بویینگ و ایرباس در سبد ایرلاین‌های خصوصی
فصل، فصل فروش هواپیماست. از قرارداد خرید ١٠٠ فروند ایرباس تا ٣٠ فروند بویینگ زمان زیادی نمی‌گذرد.
تقریبا ٦ ماه. هرچند در این ٦ ماه ٣ فروند ایرباس و ٤ فروند شاپرک ATR به ایران رسیده اما گویا قراردادهای تازه هنوز در راه است؛ این‌بار برای دیگر ایرلاین‌های هوایی ایران. شرکت‌کنندگان نمایشگاه هوایی پاریس این دومین بار است که شاهد خریدهای انبوه ایرلاین‌های ایرانی هستند. از دو قرارداد خریدی که ایرباس و بویینگ با دو ایرلاین بزرگ ایران بستند، حدود دوسال می‌گذرد. امسال هم نمایشگاه هوایی پاریس شاهد فروش‌های دیگری است. دیروز خبر رسید که قشم‌ایر یادداشت تفاهمی برای خرید ۱۰ فروند بویینگ ۷۳۷ MAX به امضا رسانده و قرار است که قرارداد نهایی تا اواسط مرداد امسال بین این شرکت و بویینگ امضا شود. البته آنطور که محمود شکرآبی مدیرعامل شرکت هواپیمایی قشم گفته، هدف‌گذاری برای خرید ۵ فروند بویینگ جوان ۸۰۰-۷۳۷ هم از دیگر برنامه‌های این ایرلاین است. او درباره درصد فاینانس در کشورها و معاملات خرید هواپیمای نو و کارکرده هم با بیان اینکه این نرخ از ۴ درصد تا ۹ درصد نوسان دارد، درباره اخذ مجوز اوفک گفته است که: «همه مجوزها از جمله مجوز اداره خزانه‌داری امریکا بر عهده فروشنده و از تعهدات او است و شرکت بویینگ واحدی برای معرفی و واگذاری هواپیماهای دسته دوم دنیا دارد که همان واحد فاینانسینگ این شرکت عهده‌دار تامین مالی آن نیز است.»
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد ، دومین خبر دیگری که در آخرین روز هفته قبل منتشر شد، قرارداد خرید ٤٥ فروند هواپیمای ایرباس به شرکت ایران ایرتور بود. هواپیمایی زاگرس هم برای خرید ۲۸ فروند هواپیما با ایرباس به تفاهم رسید. به این ترتیب با این قراردادها شمار خریدهای ایران از ایرباس به ١٧٢ فروند رسید. مرضیه جعفرزاده، مدیر روابط عمومی ایران ایرتور از مذاکره فشرده ۱۸ ماهه این ایرلاین با مدیران ایرباس و توافق با آنها خبر داد و گفت: با بررسی‌های کارشناسی صورت گرفته در مجموع ۴۵ فروند از خانواده ۳۲۰ NEO شامل ایرباس ۳۱۸، ۳۱۹، ۳۲۰، ۳۲۱ با ظرفیت‌های متفاوت از ۱۰۰ تا ۲۴۰ صندلی خریداری شده که به مرور به ناوگان هواپیمایی ایران ایرتور اضافه می‌شوند. آنطور که جعفرزاده گفته، ارزش کلی این تفاهمنامه ۴/۵ میلیارد یورو است که در فرانسه و با حضور «فابریس برژیه» مدیرعامل ایرباس، «کریستوف موریه»، قائم‌مقام ارشد رییس قراردادهای ایرباس، «رضا موسوی»، مدیرعامل ایران ایرتور و «مجید شکاری»، رییس هیات‌مدیره به امضا رسیده است. این تفاهمنامه که در حاشیه نمایشگاه هوایی پاریس ۲۰۱۷ به امضا رسیده، طبق برآوردهای انجام گرفته این هواپیماهای جدید بین ١٠٠ تا ٢٤٠ صندلی وضعیت جابه‌جایی مسافر در هر برنامه پروازی را خواهند داشت. با اضافه شدن ٤٥ فروند هواپیمای جدید خریداری شده از سوی ایران ایرتور تعداد کل هواپیماهای برجامی مذاکره شده از سوی ایرلاین‌های ایرانی که به مرحله امضای تفاهم یا قرارداد نهایی رسیده‌اند از مرز ٣٠٠ فروند عبور کرد.
