پیشتازان مصرف انرژی در جهان

دورنمای بخش انرژی در جهان تا سال 2035 مورد بررسی قرار گرفت. براساس پیش‌بینی‌ها مصرف انرژی در سال 2035 با سرعت کمتری نسبت به گذشته رشد خواهد کرد و از نرخ متوسط سالانه 2/ 2 درصد در بازه زمانی (1995 تا 2015) به 3/ 1 درصد طی بازه زمانی (2015 تا 2035) می‌رسد.

ارزیابی‌ها نشان می‌دهد تا 20سال آینده، تغییر تدریجی ترکیب سوخت‌ها ادامه خواهد داشت و «منابع تجدید‌پذیر»، «انرژی هسته‌ای» و «نیروی برق‌آبی»، نیمی از رشد منابع انرژی را در مدت مذکور تامین خواهند کرد. براساس چشم‌انداز سهم منابع اصلی انرژی تا سال 2035 «نفت»، «گاز» و «زغال‌سنگ» به‌عنوان منبع اصلی انرژی باقی خواهند ماند و بیش از سه‌چهارم کل منابع انرژی را به خود اختصاص خواهند داد. به گزارش دنیای اقتصاد، این در حالی است که در سال 2015 سهم این سوخت‌ها از کل منابع انرژی حدود 85 درصد تخمین زده می‌شود. همچنین برآوردها نشان می‌دهد که آهنگ رشد عرضه گاز، نسبت به نفت و زغال‌سنگ سریع‌تر خواهد شد؛ به‌گونه‌ای که سهم گاز از رشد انرژی اولیه، از سهم زغال‌سنگ نیز پیشی می‌گیرد و به دومین منبع سوختی بزرگ در سال 2035 تبدیل خواهد شد.

براساس پیش‌بینی‌های بیزینس پترولیوم، تا سال 2035 با کاهش سهم نفت و زغال‌سنگ از عرضه انرژی اولیه، انرژی‌های تجدیدپذیر جایگزین خواهند شد. در این میان برآورد می‌شود که انرژی‌های تجدیدپذیر سریع‌ترین رشد در میان سایر منابع انرژی را خواهند داشت و سهم آنها از انرژی اولیه از 3 درصد در سال 2015 به 10 درصد در سال 2035 خواهد رسید. انتظار می‌رود تقاضای انرژی تجدید‌پذیر جهان در سال 2035 نسبت به سال 2015 بیش از چهاربرابر شود و حدود 49 درصد از مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر از کشورهای آسیا و اقیانوسیه خواهد بود. براساس این گزارش منابع انرژی‌های نو در سال 2035 سهمی 40 درصدی از رشد تولید نیرو را به خود اختصاص خواهد داد و سهم آنها از تولید نیروی جهانی، از 7 درصد در سال 2015 به 20 درصد در سال 2035 خواهد رسید. آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد کشورهای اتحادیه اروپا همچنان در مسیر تولید انرژی‌های تجدیدپذیر پیشرو خواهند بود و انتظار می‌رود در افق چشم‌انداز سهم انرژی‌های تجدید‌پذیر از کل تولید نیرو در این کشورها دوبرابر شود و به 40 درصد در سال 2035 برسد. پیش‌بینی می‌شود طی 20 سال آینده، چین بیشترین سهم را از رشد تولید انرژی‌های تجدیدپذیر جهان از آن خود کند.

جغرافیای متقاضیان انرژی

براساس این گزارش ‌پیش‌بینی می‌شود در سال 2035 مصرف انرژی با سرعت کمتری نسبت به گذشته رشد کند و از نرخ متوسط سالانه 2/ 2 درصد در بازه زمانی 1995 تا 2015 به 3/ 1 درصد طی بازه زمانی 2015 تا 2035 برسد. براساس این گزارش طی 20 سال آینده، تقریبا کل رشد تقاضای انرژی از محل افزایش تقاضای اقتصادهای نوظهور خواهد بود و نیمی از این رشد به چین و هند اختصاص خواهد داشت. این در حالی است که کشورهای OECD (سازمان همکاری و توسعه اقتصادی) رشد کمی را در تقاضای انرژی تجربه خواهند کرد. طی سال‌های 2015 تا 2030 انتظار می‌رود چین بیشترین رشد تقاضای انرژی را در جهان داشته باشد؛ اگرچه به نظر می‌رسد در پایان افق چشم‌انداز 2035، هند از چین پیشی بگیرد. در منطقه خاورمیانه هم انتظار می‌رود متوسط رشد سالانه مصرف انرژی از 7/ 4 درصد در 20 سال گذشته (1995 تا 2015) به 2 درصد طی سال‌های 2015 تا 2035 برسد.

