خسارت چند صد میلیاردی گرمای سوزان جنوب روی دست تولیدکنندگان خرما
افزایش بی سابقه دمای هوا در مناطق جنوبی کشور به ویژه بخش‌های شرقی استان کرمان علاوه بر محدودیت‌های شدیدی که در کیفیت زندگی میلیون‌ها شهروند ایرانی ایجاد کرده، همچنین خسارت بسیار سنگینی را به اقتصاد کشاورزان وارد کرده است؛ خسارت‌های جبران ناپذیری که در خط مقدم آن خرماکارانی قرار دارند که پیش چشمان خود شاهد خشکیدن میلیارد‌ها تومان سرمایه خود هستند.
به گزارش تابناک، معیشت صد‌ها هزار خانواده در جنوب کشور به ویژه در استان هایی، چون خوزرستان، کرمان و هرمزگان به نخل‌های خرمایی وابسته است که سال‌های سال بدون مشکل قابل ذکر به بار می‌نشستند و به واسطه این نخل‌ها سالانه میلیارد‌ها تومان عاید کشاورزان می‌شد؛ کشاورزانی که که در سال جاری و به دلیل افزایش بی سابقه دما دچار خسارت‌های سنگینی شدند و بعید نیست در سال‌های آینده نیز با چنین مشکلی رو به رو شوند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در بخش‌های جنوبی کشور و مناطقی که کشت خرما از جمله مسیر‌های اصلی ارتزاق شهروندان است، در سال جاری دمای هوا به صورت میانگین تا ۵ درجه افزایش یافت و این معضل نگران کننده حجم قابل توجهی از محصولات خرمای کشاورزان را نابود کرد.
این مسئله تنها در استان کرمان که همه ساله چیزی حدود ۱۶۰ هزار تن تولید خرما داشت و این محصول پس از پسته دومین محصول استراتژیک استان در بخش کشاورزی قلمداد می‌شود، با کاهش قابل توجه تا ۱۳۰ هزار تن رو به رو شد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال جاری بسیاری از نخل‌های خرما در استان کرمان کرمان به دلیل گرمای شدید هوا یک ماه مانده به برداشت خشک شده اند و قابل استفاده نیستند.
ارزش مالی این میزان خرما بیش از ۱۵۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود که همه ساله زمینه تأمین درآمد و معیشت بیش از ۲۰۰ هزار خانواده کشاورز در جنوب استان کرمان و شهرستان‌هایی نظیر بافت، ریگان، بم، قلعه گنج، کهنوج، رودبارجنوب و… را فراهم می‌کرد.
در این میان شاید بتوان گفت: بیشترین صدمه به اقتصاد مردم بومی در شهرستان ریگان وارد شده است، مردم ریگان که این روز‌ها درگیر طوفان شن و ریزگرد‌ها هستند با خشک شدن محصولشان حالا با مشکل جدی دیگری دست به گریبان شده اند و به نظر می‌رسد حمایت‌های دولتی می‌تواند بخشی از این مشکلات را کاهش دهد.
در همین باره امین باقری فرماندار ریگان به رسانه‌ها گفت: متاسفانه خسارت پدیده خشکیدگی خوشه خرما به مردم و کشاورزان ریگانی میلیارد‌ها تومان براورد می‌شود و بخش قابل توجهی از محصول از بین رفته است با این وجود هنوز قسمتی از محصول تولید شده سال گذشته در سردخانه‌ها وجود دارد و کشاورزان امیددارند با فروش این محصول بخشی از مشکلات را کم کنند.
امین باقری افزود: هنوز براورد دقیقی از خسارت‌ها وجود ندارد و کارشناسان در حال بررسی هستند، اما در برخی از باغ‌ها شاهد خسارت بالای ۹۰ درصد هستیم و در برخی مناطق خسارت کمتر بوده است.
وی بیان کرد: هر سال دقیقا چند روز به برداشت محصول با افزایش ناگهانی دمای هوا بخش قابل توجهی از محصول دچار ریزش می‌شود، و به دلیل تک بعدی بودن اقتصاد مردم در این شهرستان کشاورزانی که خرج زندگی سالانه خود را از برداشت خرما تامین می‌کنند با مشکل مواجه می‌شوند.
در مورد خسارت‌های برآمده از بحران گرمای شدید هوا، محمد قربانی یکی از تولید کنندگان خرما در شهرستان بم به رسانه‌ها گفت: بم مهمترین تولید کننده خرمای مضافتی در کشور محسوب می‌شود در این شهرستان در سال جاری میزان خسارت‌های ناشی از خشکیدگی خوشه خرما بیشتر از سال‌های قبل شده است.
این تولید کننده خرما معتقد است: در برخی از نخلستان‌های بم شاهد خسارت صد در صدی هستیم و عملاً محصولی برای برداشت باقی نمانده است، همچنین کیفیت خرمای باقیمانده نیز کاهش یافته است که در کنار افزایش دمای هوا خشکسالی بر مشکلات افزوده است و شاهد کاهش آبدهی قنات‌ها و کاهش رطوبت در منطقه هستیم.
شرایطی که به آن اشاره شد، اکنون بسیاری از کشاورزان را از کسب درآمد از طریق نخل‌های خرما نا امید کرده است و این افراد بنا دارند که در سال‌های آینده کشت‌های جایگزین مثل صیفی جات را در نخلستان‌های خود اجرایی کنند.
نظر به کمبود منابع آب در کشور و شرایط به مراتب وخیم‌تر استان‌هایی مثل هرمزگان و کرمان در این حوزه به نظر می‌رسد نا امیدی کشاورزان از نخل‌های خرما و رجوع آن‌ها به کشت‌های جایگزین به تشدید بحران‌های این منطقه اضافه خواهد کرد.
این رویه البته منجر به خسارت‌های سنگین اجتماعی نیز خواهد شد و چه بسا به واسطه همین مشکل در ماه و سال‌های آینده شاهد افزایش مهاجرت‌ها از مناطق جنوبی کشور به دیگر نقاط کشور باشیم؛ شرایطی نگران کننده که هم اکنون نیز وجود دارد و خسارت‌های جبران ناپذیر آن گریبان بسیاری از شهر‌های بزرگ کشور را گرفته است.
به هر حال شرایط مورد اشاره را باید یک تهدید جدی در حوزه اجتماعی و اقتصاد کشاورزی بخش گسترده‌ای از مناطق جنوبی کشور دانست که نیازمند ورود جدی متولیان به آن است تا به گونه‌ای مدیریت و راهبری شود که کمترین خسارت‌ها را متوجه کشاورزان و اقتصاد کشور کند.
