تعطیلی نمایشگاه ‌بی‌حاصل مطبوعات، تصمیمی که باید تداوم یابد

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسماً تعطیلی نمایشگاه مطبوعات را در سال جاری اعلام کرد و به پیشنهادی که متأثر از پیگیری جمع مؤثری از اهالی موثر رسانه بود، جامه عمل پوشاند؛ تصمیمی شجاعانه که باید تداوم یابد و در صورت اصرار برای برگزاری این رویداد، این اتفاق در فواصل دو یا چهار ساله برگزار شود تا رسانه‌ها حرف جدی برای گفتن داشته باشند.

به گزارش تابناک؛ سرانجام سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به شکل رسمی امروز اعلام کرد: «بنا به درخواست برخی رسانه‌ها به دلایلی از جمله مسائل اقتصادی نمایشگاه مطبوعات امسال برگزار نمی شود. امیدوارم عدم برگزاری نمایشگاه مطبوعات فقط در سال جاری اتفاق بیفتد.» موضع‌گیری که نشان می‌دهد وزیر علاقه مند به برگزاری این دوره بوده، ولی در نهایت به پیشنهادها و درخواست‌های مطرح، توجه کرده و با عدم برگزاری این جشنواره بی‌حاصل در این دوره همراهی کرده است.

هرچند شاید این اتفاق با نقدهایی نیز از سوی برخی همراه شود، تصمیمی شجاعانه و درست برای حضور یک هیاهوی سالیانه برای هیچ بود. با تفکیک نمایشگاه مطبوعات از نمایشگاه کتاب، این تصور وجود داشت که این رویداد می‌تواند به خودیِ خود جذابیت‌های ویژه‌ای داشته باشد؛ اما واقعیت آن است که جنس رسانه با نمایشگاه‌های سالیانه متفاوت است. نمایشگاه‌های سالیانه معمولاً برای نمایش تازه‌ترین محصولات و خدمات به خریداران عمده و خرد برگزار می‌شوند و بنا بر مدل‌های تعریف شده، خریدار یا در محل نمایشگاه و یا پس از نمایشگاه، اقدام به ثبت خرید یا خرید قطعی محصول می‌نماید.

با این حال، محتوای رسانه‌ها چیزی نیست که در دسترس عموم نباشد و هر سال محصولات تازه خبری عرضه نمی‌شود که مردم برای آگاهی از آنها به نمایشگاه مطبوعات بیایند. با این رویکرد نمایشگاه مطبوعات صرفاً می‌تواند فرصت برای مواجهه رو در روی اهالی رسانه با کسر بسیار کوچکی از مخاطبان‌شان و همچنین فرصتی برای دورهمی و دیدار تازه اهالی رسانه باشد. البته عملاً حکم یک کارگاه و فرصت مطالعاتی یک روزه برای اهالی رسانه نیز محسوب می‌شود.

همین وضعیت باعث شده بود که رسانه‌ها برای جذاب‌ نمودنِ این رویداد، اقدام به دعوت از چهره‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و… نمایند که مردم به هوای ملاقاتِ این چهره‌ها سری به غرفه‌های آنها بزنند. از سوی دیگر، یک مسابقه نابرابر میان رسانه‌های خصوصی، رسانه‌های شبه دولتی و رسانه‌های دولتی و حاکمیتی برای در اختیار گرفتن غرفه در مکان بهتر و هزینه کلان‌تر برای غرفه‌سازی شکل گرفته بود که اساساً ارتباطی با اقتصاد و فضای رسانه‌های کشور نداشت.

این رقابت‌ها در دوره‌های اخیر، منجر به کشمکش‌هایی نیز شد و برخی رسانه‌ها از حضور در نمایشگاه مطبوعات انصراف دادند و در عین حال گروه دیگری نیز برای آنکه از عدم حضورشان برداشت سیاسی نشود، با مسئولان امر تعامل کردند و حضور یافتند اما حاصل این حضورها چه بود؟ هیچ. نمایشگاه مطبوعات برای رسانه‌ها هیچ‌گاه هیچ دستاوردی ملموسی نداشته و این از منظر هر ناظر منصفی انکارناشدنی است.

اگر قرار بود نمایشگاه مطبوعات برای بیست و چهارمین دوره در پاییز 1397 برگزار شود، قطعاً طیف گسترده‌ای از رسانه‌ها بنا بر ملاحظات مرسوم در این رویداد شرکت می‌کردند اما باز هم شاهد اتفاق مهمی در این رویداد نبودیم و صرفاً نمایشگاه برگزار می‌شد که برگزار شده باشد. بنابراین پیشنهاد می‌شود تداوم برگزاری جشنواره مطبوعات در سال‌های آینده نیز بازنگری جدی شده و برای دوره‌های آینده نیز در فواصل دو یا چهار ساله برگزار شود تا در هر دوره شاهد یک خروجی مشخص باشیم.