سرنوشت انرژی‌‌ها

براساس این گزارش در افق چشم‌انداز، اقتصاد جهانی همچنان وابسته به تامین انرژی برق خواهد بود به نحوی که نزدیک به دوسوم رشد مصرف انرژی جهان مربوط به تولید برق است. سهم انرژی مورداستفاده در تولید نیرو از 42 درصد در سال 2015 به 47 درصد در سال 2035 افزایش خواهد یافت. روند افزایشی سهم بخش نیرو تا حدودی نشان‌دهنده انتقال ترجیحات مصرفی به سمت برق، به‌عنوان سوختی پاک است. برآورد می‌شود که در حال‌حاضر یک میلیارد نفر از مردم جهان به برق دسترسی ندارند که عمدتا در آفریقا، هند و سایر بخش‌های آسیای در حال توسعه هستند. کشورهای OECD بیشترین میزان سرانه مصرف برق را در سال 2035 خواهند داشت و میزان رشد مصرف سرانه برق در چین نیز بسیار قابل‌توجه خواهد بود. همچنین براساس پیش‌بینی‌ها طی سال 2015 تا 2035، تقاضا برای سوخت‌های مایع (نفت، سوخت‌های زیستی و سایر سوخت‌های مایع) حدود 15 میلیون بشکه در روز افزایش خواهد داشت و در سال 2035 به 110 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. انتظار می‌رود تقاضای نفت طی افق چشم‌انداز با رشد همراه باشد اما سرعتی کندتر از میزان گذشته‌اش را تجربه کند. برآوردها نشان می‌دهد که تقریبا کل رشد تقاضای نفت از جانب کشورهای نوظهور خواهد بود. اما سرنوشت گاز طبیعی تا 20 سال آینده چه خواهد شد؟ ارزیابی‌ها بیانگر این موضوع است که گاز طبیعی رشد سریع‌تری نسبت به نفت و زغال‌سنگ خواهد داشت و تولید این منبع انرژی از سال 2015 تا 2035 به‌طور متوسط سالانه معادل 6/ 1 درصد رشد خواهد کرد. مرکز اصلی رشد تقاضای گاز طبیعی در چین، خاورمیانه و ایالات‌متحده آمریکا خواهد بود. بیشترین سهم از رشد مصرف جهانی گاز طبیعی در بخش صنعت خواهد بود که با احتساب استفاده سوختی و غیرسوختی از منابع فسیلی، سهم 45درصدی از رشد را خواهند داشت.

زغال‌‌سنگ یکی دیگر از منابع انرژی در جهان است که طی افق 2035 مورد ارزیابی قرار گرفته است. براین اساس رشد جهانی تقاضای زغال‌سنگ به میزان قابل‌توجهی نسبت به گذشته کندتر می‌شود و از متوسط سالانه 7/ 2 درصد طی (1995 تا 2015) به 2/ 0درصد طی(2015 تا 2035) می‌رسد. برآورد می‌شود مصرف جهانی زغال‌سنگ در اواسط 2020 به بالاترین سطح خود برسد. علت عمده کندی رشد تقاضای زغال‌سنگ، «کاهش مصرف کشور چین» بوده که سیاست‌های دولتی آن از سمت زغال‌سنگ به سمت سوخت‌های پاک و با کربن کمتر حرکت کرده است. البته چین در سال 2035 همچنان بزرگترین بازار مصرف زغال‌سنگ باقی خواهد ماند و تقریبا نیمی از مصرف زغال‌‌سنگ در سال 2035 را به خود اختصاص خواهد داد.