زاگرس هم بویینگ خرید
تنها یک روز پس از نهایی شدن تفاهمنامه فروش ٤٥ فروند هواپیمای مسافرتی جدید از سوی ایرباس به ایران ایرتور، شرکت هواپیمایی زاگرس هم از نهایی شدن توافق خود با بویینگ برای خرید هواپیماهای جدید داد. طبق اعلام شرکت قشم‌ایر، این ایرلاین ایرانی موفق شده در جریان مذاکراتی که در طول هفته‌های گذشته با مقامات شرکت بویینگ داشته، به امضای یک تفاهمنامه جدید دست پیدا کند. بر این اساس دو طرف متعهد شده‌اند با پیگیری مقدمات لازم، شرایط را برای نهایی کردن قرارداد تا مرداد ماه امسال فراهم کنند. قشم ایر اعلام کرده این ١٠ فروند هواپیما از خانواده MAX- ٧٣٧ خواهد بود و در کنار آن مذاکراتی برای وارد کردن تعدادی بویینگ با سن کم نیز آغاز شده که در آینده شرایط قطعی آن مشخص خواهد شد. تامین مالی این هواپیماها مانند دیگر قراردادهای ایران از طریق فاینانس انجام خواهد شد و بویینگ خود تعهد کرده که موافقت‌های لازم از خزانه‌داری امریکا را اخذ کند. با نهایی شدن این قرار داد تعداد هواپیماهای بویینگ خریداری شده از سوی ایرلاین‌های ایرانی پس از برجام به ۱۵۰ فروند می‌رسد. پیش از این ایران‌ایر ۸۰ و آسمان ۶۰ فروند بویینگ را به سبد خرید خود اضافه کرده بودند. قرار است نخستین بویینگ ایران ایر در اردیبهشت سال آینده تحویل داده شود. هواپیماهایی که زاگرس سفارش خرید آنها را داده است شامل ٢٠ فروند هواپیمای ۳۲۰- A و هشت فروند ٣٣٠ -A است. ناوگان هواپیمایی زاگرس در حال حاضر دارای ۱۹ فروند هواپیما، شامل ۱۱ فروند ۳۲۰ Airbus و ۸ فروند ام‌دی است. ایران ایرتور هم دارای ٥ فروند بویینگ MD با میانگین عمر ۲۴/۵ سال و دو فروند بویینگ با عمر۱۸/۵ سال است. این ایرلاین ایرانی مجموعا ٧ هواپیما دارد که حالا با سفارش‌های تازه تعداد ناوگان هوایی این شرکت به ٣٥ فروند می‌رسد.
ترامپ موافق فروش هواپیما به ایران؟
تنها ساعاتی پس از آنکه خبر تفاهمنامه‌های تازه دو ایرلاین ایرانی برای خرید ٧٣ فروند هواپیما از دوغول هواپیماساز ایرباس و بویینگ منشتر شد، روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی نوشت: این قراردادها که ایرباس آنها را یادداشت تفاهم توصیف کرده است، حداکثر ۲/۵ میلیارد دلار ارزش دارند و در نمایشگاه هوایی پاریس که مکان فروش مهمی برای شرکت‌های هواپیماسازی است، اعلام شدند. اگر این قراردادها کامل شوند، ایران را به مشتری مهمی در صنعت هوافضا که در سلطه شرکت‌های بویینگ امریکا و ایرباس اروپا است، بدل می‌کنند. ایران‌ایر برای نوسازی ناوگان فرسوده‌اش که از سال‌ها تحریم لطمه دیده است، سال گذشته توافق‌هایی را برای خرید حداکثر ۱۴۰ هواپیما از بویینگ و ۱۰۰ فروند هواپیما از ایرباس امضا کرد. این توافق‌ها تحت توافقنامه هسته‌ای سال ۲۰۱۵ میان ایران و شش قدرت جهان از جمله امریکا امکان‌پذیر شده‌اند. تحت این توافقنامه، تحریم‌ها علیه تهران در قبال محدودیت فعالیت هسته‌ای تسهیل شدند اما این قراردادها حتی قراردادهای ایرباس، باید مجوز دولت امریکا را دریافت کنند زیرا بسیاری از قطعات و فناوری به‌کار رفته در تولید هواپیماها، ساخت امریکا بوده و مشمول مقررات کنترل صادرات قرار می‌گیرد. در حالی که دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا با مخالفت با توافق هسته‌ای با ایران پرداخته است اما تاکنون هیچ حرکتی برای تغییر سیاست‌های مجوز صادرات صورت نداده است. قراردادهای فروش هواپیما، چالشی برای ترامپ هستند زیرا می‌توانند از هزاران شغل تولیدی در امریکا که یکی از شعارهای اصلی مبارزات انتخاباتی وی بوده‌اند، حمایت کنند. تاثیر این سفارش‌ها بر مشاغل هوافضای امریکایی نامعلوم نیست زیرا بستگی به این دارد که مشتری چه نوع موتور و تجهیزات الکترونیکی را انتخاب کند. اما جاستین دوبون، سخنگوی ایرباس اظهار کرده است که موتورهای ۳۲۰-A حداقل تا حدی در امریکا ساخته خواهند شد.
