فرصت‌های شغلی جدید در سال 95 نسبت به سال قبل از آن بیش از 68‌ درصد افزایش داشته است.با این میزان اشتغالی که برای زنان در سال 95 ایجاد شده است اما باز هم زنان کشور در بهار سال 96 از نرخ بیکاری 44درصدی رنج می بردند.
شاید بتوان به این نتیجه رسید که اشتغال در ایران با مشکلات جدی مواجه است و برای زنان جوان به مراتب بیشتر از است.

**افزایش نرخ مشارکت اقتصادی زنان
رئیس کمیسیون زنان اتاق تعاون در گفت و گو با ایرنا،در خصوص افزایش نرخ مشارکت اقتصادی زنان،گفت: نرخ مشارکت زنان افزایش یافته است اما باید عوامل متعددی را در این راستا مورد بررسی قرار داد.
‘خاطره استاد رضایی’ افزود: رشد حضور زنان در دولت یازدهم مبتنی بر عوامل متعددی است ( مثبت و منفی ) .هم اکنون با رشد فضای تعامل زنان در قالبهای حقوقی مختلف نظیر تشکل های مختلف فرهنگی،آموزشی ،تشویق فضاهای کارآفرینی و اشتغال مستقل و ورود به عرصه های مختلف بازار بنابر توانمندی های فردی و گروهی از جمله مواردی است که در کنار علل دیگر باید برای حضور زنان در تقاضای شغل،جستجو کرد.
وی ادامه داد: ورود نیروهای فارغ التحصیل زنان،رکود اقتصادی در بخش تولید و صنعت و ایجاد الزام حضور همسان زنان و مردان در عرصه های اقتصادی جهت تأمین معیشت زندگی،تامین هزینه های مرتبط با تحصیل،تامین هزینه درمان،عدم تناسب رشد نیروی تحصیلکرده فارغ التحصیل از واحدهای آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه و عدم وجود بنگاه های اقتصادی پویا از جمله عوامل متعدد پررنگ شدن حضور زنان در عرصه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی است که دچار آسیب جدا می باشد آن هم برخورد سلیقه ای یا مقطعی است .
به گفته استاد رضایی،آنچه که مسلم است باید به دنبال ایجاد مسیر مشخص برای ورود مناسب و امن و دارای جایگاه معتبر زنان به ویژه زنان نخبه کشور در عرصه های مذکور بود.
وی عوامل مثبت حضور زنان در بازار کار را باز شدن فضای تعامل و حضور زنان در قالب تشکل های علمی و فرهنگی، راه اندازی کارگاه های فردی و گروهی با تکیه بر توانمندی های مستقل و خود جوش، حضور در قالبهای اقتصادی متفاوت نظیر تعاونی ها،کارآفرینی و صنایع کوچک است.
رئیس کمیسیون زنان اتاق تعاون رشد نرخ فارغ التحصیلان زن و ظهور نخبگان و فعالان در عرصه های مختلف را از دیگر جنبه های مثبت حضور زنان در بازار کار دانست.
وی با اشاره به عواملی که موجب حضور بیشتر زنان شده است،گفت:رکود اقتصادی در واحدهای تولیدی و صنعتی و تعدیل نیروی کار مردان،عدم تعادل متناسب در جذب جامعه زنان فارغ التحصیل بیکار و عدم وجود واحدهای اشتغال مورد نیاز در جذب است.

**تولید،رونق اشتغال،بازار کار
‘حمید حاج اسماعیلی’کارشناس حوزه کار معتقد است: سود تولید در ایران حدود چهار تا پنج درصد است در حالیکه نظام بانکی کشور تا 23درصد سود می دهد.تولید امنیت می خواهد و حمایت در غیر این صورت تولید صرفه اقتصادی ندارد.
تا زمانی که محور اقتصاد ایران بر مبنای تولید حرکت نکند نمی توان انتظار رونق اشتغال و تولید را داشت.
کارشناسان اقتصادی معتقدند، اشتغال موضوعی فرادستگاهی است و باید تمام نهادها ،سازمان ها و مدیران نهادها به اشتغال بیاندیشند و با برنامه های ارائه شده از سوی دولت برای توسعه اشتغال گام بردارند.
کار نکرده در ایران بسیار است و نیروی انسانی جوان بسیار.همه این امکانات در دل یک برنامه ریزی درست و معقول می تواند جهشی ماندگار در اقتصاد ایران ایجاد کند و این جهش ناممکن است تا زمانی که به توزیع درآمدهای نفتی می پردازیم و موانع تولید را در کشور حذف نکرده باشیم.