آیا پایان دادن به شایعه‌ها و تعیین تکلیف «ارز مسافرتی» اینقدر دشوار است؟!

خبر‌های ضد و نقیض منتشر شده در مورد حذف ارز مسافرتی باعث شده که نظم معمول زندگی مردم به هم بریزد و رفتار‌های شتاب‌زده و نامعقول شکل بگیرد. در شرایطی که دادن و یا ندادن ارز یک بازی دو سر باخت است که نتیجه آن به صورت‌های مختلف فساد منتهی می‌شود، باید دید که دولت از چه راهی برای سامان دادن به شرایط استفاده می‌کند؛ آیا بازی با روان مسافران پایان خواهد یافت؟

به گزارش تابناک، اگرچه اختصاص ارز به مسافران در کشورمان موضوع جدیدی نیست، اما ماجرای جدید ارز مسافرتی در کشورمان از فروردین امسال آغاز شد که نرخ ارز به شدت متلاطم شد و بانک مرکزی در یکی از تصمیم هایش برای مهار بازار ارز، تصمیم گرفت تغییراتی در اختصاص این نوع ارز به وجود آورد. تصمیماتی که حالا بی تاثیر جلوه می‌کنند تا جایی که بازار شایعه در خصوص حذف ارز مسافرتی به شدت داغ شده است.

در ماه‌های اخیر انتقاد‌های زیادی به اختصاص ارز به مسافران مطرح شده و عده‌ای معتقدند که این شیوه دادن ارز باعث افزایش فساد و گسترش سودجویی‌ها در این زمینه شده است. موضوعی که با توجه به نوسانات شدید قیمت ارز در ماه‌های اخیر، به نظر می‌رسید دور از انتظار و غیرقابل پیش‌بینی هم نبود، اما آن چنان که باید مورد توجه قرار نگرفت تا شاهد تلاطم در تصمیم‌گیری در این زمینه باشیم که بی شک حکم سم را در شرای فعلی کشور دارد.

به این ترتیب که انتقاد‌ها موجب شدند که مسئولان دست به کار شوند و خبر‌های مختلفی مبنی بر حذف ارز مسافرتی منتشر شود، به گونه‌ای که می‌بینیم در یک ماهه اخیر، به فاصله چند روز و گاه حتی چند ساعت، اخبار ضد و نقیضی در مورد حذف و یا تداوم پرداخت ارز مسافراتی از مرجع‌های مختلف منتشر می‌شود و همزمان انتشار انبوه شایعه‌ها در فضای مجازی را شاهد باشیم که به سردرگمی در این خصوص دامن می‌زند و همه چیز را مبهم جلوه می‌دهد.

شرایط نامطلوبی که موجب شده مردم دست به رفتار‌های عجولانه‌ای بزنند و همین راه را برای فساد بیشتر باز کرده است. مردمی که شاید قصد سفر نداشته باشند، اما وقتی با انواع و اقسام پیامک‌ها و پیام‌های تورگردان‌ها مواجه می‌شوند، فرصت را مناسب می‌یابند تا بار و بنه سفر ببندند و عازم شوند. وضعیتی که نه تنها مردم، بلکه حتی بانک‌ها را نیز به آشفتگی مبتلا کرده تا ندانند چه وضعی پیش رویشان است.

بی ثباتی عجیبی که روان مردم را نشانه رفته و همگان را رنج می‌دهد، به ویژه آن‌هایی که عزم سفر کرده‌اند. افرادی که بر مبنای قوانین و دستورالعمل‌های موجود برنامه ریزی کرده‌اند، اما به ثبات مسئولان بر تصمیم هایشان مطمئن نیستند و نمی‌دانند اگر نظر ایشان تغییر کند، چه خواهند کرد. با این ملاحظه که می‌دانیم در صورت قطع ارز مسافرتی، این دست افراد می‌بایست خود را برای خرید ارز به قیمتی حدود دو برابر آماده کنند که در آن صورت، ممکن است شاهد بروز اشکالاتی وسیع‌تر در بازار ارز باشیم.

بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که تصمیم دولت برای ندادن ارز مسافرتی، اگرچه ممکن است بتواند از حجم فساد‌های شکل گرفته پیرامون آن بکاهد، اما احتمالا به فساد‌های جدیدی دامن خواهد زد که دود آن در چشم همگان خواهد رفت. مثل الزام مسافران به خرید ارز با نرخ آزاد، آن هم در شرایطی که می‌دانیم مدتی است اجازه خرید و فروش هرگونه ارز از صرافی‌ها گرفته شده و تنها راه خرید و فروش ارز، مراجعه به دلالان است. نوعی رسمیت بخشیدن به بازار دلالی ارز که آفت‌های آن بی نیاز از توضیح به نظر می‌رسد.

وضعیتی که برای پرهیز از رسیدن به آن لازم است تکلیف ارز مسافرتی، یکبار برای همیشه روشن شود، چه این تکلیف از جنس قطع پرداخت این نوع ارز باشد و چه از جنس تغییر در شرایط پرداخت و قیمت آن. تصمیمی که البته می‌بایست برای اتخاذ آن عجله کرد، اما اجرایش را به زمان خاصی در آینده موکول نمود تا موجب شکل گیری تنش نشده و همگان را به مشکل دچار نکرد. مثل تعیین مهلتی دقیق برای اختصاص ارز به شیوه فعلی و سپس اجرای قانون جدید از مقطع زمانی خاصی به بعد.